မျိုးသန့်ထွန်း(စစ်ကိုင်း) - ဆရာမြသန်းတင့် ကွယ်လွန်ခြင်း ၂၅ နှစ်
မျိုးသန့်ထွန်း(စစ်ကိုင်း) - ဆရာမြသန်းတင့် ကွယ်လွန်ခြင်း ၂၅ နှစ်
(မိုးမခ) ဖေဖော်ဝါရီ ၂၅၊ ၂၀၂၃
ဆရာမြသန်းတင့်ဟာ အသက် ၁၃ နှစ်ရွယ်မှာ ဇိနတ္ထပကာသနီတို့၊ ငါးရာ့ငါးဆယ်၊ ဇာတ်ကြီးဆယ်ဘွဲ့၊ ဟိတောပဒေသ၊ ကိုခန်းပျို့၊ မာဃဒေဝနှင့် မြန်မာ့ဂန္ထဝင်စာကြီးပေကြီးများကို ကြောင်ပုစွန်စားညက်ညက်ဝါးသလို ဖတ်နေပါပြီ။ အထူးသဖြင့် ထိုခေတ်က နဂါးနီအသင်း ထုတ်တဲ့ လက်ဝဲနိုင်ငံရေး စာအုပ်တွေကို ထုနဲ့ထည်နဲ့ ကောင်းကောင်းခမ်းခမ်း လေ့လာခွင့်ရခဲ့ပါတယ်။ လက်ဝဲစာအုပ်တွေကြောင့် သူဟာ စာပေနဲ့ နိုင်ငံရေး ပေါင်းစပ်ကာ လက်ဝဲအတွေးခေါ်တွေကနေ သူ့ ဦးခေါင်းထက်မှာ သံမှိုစွဲသလို ရောက်ရှိပါတယ်။
အဲဒီအချိန်က နဂါးနီထုတ်စာအုပ်တွေနဲ့ သခင်နု၊ သခင်အောင်ဆန်း၊ သခင်သန်းထွန်း၊ သခင်စိုး၊ သခင်ဗဟိန်းတို့ စတဲ့ လက်ဝဲနိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ သဘောထားတွေအောက်မှာ ပါဝင်လှုပ်ရှားရင်း ကွန်မြူနစ်တဦး ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။
တဘက်က ဂျပန်တော်လှန်ရေး ၁၉၄၃ မှာ အာရှလူငယ်များအဖွဲ့မှာ အရွယ်နဲ့မလိုက်အောင် တက်တက်ကြွကြွ ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။ ထိုအချိန်က ဂျပန်တော်လှန်ရေး မြေအောက်အဖွဲ့စည်း မှာ မန္တလေးနဲ့ မြင်းခြံခရိုင်ဘက်က လျှို့ဝှက်စွာ အသက်စွန့်ဆံဖျား လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ဂျပန်တော်လှန်ရေးကာလက အသက်ပေးသွားတဲ့ ရဲဘော်ကိုတင်ဦး သင်္ချိုင်းရှိတဲ့ နေရာကို သူ့ရဲ့ 'တမာနုချိန်စစ်တမ်း'မှာ သတိရတဲ့စိတ်ဓာတ်နဲ့ ရေးဖွဲ့ခဲ့ပါတယ်။ သူ့ "တမာနုချိန်စစ်တမ်း" ကို ၁၉၈၉ သင့်ဘဝမဂ္ဂဇင်းမှာ ရေးခဲ့ပါတယ်။ ဆရာမြဟာ ဂျပန်တော်လှန်ရေးမှာ စစ်ကိုင်းက ကျဆုံးတဲ့ ဗိုလ်သန်းဦး၊ သခင်မော်တင်(ကျဆုံး)နဲ့ မြိုင်ဘုန်းကြီးဦးစရိယလက်အောက်မှာ ပါဝင်လှုပ်ရှားခဲ့ရာ အသက်ဘေးမှ သီသီလေးလွတ်မြောက်ခဲ့ပါတယ်။
ထိုအချိန်က ငယ်ငယ်ရွယ်ရွယ်နဲ့ မြင်းခြံခရိုင် ကွန်မြူနစ်ပါတီမှာ မြသန်းတင့်ဟာ ခရိုင်ကော်မတီဝင်အဖြစ် လယ်သမားအရေး၊ လုပ်သမားအရေးအတွက် တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့ပါတယ်။
