ဟာဝိုင်အီ တောမီး- Maui မီးက ဘယ်လိုစတင်ခဲ့တာလဲ၊ Lahaina မီးလောင်ကျွမ်းမှုအကြောင်း
ဟာဝိုင်အီ တောမီး- Maui မီးက ဘယ်လိုစတင်ခဲ့တာလဲ၊ Lahaina မီးလောင်ကျွမ်းမှုအကြောင်း
ရိုက်တာ သတင်းဌာန ၊ Jonathan Oatis မှ ဘာသာပြန်သတင်း(မိုးမခ) ဩဂုတ် ၁၁၊ ၂၀၂၃
သြဂုတ်လ 10 ရက်၊ 2023 ခုနှစ်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သော ဆိုရှယ်မီဒီယာဗီဒီယိုတစ်ခုမှ
သြဂုတ် ၁၁ - ဟာဝိုင်အီရှိ Maui ကျွန်းနှင့် Big Island တွင် တောမီးလောင်ကျွမ်းမှုကြောင့် အနည်းဆုံး လူ ၅၅ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး ထောင်နှင့်ချီသော ဒေသခံများနှင့် ခရီးသွားများ ဘေးလွတ်ရာသို့ ရွှေ့ပြောင်းခဲ့ရကာ သမိုင်းဝင်အပန်းဖြေမြို့ Lahaina ကို ပျက်စီးခဲ့သည်။

မီးများ မည်သို့စတင်ခဲ့သနည်း။
အင်္ဂါနေ့ညက စတင်လောင်ကျွမ်းရတဲ့ အကြောင်းရင်းကို တိတိကျကျ မသိရသေးပါဘူး။ သို့သော်လည်း မိုးလေဝသဌာနက ဟာဝိုင်အီကျွန်းများတွင် လေပြင်းများတိုက်ခတ်ခြင်းနှင့် ခြောက်သွေ့သောရာသီဥတု ကြောင့် တောမီးများ စတင်လောင်ကျွမ်းဖို့ အကြောင်းအခြေခံ ဖြစ်ပါတယ်။
U.S. တောမီး၏ 85% နီးပါးသည် လူကနေ စတင်မိတာ ဖြစ်သည် ဟု U.S. Forest Service ၏ အဆိုအရ သိရသည်။ သဘာဝ အကြောင်းရင်းများတွင် မိုးကြိုးနှင့် မီးတောင် လှုပ်ရှားမှုတို့ ပါဝင်သည်။ ဟာဝိုင်အီတွင် မီးလောင်ကျွမ်းမှု၏ ၁ ရာခိုင်နှုန်းအောက်သည် သဘာဝအကြောင်းများကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း Hawaii Wildfire Management Organization ၏ ပူးတွဲအမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ Elizabeth Pickett ၏ ပြောကြားချက်အရ သိရသည်။ ဟာဝိုင်ရီကျွန်းစုများတွင် Maui ပေါ်တွင် တစ်ခုအပါအဝင် မီးတောင်ခြောက်ခုရှိသည်။
ယခုနွေရာသီတွင် စံချိန်တင် အပူရှိန်ကြောင့် ဥရောပနှင့် ကနေဒါအနောက်ပိုင်းတို့တွင် ပုံမှန်မဟုတ်သော ပြင်းထန်သော တောမီးများ ဖြစ်ပွားစေခဲ့သည်။ ရေနံ သဘာ၀ဓာတ်ငွေ့ ထုတ်လုပ်သုံးစွဲခြင်း၏ အကျိုးရလဒ်အဖြစ် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုသည် မကြာခဏနှင့် ပ်ိုပြင်းထန်သော ရာသီဥတုဖြစ်စဉ်များကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်ဟု သိပ္ပံပညာရှင်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

