ထရမ့်အုပ်ချုပ်ရေးသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် သမိုင်းဝင် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကို လမ်းဖွင့်ပေးနေပြီ

ထရမ့်အုပ်ချုပ်ရေးသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် သမိုင်းဝင် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကို လမ်းဖွင့်ပေးနေပြီ

ရဲ၀င်းဖြိုး (မိုးမခ) ဇွန် ၁၄၊ ၂၀၂၅

ထရမ့်၏ အမေရိကန်ပြည်တွင်းတွင် မရိန်း စစ်တပ် (US Marine) နှင့် အမျိုးသားအစောင့်တပ် (US National Guard) ဖြန့်ကျက်မှုနှင့် အမေရိကန်ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို စိန်ခေါ်မှု

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ အုပ်ချုပ်ရေးသည် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဆိုင်ရာ ဆန္ဒပြပွဲများကို တုံ့ပြန်ရန် အမျိုးသားအစောင့်တပ် (National Guard) ကို မြို့များစွာသို့ စေလွှတ်ရန် စီစဉ်နေပြီး၊ ၎င်းသည် ခေတ်သစ်အမေရိကန်သမိုင်းတွင် ပြည်တွင်းစစ်တပ်အသုံးပြုမှု အများဆုံးဖြစ်လာနိုင်သည်ဟု ဆောင်းပါးတွင် ဖော်ပြထားသည်။ ဤလုပ်ရပ်သည် ထရမ့်၏ ပြတ်သားသောစကားအသုံးအနှုန်းများနှင့်အတူ ပြည်တွင်းဆန္ဒပြမှုများကို အင်အားသုံးဖြေရှင်းရန် ရည်မှန်းထားပြီး၊ ဒီမိုကရေစီစံနှုန်းများကို ထိခိုက်စေနိုင်သည်ဟု ပညာရှင်များက သတိပေးထားသည်။

အဓိကအကြောင်းအရာများ

ထရမ့်အုပ်ချုပ်ရေးသည် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဆိုင်ရာ ဆန္ဒပြပွဲများကို တုံ့ပြန်ရန် လော့စ်အိန်ဂျလိစ်မြို့တွင် အမျိုးသားအစောင့်တပ်ကို ဖြန့်ကျင်းခဲ့ပြီး၊ ဆန္ဒပြမှုများ အခြားမြို့များသို့ ပျံ့နှံ့လာပါက တပ်ဖြန့်ကျင်းမှုကို ချဲ့ထွင်ရန် စီစဉ်ထားသည်။ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ပိတ်ဟဲဂ်ဆတ်က ကွန်ဂရက်ရှေ့တွင် ရဲတပ်ဖွဲ့များကို ခြိမ်းခြောက်သည့် ဆူပူမှုများဖြစ်ပေါ်ပါက အမျိုးသားအစောင့်တပ်ကို ထပ်မံစေလွှတ်နိုင်သည်ဟု ထွက်ဆိုထားသည်။

သမ္မတထရမ့်က “ရန်သူများသည် အမေရိကန်ပြည်သူများကို ခြိမ်းခြောက်ပါက အမေရိကန်စစ်သားများက ၎င်းတို့ကို လိုက်လံဖမ်းဆီးပြီး ချေမှုန်းမည်” ဟု ဖို့တ်ဘရက်စစ်တပ်စခန်းတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ပြတ်သားသောစကားအသုံးအနှုန်းများသည် ဆန္ဒပြသူများကို အင်အားသုံးဖြေရှင်းရန် အလားအလာရှိကြောင်း ဖော်ပြသည်။ ဤလုပ်ရပ်သည် အာဏာရှင်ဆန်သည့် နိုင်ငံများတွင်သာ တွေ့ရတတ်သည့် စစ်တပ်အသုံးပြုမှုနှင့် နှိုင်းယှဉ်ခံရပြီး၊ ဒီမိုကရေစီကို ခြိမ်းခြောက်မှုဖြစ်စေနိုင်သည်ဟု ဟားဗတ်တက္ကသိုလ်မှ ပညာရှင် စတီဗင် လယ်ဗစ်စကီးက သတိပေးသည်။

လယ်ဗစ်စကီးက “ဒီမိုကရေစီလူ့အဖွဲ့အစည်းတွင် ပြည်သူများသည် ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြမှုများအတွက် အကြိမ်ကြိမ်စဉ်းစားရန် မလိုအပ်ပါ။ သို့သော် အာဏာရှင်စနစ်တွင် အစိုးရ၏ လက်တုံ့ပြန်မှုကို စိုးရိမ်ရသည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

သမိုင်းဆိုင်ရာ နောက်ခံနှင့် သက်ရောက်မှုများ

အမေရိကန်သမိုင်းတွင် ပြည်တွင်းစစ်တပ်ဖြန့်ကျင်းမှုသည် ရှားပါးပြီး၊ ၁၉၅၀ နှင့် ၁၉၆၀ ခုနှစ်များအတွင်း လူမျိုးရေးဆိုင်ရာ ဆူပူမှုများနှင့် ၁၉၉၂ ခုနှစ် လော့စ်အိန်ဂျလိစ်ဆူပူမှုများအတွင်း အမျိုးသားအစောင့်တပ်ကို အသုံးပြုခဲ့ဖူးသည်။ သို့သော် ထရမ့်၏ လက်ရှိလုပ်ရပ်များသည် ပိုမိုကျယ်ပြန့်ပြီး အာဏာရှင်ဆန်သည့် လက္ခဏာများပြသနေသည်ဟု သမိုင်းပညာရှင်များက ထောက်ပြသည်။

