ရဲဝင်းဖြိုး - ဆန်ဖရန်စစ္စကိုနှင့် ဆီလီကွန်ဗယ်လီတွင် နည်းပညာအလုပ်အကိုင်များ သိသိသာသာ ဆုံးရှုံးမှုနှင့် အိမ်ရာဈေးကွက်ကျဆင်းခြင်း
ရဲဝင်းဖြိုး - ဆန်ဖရန်စစ္စကိုနှင့် ဆီလီကွန်ဗယ်လီတွင် နည်းပညာအလုပ်အကိုင်များ သိသိသာသာ ဆုံးရှုံးမှုနှင့် အိမ်ရာဈေးကွက်ကျဆင်းခြင်း
မိုးမခ ၊ မေ ၂၅ ၊ ၂၀၂၅
ဆန်ဖရန်စစ္စကိုနှင့် ဆီလီကွန်ဗယ်လီတွင် နည်းပညာအလုပ်အကိုင်များ သိသိသာသာ ကျဆင်းလာသည်နှင့်အမျှ အိမ်ရာဈေးကွက်သည် ပြင်းထန်စွာ ထိခိုက်လျက်ရှိသည်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ် မေလတွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သော Wolf Street ၏ အစီရင်ခံစာအရ ဆန်ဖရန်စစ္စကိုမြို့တွင် ကွန်ဒိုအိမ်ရာဈေးနှုန်းများသည် ၂၀၁၅ ခုနှစ်အဆင့်သို့ ပြန်လည်ကျဆင်းသွားပြီး တစ်အိမ်ထောင်အိမ်ရာများ၏ ဈေးနှုန်းများသည် ၂၀၁၈ ခုနှစ်အဆင့်သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိသွားသည်။ ဤဖြစ်ရပ်သည် နည်းပညာကဏ္ဍတွင် အလုပ်အကိုင်ဆုံးရှုံးမှုများနှင့် စီးပွားရေးဖိအားများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။
အလုပ်အကိုင် ဆုံးရှုံးမှုနှင့် အိမ်ရာဈေးကွက်ကျဆင်းခြင်း
အမေရိကန် အလုပ်သမားစာရင်းအင်းဗျူရိုမှ ထုတ်ပြန်ထားသော အချက်အလက်များအရ ဆန်ဖရန်စစ္စကိုနှင့် ဆီလီကွန်ဗယ်လီ (ဆန်ဖရန်စစ္စကို-ဆန်မက်တီယို-ရက်ဒ်ဝုဒ်စီးတီး မက်ထရိုပိုလီတန်ဒေသ) တွင် နည်းပညာကဏ္ဍရှိ အလုပ်အကိုင်များသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဒုတိယသုံးလပတ်မှစ၍ ကျဆင်းလျက်ရှိသည်။ ဧပြီလတွင် သတင်းအချက်အလက်ကဏ္ဍ (Information sector) တွင် အလုပ်အကိုင်ဦးရေ ၁၀၇,၇၀၀ သို့ ကျဆင်းသွားပြီး၊ ၂၀၂၀ ခုနှစ် ဇွန်လပြီးနောက် အနိမ့်ဆုံးအဆင့်ဖြစ်သည်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဩဂုတ်လတွင် အထွတ်အထိပ်ရောက်ရှိခဲ့စဉ်က ၁၃၄,၀၀၀ ရှိခဲ့ရာမှ ၂၅,၄၀၀ (၁၉%) ကျဆင်းသွားသည်။ ဆီလီကွန်ဗယ်လီတောင်ပိုင်း (ဆန်ဟိုဇေး-ဆန်နီဗေးလ်-ဆန်တာကလဲရာ မက်ထရိုပိုလီတန်) တွင်လည်း သတင်းအချက်အလက်ကဏ္ဍတွင် အလုပ်အကိုင် ၉၂,၀၀၀ သို့ ကျဆင်းသွားပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ်က ၁၀၈,၀၀၀ မှ လျော့ကျသွားသည်။
ဤအလုပ်အကိုင် ဆုံးရှုံးမှုသည် အိမ်ရာဈေးကွက်ကို သိသိသာသာ ထိခိုက်စေသည်။ ဆန်ဖရန်စစ္စကိုမြို့တွင် ကွန်ဒိုအိမ်ရာများ၏ ဈေးနှုန်းများသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ် မေလမှစ၍ ၁၄.၆% ကျဆင်းခဲ့ပြီး ၂၀၁၅ ခုနှစ်အဆင့်သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိသွားသည်။ တစ်အိမ်ထောင် အိမ်ရာများသည်လည်း ၂၀၂၂ ခုနှစ် မေလမှစ၍ ၁၅.၁% ကျဆင်းခဲ့ပြီး ၂၀၁၈ ခုနှစ်အဆင့်သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိသွားသည်။ Zillow Home Value Index (ZHVI) အရ ဤဈေးနှုန်းကျဆင်းမှုများသည် ရာသီအလိုက်ပြင်ဆင်ထားပြီး ဈေးကွက်ပြောင်းလဲမှုများကို လျှော့ချရန် သုံးလ ပျမ်းမျှတန်ဖိုးကို အသုံးပြုထားသည်။
