လှကျော်ဇော - ၂၁ ရာစု မာက်စ်ဝါဒ ရှာပုံတော် (၁)

လှကျော်ဇော - ၂၁ ရာစု မာက်စ်ဝါဒ ရှာပုံတော် (၁)

(မိုးမခ) ဧပြီ ၂၉ ၊ ၂၀၂၄

ကွန်မြူနစ်ပါတီများနဲ့ အလုပ်သမားပါတီများရဲ့  ၂၂ ကြိမ်မြောက် နိုင်ငံတကာ အစည်းအဝေးကြီး

၂၁ ရာစုအ၀င်မှာ အရင်းရှင်စနစ်ဟာ အလွန်ပြင်းထန်တဲ့ အကျပ်အတည်းများနဲ့ ရင်ဆိုင်လာရပါတယ်။ ဒါကို အမေရိကန် အမှူးပြုတဲ့ လက်ဝါးကြီးအုပ် အရင်းရှင်ကြီးများအုပ်စု (နယ်ချဲ့သမားများ)က မိမိတို့ရဲ့ ဘက်စုံကကမ္ဘာကြီးကို ဗိုလ်ကျလွှမ်းမိုးထားရေး အာဏာကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းနိုင်ဖို့အတွက် နည်းလမ်းပေါင်းစုံနဲ့ ကမ္ဘာကြီးကို ထိုးစစ်ဆင်လာပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကမ္ဘာအခြေအနေဟာ မငြိမ်မသက် ဗရုတ်ဗရက် ရှုပ်ထွေးလာပါတော့တယ်။

တဘက်မှာကလည်း— ၂၀ ရာစု နှောင်းပိုင်း ဆိုဗီယက်ယူနီယံကြီးနဲ့ အရှေ့ဥရောပ ကွန်မြူနစ်နိုင်ငံများ ပြိုကွဲသွားပြီးနောက် နိုင်ငံတကာ ကွန်မြူနစ်လှုပ်ရှားမှု ဒီရေဟာ မကြုံစဖူး နိမ့်ကျသွားပါတော့တယ်။ ဒါပေမဲ့ ကမ္ဘာနိုင်ငံအသီးသီးက ကွန်မြူနစ်ပါတီများနဲ့ အလုပ်သမားပါတီများဟာအပြန်အလှန် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြပြီး အရေးကြီးတဲ့ နည်းနာများကို စုပေါင်းရှာဖွေကာ ကမ္ဘာဆိုရှယ်လစ်လှုပ်ရှားမှုကြီးကို အသစ်တဖန် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာရေးအတွက် အဆက်မပြတ် ကြိုးစားလာခဲ့ကြပါတယ်။

ဒီလို ကမ္ဘာအခြေအနေနောက်ခံမှာ— ၂၀၂၂ အောက်တိုဘာ၂၇ ရက်-၂၉ ရက်အထိ ကျူးဘားမြို့တော်ဟာဗာနာမှာ ကွန်မြူနစ်ပါတီများနဲ့ အလုပ်သမားပါတီများရဲ့  ၂၂ ကြိမ်မြောက် နိုင်ငံတကာအစည်းအဝေးကြီးကို ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံ ၆၀- ပါတီ ၇၈ က ကိုယ်စားလှယ် ၁၄၅ ဦး တက်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။ 

ဒီအစည်းအဝေးကြီးမှာ နိုင်ငံရေးပါတီအသီးသီးက နိုင်ငံတကာအခြေအနေအရပ်ရပ် (ဥပမာ-ရုရှား-ယူကရိန်း ပြဿနာ)၊အလုပ်သမား လူတန်းစားများရဲ့ မျက်မှောက်အခြေအနေ စတဲ့အကြောင်းအရာအမျိုးမျိုးကို ဖော်ထုတ်ဆွေးနွေး တင်ပြကြပြီး ကြေညာချက်စာတမ်း ထုတ်ကာ နယ်ချဲ့စနစ်နဲ့ အရင်းရှင်စနစ်ရဲ့ ပေါ်လစီများ၊ ဖက်ဆစ်စနစ်နဲ့ စစ်ရဲ့ ခြိမ်းခြောက်မှုများကို ဆန့်ကျင်တိုက်ပွဲဝင်ကြဖို့နဲ့ လူအဖွဲ့အစည်းများနဲ့ ပြည်သူလူထု စည်းလုံးညီညွတ်စွာ ပူးပေါင်းပြီး အလုပ်သမားအခွင့်အရေးများ ရရှိရေးအတွက် အနာဂတ်မှာ အတူတကွ ဆောင်ရွက်ဖို့ ပန်ကြားလွှာလည်း ထုတ်ပြန်လိုက်ပါတယ်။

