Breaking News

နေသွင်ညိဏ်း - အာဏာကျဆုံးရခြင်း နိမိတ်ကြီး ၃ ပါး

Image Credit

အာဏာကျဆုံးရခြင်း နိမိတ်ကြီး ၃ ပါး 
နေသွင်ညိဏ်း
(မိုးမခ) ဇွန် ၁၅၊ ၂၀၂၅


အစ္စရေးက ပါ​မောက္ခ Gadi Wolfsfeld  ပြောတဲ့မီဒီယာနဲ့ နိုင်ငံရေး စက်ဝန်းအယူအဆရှိတယ်။  နိုင်ငံ​ရေးဆက်ဆံ​မှု​ဗေဒမှာ​တော့ သူက ဆရာတဆူလို့ ပြောလို့ရပါမယ်။ ၂၀၂၂ က ပြန်ထုတ်တဲ့ သူ့စာအုပ်မှာ အာဏာဟာ ဘယ်လိုကျဆုံးတတ်သလဲဆိုတာကို ရေးထားတယ်။ 

Political Communication အထူးပြု​လေ့လာသူဖြစ်​တော့ မီဒီယာဘက်က​နေ ချဉ်းကပ်တင်ပြထားပါတယ်။  
ပါ​မောက္ခ Wolfsfeld အလိုအရ အာဏာရှိရင် မီဒီယာမှာလည်း အားသာချက်ရှိတယ်။ အ​ကြောင်းက​တော့ အစိုးရဆိုတာ လူထုရေးရာပေါ်လစီကိုကိုင်ထားရုံမက၊ စစ်​ကြေညာနိုင်တဲ့ပါဝါမျိုး ရှိတာ​ကြောင့်လို့ ဆိုတယ်။ ဒါ​ကြောင့် မီဒီယာ​တွေက သူ့​နောက်လိုက်ကြရပြီး၊ အာဏာမရှိတဲ့နိုင်ငံ​ရေး သမား​တွေကျ​တော့ မီဒီယာ​နောက်ကို ပြန်လိုက်ရတယ်လို့ ဆိုတယ်။ အာဏာရှိရင် မီဒီယာမှာလည်း မျက်နှာပန်းလှတတ်တာ သဘာဝ။ အထူးသဖြင့် ဒီမိုက​ရေစီနိုင်ငံ​တွေမှာ မီဒီယာဟာ အစိုးရကို စောင့်ကြည့်​ဝေဖန်​တယ် ဆိုသည့်တိုင်​အောင် အာဏာရဲ့ သဘာဝက မီဒီယာမှာလည်း အားသာ​နေတတ်တယ်လို့ ဆိုလိုတာပါ။ 
ဒါ​ပေမယ့် ဒါက အမြဲတမ်းမဟုတ်ပါဘူး။ အ​ခြေအ​နေ ၃ ရပ်မှာ အစိုးရဟာ မီဒီယာမှာ အ​ခြေမလှဘဲ အာဏာလက်လွှတ်ရတာ ကြုံရတတ်တယ်လို့ ဆိုတယ်။

၁။ နိုင်ငံရေး၊ စစ်​ရေး ကိစ္စတခုကို ကောင်း​ကောင်း မထိန်းနိုင်ရင်...
၂။ သတင်းအချက်အလက်ကို မထိန်းနိုင်ရင်...
၃။ နိုင်ငံ​ရေးအရ ညီညွတ်မှုကို ထိန်းမထားနိုင်ရင် ...

ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ သူက အ​မေရိကန်အစိုးရရဲ့ဗီယက်နမ်စစ်နဲ့ အီရတ်စစ်ကို နမူနာ​ပေးပါတယ်။ စစ်ကြီး နှစ်ခုစလုံးမှာ ပထမစစ်က စစ်​အေး​ခေတ် ကွန်မြူနစ်ဆန့်ကျင်​ရေး၊ ဒုတိယက အကြမ်း ဖက်မှုဆန့်ကျင်​ရေးဆိုတဲ့ခေါင်းစဉ်​တွေအောက်မှာ တိုက်ခဲ့တဲ့စစ်​တွေပါ။ အစပိုင်းမှာ အမျိုးသား အကျိုး စီးပွါးခေါင်းစဉ်​အောက်မှာ နှစ်ပါတီအများအားဖြင့်ညီညွတ်ခဲ့ကြပြီး အချိန်ကြာလာတဲ့အခါ စစ်​မြေပြင်မှာ အ​မေရိကန်​တွေ အ​ရေးမလှတာနဲ့အမျှ အတိုက်အခံ​တွေဆီက စစ်ဆန့်ကျင်​ရေးအသံထွက်လာသလို၊ မီဒီယာ​တွေကလည်း စစ်ဆန့်ကျင်​ရေးဖော်ပြတာ​တွေ အရှိန်ရလာပုံကို နမူနာ​ပေးပါတယ်။ 
စစ်မနိုင်တာက ပထမကျဆုံးမှု၊ အတိုက်အခံနဲ့မီဒီယာကို မထိန်းနိုင်​တော့တာက ဒုတိယနဲ့ တတိယကျဆုံးမှု ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအ​ခြေအ​နေရောက်လာရင် အာဏာရအစိုးရဟာ အဆိုးသံသရာထဲကျဆင်းသွားရပြီး မီဒီယာမှာ အသာစီးအ​နေအထားက​နေ ခံစစ်အ​နေအထားကို ကျဆင်းသွားရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ 
စစ်ပွဲထဲမှာ မတရားမှု​တွေ၊ အရပ်သားသေဆုံးတာ​တွေ၊ စာသင်​ကျောင်း​တွေကို ဗုံးကျဲတာ၊ အမျိုး သမီးတွေအပေါ် မတရားပြုကျင့်တာမျိုးတွေဟာလည်း  ဒီဂျစ်တယ်မီဒီယာခေတ်၊ ဆိုရှယ်မီဒီယာ​ခေတ်မှာ မဖုံးနိုင်မဖိနိုင်ဖြစ်ဖို့ များပါတယ်။ ဒါဆိုရင်လည်း အချက် ၃ ချက်ထဲက နံပါတ် ၂ နဲ့ ငြိပါတယ်။ ဒါကို ဝေဖန် ထောက်ပြဖို့စောင့်နေတဲ့ မီဒီယာတွေ၊ အခွင့်အ​ရေးအဖွဲ့​တွေ၊ အစိုးရတွေရှိ​နေလို့ ဒီလိုဖြစ်လာရင် မီဒီယာမှာ အသာစီးရဖို့ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ 
အချက် ၃ ချက်ဟာ အ​ခြေအနေ၊ အချိန်အခါအရလည်း ပြောင်းနိုင်ပါတယ်။ သူ​ပေးတဲ့ ဥပမာအရ ဗီယက်နမ်စစ်နဲ့ အီရတ်စစ်မှာ အတိုက်အခံနဲ့ ပြည်သူ​တွေဟာ အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ အနိဋ္ဌာရုံ​တွေကို စိတ်ကုန်လာရာက အစိုးရအ​ပေါ် ဖိအား​ပေးကြရာက​နေ မီဒီယာ​တွေကပါ ဆွမ်းကြီးဝိုင်း​လောင်းကြပုံကို ရေးထားပါတယ်။
နိုင်ငံရေးစုဖွဲ့မှုကို ပါ​မောက္ခ  Wolfsfeld က Political Environment လို့ သုံးပါတယ်။ စစ်ပွဲအစမှာ နိုင်ငံ​ရေးစုဖွဲမှု​အရ တစုတစည်းတည်းရှိတတ်​ပေမယ့် အချိန်ကြာလာရင် အတွင်းစည်းက ဒါမှမဟုတ် အတိုက်အခံထဲက တ​ယောက်တ​လေက ထ​ဖောက်ပြီး ညီညွတ်မှုပြိုကွဲတတ်တာ၊ ဒီလို လူ​တချို့ဆီက ဆန့်ကျင်ဘက်အသံထွက်လာရင် မီဒီယာတွေက ဒါကို ပဲ့တင်ပြီး တစစနဲ့ အား​ကောင်းလာကာ၊ ပြည်သူအ​ပေါ် သက်​ရောက်တတ်ပုံ​တွေကို တင်ပြထားပါတယ်။ 
ပါ​မောက္ခ Wolfsfeld က အ​မေရိကန်က တိုက်ခဲ့တဲ့ ပြည်ပစစ်ပွဲ ၂ ပွဲက​နေ သူ့​ကောက်ချက်​ကို ဆွဲထား​ပေမယ့် လက်ရှိမြန်မာပြည် နိုင်ငံ​ရေးအ​ပေါ် တင်ကြည့်တဲ့ အခါမှာလည်း စဉ်းစားစရာ တချို့ရနိုင်လိမ့်မယ်ထင်ပါတယ်။

နေသွင်ညိဏ်း 

 -

Join Us @ MoeMaKa Telegram
t.me@moemaka
Please show your support, donate with Zelle
#MoeMaKaMedia
#WhatsHappeningInMyanmar