ဒီနောက် "မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ဖြူးလယ်သမားကွန်ဂရက်အစည်းအဝေးကြီး" ကိုလည်း ဆရာမြဟာ မြင်းခြံခရိုင်မှူးအဖြစ်နဲ့ တက်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။ ထိုအစည်းအဝေးက ထုတ်တဲ့ လက်ကမ်းစာစောင်တွေကို ဆရာမြ ကိုယ်ပိုင်စာအုပ်စင်မှာ သိမ်းထားဖူးတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ပခုက္ကူခရိုင်ကျောင်းသားများသမဂ္ဂ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ၁၉၄၇ မှာ ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။
လွတ်လပ်ရေးရတော့ ဆရာမြဟာ ၁၉၄၈ မှာ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ကို တက်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။ ဆရာမြရဲ့ ပထမဆုံး ရေးစာက ကဗျာပါ။ ဆရာ့ကဗျာကို ၁၉၄၈ ပဒေသာမဂ္ဂဇင်းမှာ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
ဆရာမြဟာ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်မှာ စာပေကိစ္စတွေ အချိန်ကုန်ခဲ့ပြီး ကျောင်းမှာ ၄ နှစ်နေသော်လည်း ဘယ်စာမေးပွဲမှ မဖြေဆိုခဲ့ဘူးလို့ သိရပါတယ်။
ဆရာမြရဲ့ ပထမဦးဆုံးရေးတဲ့ ဝတ္ထုတိုက"ဒုက္ခသည်"ပါ။ ထိုဝတ္ထုတိုဟာ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ထဲက ဥတ္တရကျောင်းဆောင် (အခု ရွှေဘိုဆောင်)မှာ ကျောင်းသားတွေ အိမ်ပြန်လွတ်ပြီး စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တွေ ထားတဲ့အခါ အဲဒီက(ပျက်စီးတဲ့) မိန်းကလေးအကြောင်း ရေးဖွဲ့ပြခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ပြည်တွင်းစစ်ရဲ့ မကောင်းတဲ့ အနိဋ္ဌာရုံကို ဖော်ပြနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ထိုဝတ္ထုတို တာရာမဂ္ဂဇင်း ၁၉၄၉ မှာ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
ဆရာမြရဲ့ ဒုတိယဝတ္ထုတိုက "တရားသေ'ဆိုတဲ့ ဝတ္ထု ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဝတ္ထုတိုဟာ လူတွေမှာ လုပ်ကြံဖန်တီးပြီး ထောင်တန်းကျအောင်လုပ်တဲ့ဇာတ်လမ်းတခု ဖြစ်ပါတယ်။ တခါတလေ တရားဥပဒေဟာ အမှန်ဘက်မရောက်ဘဲ အမှားလုပ်တဲ့လူတွေအတွက် ဖြစ်နေတာကို အကာအကွယ်အဖြစ် ဒီဝတ္ထုကို ရေးတယ်လို့ မြသန်းတင့်နှင့်တွေ့ဆုံခြင်းမှာ ဖတ်ရပါတယ်။
ဆရာမြရဲ့ ပင်ကိုရေးဝတ္ထုတွေက မေတ္တာအသင်္ချေ၊ လိုက်ခဲ့တော့ မြနန္ဒာ၊ အမှောင်ရိပ်ဝယ် စတဲ့ ကိုယ်ပိုင်လက်ရာတွေ ဖြစ်ပါတယ်။
"နွံထဲကကြာ"ကို သိန်းဖေမြင့်နဲ့ ပူးတွဲရေးသားခဲ့တယ်လို့ သိရတယ်။ ထို "နွံထဲကကြာ" ဝတ္ထုမှစ၍ ကလောင်အမည် "မြသန်း"ကနေ "မြသန်းတင့်"အဖြစ် ပြောင်းခဲ့ပါတယ်။ ဆရာမြ ပထမဆုံး ဘာသာပြန်စာအုပ်ဟာ ဂေါ်ကီရဲ့ "မာလ်ဗာနှင့် အခြားဝတ္ထုတိုများ ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်ထပ် ဘာသာပြန်က ဂေါ်ကီရဲ့ အတ္ထုပ္ပတ္တိ"မက္ကဇင်ဂေါ်ကီ" စာအုပ်ပါ။