ဒီနိုင်ငံတကာ အစည်းအဝေးကြီးက တချို့ အတွေးအမြင်သစ်များ ပေါ်ထွက်လာတာလည်း တွေ့ရပါတယ်။

၁။ ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါဘေးဆိုးကြီးက အကျိုးအမြတ်ကိုသာ အဓိကထားတဲ့ အရင်းရှင်စနစ်ရဲ့ လက္ခဏာကို ဖော်ထုတ်ပြသလိုက်ပြီး ပြည်သူလူထုရဲ့ အသက်ရှင်သန်ရေး လျစ်လျူရှုခဲ့တာကြောင့် ကူးစက်ရောဂါပြန့်ပွားမှုကို မထိန်းချုပ်နိုင်ဘဲ အဲဒီနီုင်ငံများက အခြေခံလူတန်းစားများကိုပိုမို ဆင်းရဲဒုက္ခရောက်စေလိုက်ပါတယ်။ ဒီရောဂါကပ်ဘေးဟာ အကျပ်အတည်း ကျရောက်နေတဲ့အရင်းရှင်စနစ်ကို နောက်ထပ် ပြင်းထန်စွာ ထိုးနှက်လိုက်တာဖြစ်လို့ အရင်းရှင်လူတန်းစားဟာ ဖြေရှင်းနည်းမရှာနိုင်ဘဲ အခြေခံလူတန်းစားများကို ပိုမိုသွေးစုပ် ဖိနှိပ်မှုများသာ တိုးလုပ်လာခဲ့ပါတယ်။

ဒါတွေက အရင်းရှင်နိုင်ငံများကို ပိုမတည်မငြိမ် ဖြစ်စေလာတာပါ။

၂။ တဖက်မှာတော့— ဆိုရှယ်လစ်နိုင်ငံတွေ ဖြစ်တဲ့ တရုတ်တို့၊ ကျူးဘားတို့မှာတော့ ကပ်ရောဂါတိုက်ပွဲတွင်း ပြည်သူလူထု အသက်ရှင်ရေးသာအဓိက ဆိုတဲ့ တန်ဖိုးအမြင်ကို ဆုပ်ကိုင်ပြီး မိမိပြည်တွင်းက ပြည်သူတွေကိုသာမက တခြားတိုင်းပြည်က ပြည်သူတွေကိုပါ ကူညီရေးကိုပါဆောင်ရွက်ပြီး တကမ္ဘာလုံး ကပ်ရောဂါ ခုခံကာကွယ်ရေးအတွက် ကောင်းမွန်တဲ့ စံနမူနာကို ပြသနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

ဒါ့အပြင် ဆိုရှယ်လစ်နိုင်ငံများဟာ ဆိုရှယ်လစ်စနစ်ရဲ့ အားနည်းချက်များကို ရှာဖွေဖယ်ရှားပြီး ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးနဲ့ တံခါးဖွင့်ရေးဆိုတဲ့ မူများအောက်မှာ ဆိုရှယ်လစ်စနစ် တည်ဆောက်ရေးများကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ပြီး အံ့မခန်းအောင်မြင်မှုတွေရရှိကာ ဆိုရှယ်လစ်စနစ်ရဲ့ စွမ်းပကားကို ကမ္ဘာကို ပြသနိုင်လိုက်ပါတယ်။