သမိုင်းဆိုင်ရာ အကျိုးသက်ရောက်မှုများ
ဆန်ဖရန်စစ္စကိုနှင့် ဆီလီကွန်ဗယ်လီသည် နည်းပညာကဏ္ဍပေါ်တွင် များစွာမှီခိုနေရသည့် စီးပွားရေးဒေသဖြစ်သည်။ ၂၀၀၀ ခုနှစ်များအတွင်း Dotcom Bust ဖြစ်စဉ်တွင် ဤဒေသသည် စုစုပေါင်းအလုပ်အကိုင်၏ ၁၆% ဆုံးရှုံးခဲ့ပြီး စီးပွားရေးကျဆင်းမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ လက်ရှိကျဆင်းမှုသည် ၅.၉% ဖြစ်ပြီး Dotcom Bust ထက် ပိုမိုသက်သာသည်။ သို့သော် နည်းပညာကဏ္ဍရှိ အလုပ်အကိုင်ဆုံးရှုံးမှုသည် အိမ်ရာဈေးနှုန်းများကို တိုက်ရိုက်ထိခိုက်စေပြီး ဒေသခံများအတွက် “အိမ်ရာအကျပ်အတည်း” ဟုခေါ်သည့် ပြဿနာကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ ၂၀၁၂ မှ ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်း အိမ်ရာဈေးနှုန်းများသည် ၁၆၀% မြင့်တက်ခဲ့ပြီး အလယ်အလတ်ဝင်ငွေရှိသူများပင် အိမ်ဝယ်ယူရန် မတတ်နိုင်သည့်အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။
စားသုံးသူများနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအပေါ် သက်ရောက်မှု
အိမ်ရာဈေးနှုန်းကျဆင်းမှုသည် စားသုံးသူများအတွက် အကျိုးအမြတ်နှင့် ဆုံးရှုံးမှုနှစ်မျိုးလုံးကို ယူဆောင်လာသည်။ အိမ်ဝယ်ယူလိုသူများအတွက် ဈေးနှုန်းကျဆင်းမှုသည် အိမ်ပိုင်ဆိုင်နိုင်မှုကို ပိုမိုလွယ်ကူစေနိုင်သည်။ သို့သော် အိမ်ပိုင်ရှင်များအတွက် အိမ်ရာတန်ဖိုးကျဆင်းမှုသည် စည်းစိမ်ဆုံးရှုံးမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအတွက်မူ အလုပ်အကိုင်ဆုံးရှုံးမှုသည် ဝယ်လိုအားကျဆင်းမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေပြီး အထူးသဖြင့် အိမ်ခြံမြေကဏ္ဍတွင် သိသာစွာ ထိခိုက်စေသည်။ အမေရိကန်တစ်ဝှမ်းလုံးတွင် အိမ်ရာချေးငွေလုပ်ငန်းများသည် ဝယ်လိုအားကျဆင်းမှုကြောင့် အလုပ်အကိုင် ၃၇% ဆုံးရှုံးခဲ့သည်။
ဆန်ဖရန်စစ္စကိုနှင့် ကောင်တီတို့၏ တုံ့ပြန်မှု
ဆန်ဖရန်စစ္စကိုမြို့တော်နှင့် ဆန်မက်တီယိုကောင်တီတို့သည် ဤအကျပ်အတည်းကို ရင်ဆိုင်ရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်။ မြို့တော်အာဏာပိုင်များသည် အိမ်ရာဖွံ့ဖြိုးမှုအသစ်များကို အားပေးရန်နှင့် အိမ်ရာပိုင်ဆိုင်နိုင်မှုကို မြှင့်တင်ရန် အစီအစဉ်များချမှတ်ထားသည်။ သို့သော် ၂၀၂၀-၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်း လူဦးရေ ၅၆,၀၀၀ (၆.၃%) ထွက်ခွာသွားခဲ့ပြီး အိမ်ရာအသစ် ၁၂,၀၀၀ ထပ်မံဆောက်လုပ်ခဲ့သော်လည်း ဝယ်လိုအားမှာ ဆက်လက်ကျဆင်းနေသည်။ ဒေသခံအာဏာပိုင်တစ်ဦးက “ကျွန်ုပ်တို့သည် အိမ်ရာဖွံ့ဖြိုးမှုကို အားပေးနေသော်လည်း စီးပွားရေးပြန်လည်ထူထောင်ရေးသည် အဓိကစိန်ခေါ်မှုဖြစ်သည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