ဤလုပ်ရပ်များသည် အမေရိကန်၏ ဒီမိုကရေစီရုပ်သွင်ကို ထိခိုက်စေပြီး၊ နိုင်ငံတကာတွင် ၎င်း၏ ဂုဏ်သတင်းကို ထိခိုက်စေနိုင်သည်။ အမေရိကန်သည် ဒီမိုကရေစီစံပြပြည်ထောင်စုအဖြစ် ကမ္ဘာ့အမြင်တွင် ရပ်တည်လာခဲ့သော်လည်း၊ စစ်တပ်ဖြန့်ကျင်းမှုနှင့် ဆန္ဒပြသူများကို အင်အားသုံးဖြေရှင်းမှုများသည် အာဏာရှင်ဆန်သည့် နိုင်ငံများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ခံရပြီး၊ ကမ္ဘာ့အမြင်တွင် အမေရိကန်၏ ဂုဏ်သိက္ခာကို ထိခိုက်စေနိုင်သည်။

ပြည်သူ့အမြင်နှင့် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ တုံ့ပြန်မှုများ

ဝါရှင်တန်ပို့စ်နှင့် ဂျော့မက်ဆင်တက္ကသိုလ်၏ စစ်တမ်းတစ်ခုအရ အမေရိကန်ပြည်သူများသည် လော့စ်အိန်ဂျလိစ်တွင် အမျိုးသားအစောင့်တပ်ဖြန့်ကျင်းမှုကို ထောက်ခံမှုနှင့် ကန့်ကွက်မှုတွင် သဘောကွဲနေကြသည်။ ရီပတ်ဘလစ်ကန်များသည် ထရမ့်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို အလွန်ထောက်ခံပြီး၊ ဒီမိုကရက်များနှင့် လွတ်လပ်သူများက ကန့်ကွက်ကြသည်။ ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်သူအများစုကလည်း ဤလုပ်ရပ်ကို ကန့်ကွက်သည်။

ပညာရှင်များ၏ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှု

ဟားဗတ်တက္ကသိုလ်မှ ပါမောက္ခ စတီဗင် လယ်ဗစ်စကီးက ထရမ့်၏ လုပ်ရပ်များသည် ဒီမိုကရေစီကို ထိခိုက်စေနိုင်သည်ဟု သတိပေးထားသည်။ ၎င်းက “ဤလုပ်ရပ်များသည် ဒီမိုကရေစီစနစ်တွင် ပုံမှန်မဟုတ်ဘဲ၊ အာဏာရှင်ဆန်သော နိုင်ငံများတွင်သာ တွေ့ရတတ်သည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ အလားတူ၊ အီလီနွိုက်စ်ပြည်နယ်မှ ဆီးနိတ်တာ ဒစ်ဒါဘင်က “စစ်တပ်ကို ပြည်တွင်းတွင် အသုံးပြုခြင်းသည် ပုံမှန်ဆုံးဖြတ်ချက်မဟုတ်ပါ” ဟု ထောက်ပြသည်။

နိုင်ငံတကာရေးရာဆိုင်ရာ သက်ရောက်မှုများ

ထရမ့်၏ လုပ်ရပ်များသည် နိုင်ငံတကာတွင် အမေရိကန်၏ ဂုဏ်သတင်းကို ထိခိုက်စေနိုင်သည်။ အာဏာရှင်ဆန်သည့် လုပ်ရပ်များအဖြစ် နိုင်ငံတကာမီဒီယာများက သတ်မှတ်ပြီး၊ အမေရိကန်သည် ဒီမိုကရေစီစံပြအဖြစ် ရပ်တည်နိုင်မှုကို ထိခိုက်စေနိုင်သည်။ ထို့ပြင်၊ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဆိုင်ရာ ပြတ်သားသော မူဝါဒများသည် မက္ကဆီကိုနှင့် အခြားအိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် ဆက်ဆံရေးကို ပိုမိုတင်းမာစေနိုင်သည်။

အနာဂတ်အလားအလာများ

ထရမ့်သည် ပြည်တွင်းဆူပူမှုများကို ဖြေရှင်းရန် သူပုန်ထမှု အက်ဥပဒေ (Insurrection Act) ကို အသုံးပြုရန် စဉ်းစားနေပြီး၊ ၎င်းသည် သမ္မတအား စစ်တပ်ဖြန့်ကျင်းမှုကို ချဲ့ထွင်နိုင်စွမ်းပေးသည်။ သို့သော် ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ်ကဲ့သို့ ဒီမိုကရက်အုပ်ချုပ်သည့် ပြည်နယ်များက ၎င်းကို တရားရုံးတွင် စိန်ခေါ်နိုင်သည်။ ကယ်လီဖိုးနီးယားအုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဂါဗင်နျူဆမ်က “ဤလုပ်ရပ်သည် ဒီမိုကရေစီကို ခြိမ်းခြောက်မှုဖြစ်သည်” ဟု သတိပေးထားသည်။

နိဂုံးချုပ်

ထရမ့်၏ စစ်တပ်ဖြန့်ကျင်းမှုသည် အမေရိကန်၏ ဒီမိုကရေစီကို စိန်ခေါ်မှုတစ်ရပ်ဖြစ်ပြီး၊ ပြည်သူ့အခွင့်အရေးနှင့် နိုင်ငံတကာဂုဏ်သတင်းကို ထိခိုက်စေနိုင်သည်။ ဤလုပ်ရပ်များသည် ပြည်တွင်းနှင့် နိုင်ငံတကာတွင် တင်းမာမှုများကို တိုးမြှင့်စေပြီး၊ အမေရိကန်၏ ဒီမိုကရေစီအနာဂတ်အပေါ် မေးခွန်းများထုတ်ပေးနေသည်။