၃။ ရုရှား-ယူကရိန်း ပြဿနာကို ဆွေးနွေးရာမှာ အမြင် နှစ်မျိုး ပေါ်လာပါတယ်။

(က)။ နယ်ချဲ့သမားအချင်းချင်းကြား-အရင်းရှင်အချင်းချင်းကြားရဲ့ အကျိုးစီးပွားချင်း ထိပ်တိုက်တွေ့မှုလို့ တချို့ ပါတီတွေက မြင်ပါတယ်။

(ခ)။ တချို့ပါတီများက ရုရှားကို နယ်ချဲ့များနဲ့ တန်းတူထားမှုကို လက်မခံပါဘူး။ ဒါ့အပြင် မိမိတို့ပါတီများအကြား ရပ်တည်ချက်နဲ့ သဘောတရား သိမြင်နားလည်မှု မတူကွဲပြားမှုများကြောင့်ပေါ်ပေါက်လာတဲ့ အစွန်းရောက် အကဲဖြတ်ချက်များဟာ သဘောတရားအရရော၊ လက်တွေ့အရပါ အလွန်အန္တရာယ်ရှိလို့ သတိထား စောင့်ထိန်းသင့်တယ် လို့ တချို့ပါတီများက ထောက်ပြတာ တွေ့ရပါတယ်။

ဒီတကြိမ် နေတိုးနဲ့ အမေရိကန်ရဲ့ အဓိကရည်ရွယ်ချက်ဟာ ရုရှား မဟုတ်၊ တရုတ် ဖြစ်တယ်လို့ဂျာမန်ကွန်မြူနစ်ပါတီက ဆိုလာပါတယ်။ တရုတ်ပြည်ရဲ့ တနေ့တခြား အင်အားတောင့်တင်းလာမှု၊မိမိနိုင်ငံတွင်းမှာ ဆင်းရဲမှုပပျောက်အောင် လုပ်နိုင်ရုံမက၊ တခြားနိုင်ငံများရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် လုပ်ဆောင်နေမှုများဟာ အမေရိကန် ဦးဆောင်နေတဲ့ ဝင်ရိုးတခုတည်းရှိတဲ့ ကမ္ဘာအစီအစဉ်ကို အန္တရာယ်ဖြစ်စေတယ်လို့ မြင်လာနေကြတယ်လို့လည်း ထောက်ပြပါတယ်။

ရုရှားကွန်မြူနစ်ပါတီက— ရုရှားဟာ အနောက်တိုင်းအင်အားကြီး မဟာမိတ်များရဲ့  နယ်ချဲ့ပေါ်လစီကို ခုခံဆန့်ကျင်တဲ့စစ်ပွဲ ဖြစ်ပြီး နေတိုးရဲ့ အရှေ့တိုးရေးမူဟာ အဓိကအခြေခံပြဿနာလို့ ဆိုပါတယ်။

တချို့ပါတီများကတော့ ဘက်နှစ်ဘက်မှာ ပါဝင်နေတဲ့ အလုပ်သမားပြည်သူများက တန်ဖိုးအကြီးဆုံး ပေးဆပ်နေရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အရင်းရှင်စနစ်နဲ့ နယ်ချဲ့စနစ် ရှိနေသရွေ့ စစ်ပွဲတွေကို ရှောင်လွှဲနိုင်မှာမဟုတ်ဘူးဆိုတဲ့ အချက်မှာတော့ အားလုံး သဘောတူညီမှု ရထားပါတယ်။

၄။ နိုင်ငံအသီးသီးက ကွန်မြူနစ်ပါတီများနဲ့ အလုပ်သမားပါတီများအကြား စည်းလုံးညီညွတ်ရေး။