၁၉၅၄ မှာ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်က ဝိဇ္ဇာဘွဲ့ရတယ်။
ဥပဒေဘွဲ့ကို ၁၉၅၆ မှာ ရရှိခဲ့ပြီး အဲဒီနှစ်မှာ ဒေါ်ခင်မမနှင့်အိမ်ထောင်ကျပါတယ်။
၁၉၅၈ မှာ အထိန်းသိမ်းခံရပြီး ကိုကိုကျွန်းကို ပို့ခံရပါတယ်။ ဆရာမြဟာ ၁၉၆၁ မှာ အထိန်းသိမ်းခံဘဝက လွတ်မြောက်လာပါတယ်။ ထိုနှစ်မှာပဲ ငြိမ်းချမ်းရေး ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ဆွီဒင်နိုင်ငံ စနော့ဟုမ်းမြို့က "ငြိမ်းချမ်းရေးကောင်စီအစည်းအဝေး "သို့ တက်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။ ပြည်တွင်းငြိမ်းချမ်းရေး ခေါ်တဲ့ ၁၉၆၃ မှာ ငြိမ်းချမ်းရေး ပျက်ခဲ့သောကြောင့် ဒုတိယရန်ပိ ကိုကိုကျွန်းသို့ပို့ အထိန်းသိမ်းခံရပြီး ၁၉၇၂ ခုနှစ်မှာ ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာခဲ့ပါတယ်။
ဒါကြောင့် ဆရာမြက စာပေဟောပြောပွဲမှာ သူ့ကို ခဏလို့ လာခေါ်ရာ ၈ နှစ်ကျော် နေခဲ့ရတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ အထိန်းသိမ်းခံရာက လွတ်မြောက်လာပြီးနောက်မှာ တော်လ်စတွိုင်းရဲ့ "စစ်နှင့်ငြိမ်းချမ်းရေး"ဝတ္ထုဘာသာပြန် ထုတ်ဝေခဲ့ရာ ၁၉၇၂ နှစ်အတွက် 'အမျိုးသားစာပေ ဘာသာပြန်'ဆုရခဲ့ပါတယ်။
နောက်ထပ် ဆရာမြ ဘာသာပြန်လက်ကောင်းတွေထဲက "လေရူးသုန်သုန်"တို့ ၊ "ခန်းဆောင်နီအိပ်မက်"တို့၊ "သုခမြို့တော်" တို့ စတဲ့ စာအုပ်တွေဟာ အမျိုးသား ဘာသာပြန်ဆုတွေနဲ့ထိုက်တန်သလို မဖော်မပြနိုင်တဲ့ တန်ဖိုးထားခဲ့ကြတဲ့ ဘာသာပြန်ဝတ္ထု ကောင်းတွေဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ဒါပေမယ့် ဆရာမြသန်းတင့် ရဲ့ ဘာသာပြန် စာအုပ်တွေ ဖြစ်တဲ့ "စစ်နှင့်ငြိမ်းချမ်းရေး" နဲ့ "ခန်းဆောင်နီအိပ်မက်" တွေကို အဆုံးအထိ ဖတ်ဖူးတဲ့ လူတွေ ရှိတော့ရှိတယ်။ သူများ ပြောလို့ ဖတ်ဖူးပါတယ်လို့ လိမ်ပြောတဲ့လူတွေလည်း ရှိနိုင်ပါတယ်။ အခုအခါမှာ ဆရာမြသန်းတင့် ရေးပြီး မထုတ်ရသေးတဲ့ စာအုပ်တွေ ထွက်ပေါ်လာပါတယ်။ ခေတ်ကာလအရ စာအုပ်ဈေးတွေ ကြီးမြင့်တာကြောင့် ဝယ်ယူစုဆောင်းဖို့ အခက်တွေ့ခဲ့ကြပါတယ်။
ထိုကြောင့် ဆရာမြ စာအုပ်တွေကို ဈေးနှုန်းချိုချိုနဲ့ ရောင်းထုတ်ကြပါ။ ဆရာမြ စာအုပ်တိုင်းကိုအဆုံးအထိ ဖတ်ကြပါ၊ ခေါက်ခေါက်ခါခါ ဖတ်ကြပါလို့တိုက်တွန်းရင်း ဆရာမြသန်းတင့် ကွယ်လွန်ခြင်း ၂၅ နှစ်ကို တမ်းတဂုဏ်ပြုလိုက်ရပါတယ်။
မျိုးသန့်ထွန်း(စစ်ကိုင်း)
၁၈-၂-၂၀၂၃
t.me@moemaka
#MoeMaKaMedia
#WhatsHappeningInMyanmar