စီးပွားရေးကျွမ်းကျင်သူများ၏ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှု
စီးပွားရေးလေ့လာသူ Wolf Richter က “၂၀၂၂ ခုနှစ်အထိ ၁၀ နှစ်ကြာ အိမ်ရာဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှုသည် စီးပွားရေးအတွက် မခံနိုင်သည့်အဆင့် ဖြစ်ပြီး အလုပ်အကိုင်များအပါအဝင် များစွာထိခိုက်စေခဲ့သည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ သူက အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ် (Federal Reserve) ၏ အတိုးနှုန်းမြှင့်တင်မှုနှင့် ငွေကြေးထောက်ပံ့မှု လျှော့ချရေး (Quantitative Tightening) ကြောင့် အိမ်ရာချေးငွေအတိုးနှုန်းများ ၆% နှင့် ၇% ကြားသို့ ရောက်ရှိသွားပြီး ဝယ်လိုအားကို ပိုမိုကျဆင်းစေသည်ဟု ဆိုသည်။
ဂျီအိုပိုလစ်တီကယ်ဆိုင်ရာ ပြဿနာများ
လက်ရှိ ထရမ့်အုပ်ချုပ်ရေးအတွင်း ကုန်သွယ်ရေးမူဝါဒများနှင့် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ချက်များသည် နည်းပညာကဏ္ဍအပေါ် ဖိအားများ ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ အထူးသဖြင့် နိုင်ငံခြားမှ နည်းပညာဝန်ထမ်းများအတွက် H1-B နှင့် H4 ဗီဇာများကို ကန့်သတ်ရန် ကြိုးပမ်းမှုများသည် ဆီလီကွန်ဗယ်လီရှိ ကုမ္ပဏီများအတွက် အလုပ်သမားရှားပါးမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။ ထို့ပြင် ကုန်သွယ်ရေးအခွန်များနှင့် တရုတ်နှင့် ဆက်ဆံရေးတင်းမာမှုများသည် နည်းပညာကုမ္ပဏီများ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို ထိခိုက်စေပြီး အလုပ်အကိုင်ဆုံးရှုံးမှုကို ပိုမိုဆိုးရွားစေသည်။
နိဂုံးချုပ်
ဆန်ဖရန်စစ္စကိုနှင့် ဆီလီကွန်ဗယ်လီသည် နည်းပညာအလုပ်အကိုင် ဆုံးရှုံးမှုနှင့် အိမ်ရာဈေးကွက်ကျဆင်းမှုကြောင့် စီးပွားရေးအကျပ်အတည်းကို ရင်ဆိုင်နေရသည်။ ဒေသခံအာဏာပိုင်များသည် အိမ်ရာဖွံ့ဖြိုးမှုနှင့် စီးပွားရေး ပြန်လည်ထူထောင်ရေးအတွက် ကြိုးပမ်းနေသော်လည်း ဂျီအိုပိုလစ်တီကယ် ဖိအားများနှင့် စီးပွားရေး မသေချာမှုများက စိန်ခေါ်မှုများကို ပိုမိုရှုပ်ထွေးစေသည်။
ဤအခြေအနေသည် စားသုံးသူများနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအတွက် ရေရှည်အကျိုးသက်ရောက်မှုများ ရှိလာနိုင်ပြီး အနာဂတ်တွင် ပိုမိုပြင်းထန်သော ပြောင်းလဲမှုများကို ရင်ဆိုင်ရနိုင်သည်။
t.me@moemaka
Please show your support, donate with Zelle
#MoeMaKaMedia
#WhatsHappeningInMyanmar