'ကမ္ဘာပစ္စည်းမဲ့များ သွေးစည်းညီညွတ်ကြ' ဆိုတဲ့ ဆောင်ပုဒ်အောက်မှာ နိုင်ငံတကာကွန်မြူနစ်ပါတီများ စည်းလုံးညီညွတ်စွာ၊ ဟန်ချက်ညီညီ တသွေးတသံတည်း တိုက်ပွဲဆင်နွှဲသွားရေးဟာ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒီအတွက် ဒီပါတီများဟာ လက်ရှိခေတ်ရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ရေစီးကြောင်းနဲ့ လိုက်လျောညီထွေ ရှိစေဖို့နဲ့ ကမ္ဘာ့ဆိုရှယ်လစ်စနစ် ပြန်လည်ဖြစ်ထွန်းတိုးတက်လာရေးအတွက် အောင်မြင်မှုအသစ်များ ရဖို့နဲ့ ဖြစ်ထွန်းတိုးတက်ရေးများ ရဖို့၊ ဒေသအလိုက်ဖြစ်ဖြစ်၊ တကမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာအရ ဖြစ်ဖြစ် အမြဲမပြတ် လေ့လာစူးစမ်းနေရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါမှသာ ကမ္ဘာဆိုရှယ်လစ် လှုပ်ရှားမှု ဒီရေနိမ့်ဖြစ်နေရာမှ တဖြည်းဖြည်း ပြန်လည်ဦးမော့လာနိုင်မှာပါလို့ တချို့ကထောက်ပြကြပါတယ်။

မျက်မှောက်အရင်းရှင်လူ့အဖွဲ့အစည်းမှာလည်း အခြေခံအလုပ်သမား လူတန်းစားများအပေါ် ရက်စက်မှု ထိုးစစ်များ ပိုမိုအရှိန်မြင့်လာပြီး တချို့နေရာတွေမှာဆိုရင် နယ်ချဲ့လုပ်ဟန်များ ပြည်ပ ကျူးကျော်မှုများ လုပ်ဆောင်လာပြီး ကမ္ဘာကြီးဟာ ပိုမတည်မငြိမ် ဖြစ်လာနေပါတယ်။အရင်းရှင်စနစ်ရဲ့ အကျပ်အတည်းများဟာ ပိုမိုနက်ရှိုင်းလာပြီး သူတို့ အသက်ရှင်သန်ရေးအတွက် ဖက်ဆစ်နည်းနာတွေကို အသုံးပြုလာနိုင်ပါတယ်။ လူမှုအဖွဲ့အစည်းများရဲ့ စည်းလုံးညီညွှတ်မှုများကို သဏ္ဌာန်အမျိုးမျိုးနဲ့လည်း ဖြိုခွဲလာနိုင်ပါတယ်။

စစ်ရေးမဟာမိတ်ဖွဲ့မှုတွေ၊ ခြိမ်းခြောက်မှုတွေ၊ စစ်ရေးပဋိပက္ခတွေ၊ ကျူးကျော်ရန်စမှုတွေ လုပ်လာပြီး ကမ္ဘာ့ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ လုံခြုံရေးကို ထိခိုက်လာစေနိုင်ပါတယ်တဲ့။

ဒါပေမဲ့ ကျန်နိုင်ငံများနဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီများဟာ ဒီလို မိမိတို့ ဗိုလ်ကျလွှမ်းမိုးရေးကို ကာကွယ်နေတဲ့ (ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ပြီး နိုင်ငံများ)ရဲ့ အရင်းရှင်စနစ်ကို စည်းလုံးညီညွတ်စွာစုစည်းပြီး သတ္တိရှိရှိ ခိုင်ခိုင်မာမာ တိုက်ပွဲဝင်သွားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအတွက် ကမ္ဘာနိုင်ငံအသီးသီးက ကွန်မြူနစ်ပါတီများကလည်း အရင်ကရှိခဲ့တဲ့ ဗဟိုတခုတည်းရှိရေး ဆိုတဲ့ မူကို ဖယ်ရှားပြီး လမ်းကြောင်းသစ်များ ရှာရမှာပါ။

မိမိတို့နိုင်ငံအသီးသီးရဲ့ သမိုင်းမူဘောင်များနဲ့ ထူးခြားမှုကို အခြေခံပြီး တန်းတူမှု၊ လွတ်လပ်မှု၊ မိမိဆန္ဒအရ ပါဝင်မှု၊ အဆင့်အမျိုးမျိုးထားရှိမှု ဆိုတဲ့ မူတွေနဲ့ ဆိုရှယ်လစ်လှုပ်ရှားမှုများကို လွတ်လပ်စွာ ဆင်နွှဲခွင့်ရှိစေရပါမယ်။ ဒါဟာ ပါတီအချင်းချင်းကြား ချစ်ခင်ရင်းနှီးစွာ ဆွေးနွေးဖလှယ်ရေး၊အပြန်အလှန် လေ့လာ၊ အပြန်အလှန် အတုယူရေးအတွက်လည်း အာမခံချက်ရရှိစေပါတယ်။ ဒီလိုနည်းနဲ့ ပါတီများအကြား မတူ ကွဲပြားမှုများကို အသိအမှတ်ပြုပြီးဘုံရန်သူဖြစ်တဲ့ သဏ္ဌာန်အမျိုးမျိုးနဲ့ ဖော်ပြနေတဲ့ နယ်ချဲ့စနစ်ကို တိုက်ပွဲဝင်တဲ့ ဖြစ်စဉ်အတွင်း ပိုမိုစည်းလုံးညီညွတ်မှုတွေ ရသွားနိုင်ပါလိမ့်မယ်တဲ့။

ဒါတွေကတော့ အဲဒီအစည်းအဝေးကြီးက ထွက်ပေါ်လာတဲ့ အမြင်သစ်များ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါ့အပြင် ရှေ့ဆက်ရမယ့် လုပ်ငန်းစဉ်များကိုလည်း အသေးစိတ်ဆွေးနွေးချက်များလည်း ပါပါသေးတယ်။

ဥပမာ—ကမ္ဘာ့နေရာဒေသအသီးသီးမှာ ပေါ်ထွက်လာနေတဲ့ ပြည်သူလူထုရဲ့ အမှန်တရားအတွက် တိုက်ပွဲများကို နည်းသဏ္ဌာန်ပေါင်းစုံနဲ့ ထောက်ခံအားပေးရန်။

အခုပေါ်ထွက်လာတဲ့ နည်းပညာများကို အသုံးပြုပြီး နောက်မျိုးဆက်လူငယ်များကို နိုင်ငံတကာကွန်မြူနစ်လှုပ်ရှုားမှုများ အပါအ၀င် မာ့က်စ်ဝါဒသဘောတရားများကို သင်ကြားပို့ချပေးပြီး၊အပြန်အလှန် လေ့လာဆွေးနွေးပွဲများ ပြုလုပ်ပြီး နိုင်ငံရေးမှာ တက်တက်ကြွကြွ ပါဝင်လာရေးကိုလှုံ့ဆော်ပေးရန် စတာများ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါတွေကတော့— အရင်းရှင်စနစ်က အားကောင်းနေသေးပြီး၊ ဆိုရှယ်လစ်စနစ်က အားနည်းနေဆဲ ဖြစ်တဲ့ အခုလိုကာလကြီးမှာ ကမ္ဘာနိုင်ငံအသီးသီးက ကွန်မြူနစ်ပါတီများနဲ့ အလုပ်သမားပါတီများရဲ့ ကမ္ဘာဆိုရှယ်လစ်လှုပ်ရှားမှုကြီး ပြန်လည်ဦးမော့လာရေးအတွက် ကြိုးပမ်းမှုဖြစ်စဉ်ကြီးတရပ် အကြောင်းပါ။

လှကျော်ဇော

၂၈-၄-၂၀၂၄။

မှတ်ချက်။ တရုတ်ဘာသာနဲ့ ထုတ်ဝေတဲ့ World Socialist Stidies.No5.2023 ဂျာနယ်မှာ ဖော်ပြထားတဲ့  ဆောင်းပါး(ရဲဘော်ဗလူရဲ့) ဘာသာပြန်ကို မှီငြမ်းကိုးကားပါတယ်။

-

Join Us @ MoeMaKa Telegram

t.me@moemaka
#MoeMaKaMedia
#WhatsHappeningInMyanmar