အင်္ဂါနေ့ညက စတင်လောင်ကျွမ်းရတဲ့ အကြောင်းရင်းကို တိတိကျကျ မသိရသေးပါဘူး။ သို့သော်လည်း မိုးလေဝသဌာနက ဟာဝိုင်အီကျွန်းများတွင် လေပြင်းများတိုက်ခတ်ခြင်းနှင့် ခြောက်သွေ့သောရာသီဥတု ကြောင့် တောမီးများ စတင်လောင်ကျွမ်းဖို့ အကြောင်းအခြေခံ ဖြစ်ပါတယ်။
U.S. တောမီး၏ 85% နီးပါးသည် လူကနေ စတင်မိတာ ဖြစ်သည် ဟု U.S. Forest Service ၏ အဆိုအရ သိရသည်။ သဘာဝ အကြောင်းရင်းများတွင် မိုးကြိုးနှင့် မီးတောင် လှုပ်ရှားမှုတို့ ပါဝင်သည်။ ဟာဝိုင်အီတွင် မီးလောင်ကျွမ်းမှု၏ ၁ ရာခိုင်နှုန်းအောက်သည် သဘာဝအကြောင်းများကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း Hawaii Wildfire Management Organization ၏ ပူးတွဲအမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ Elizabeth Pickett ၏ ပြောကြားချက်အရ သိရသည်။ ဟာဝိုင်ရီကျွန်းစုများတွင် Maui ပေါ်တွင် တစ်ခုအပါအဝင် မီးတောင်ခြောက်ခုရှိသည်။
ယခုနွေရာသီတွင် စံချိန်တင် အပူရှိန်ကြောင့် ဥရောပနှင့် ကနေဒါအနောက်ပိုင်းတို့တွင် ပုံမှန်မဟုတ်သော ပြင်းထန်သော တောမီးများ ဖြစ်ပွားစေခဲ့သည်။ ရေနံ သဘာ၀ဓာတ်ငွေ့ ထုတ်လုပ်သုံးစွဲခြင်း၏ အကျိုးရလဒ်အဖြစ် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုသည် မကြာခဏနှင့် ပ်ိုပြင်းထန်သော ရာသီဥတုဖြစ်စဉ်များကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်ဟု သိပ္ပံပညာရှင်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟာဝိုင်အီ တောမီးများ အကြောင်းရင်းက အဘယ်နည်း။
ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာအတွင်းရှိ ဟာရီကိန်းဒိုရာကျွန်းစု၏ အနောက်တောင်ဘက် မိုင်ရာနှင့်ချီသော လေပြင်းများ တိုက်ခတ်မှုကြောင့် အမေရိကန်နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း တောမီးများ လောင်ကျွမ်းစေကြောင်း တာဝန်ရှိသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။
ဒိုရာအပြင်၊ ဂျပန်နိုင်ငံအနီး အနောက်ဘက်ရှိ လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်းစနစ်သည် မြင့်မားသော လေတိုက်နှုန်းများကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ ခြောက်သွေ့သော အသီးအရွက်များသည်လည်း အထောက်အကူပြုသော အကြောင်းရင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။
ယခင်က လယ်မြေနှင့် သစ်တောများရှိ ဂီနီမြက်ကဲ့သို့သော မီးလောင်လွယ်သော ဇာတိမဟုတ်သော မြက်များ ပျံ့နှံ့သွားခြင်းကြောင့် မီးဘေးအန္တရာယ်နှင့် ပြင်းထန်မှုတို့ကို တိုးမြင့်လာစေသည့် အသေးစား၊ မီးလောင်လွယ်သည့် ပစ္စည်းအများအပြားကို ဖန်တီးခဲ့သည်။ Pickett ၏အဆိုအရ အဆိုပါမြက်များသည် Hawaii ၏ 26% ပါဝင်သည်။

ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာအတွင်းရှိ ဟာရီကိန်းဒိုရာကျွန်းစု၏ အနောက်တောင်ဘက် မိုင်ရာနှင့်ချီသော လေပြင်းများ တိုက်ခတ်မှုကြောင့် အမေရိကန်နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း တောမီးများ လောင်ကျွမ်းစေကြောင်း တာဝန်ရှိသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။
ဒိုရာအပြင်၊ ဂျပန်နိုင်ငံအနီး အနောက်ဘက်ရှိ လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်းစနစ်သည် မြင့်မားသော လေတိုက်နှုန်းများကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ ခြောက်သွေ့သော အသီးအရွက်များသည်လည်း အထောက်အကူပြုသော အကြောင်းရင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။
ယခင်က လယ်မြေနှင့် သစ်တောများရှိ ဂီနီမြက်ကဲ့သို့သော မီးလောင်လွယ်သော ဇာတိမဟုတ်သော မြက်များ ပျံ့နှံ့သွားခြင်းကြောင့် မီးဘေးအန္တရာယ်နှင့် ပြင်းထန်မှုတို့ကို တိုးမြင့်လာစေသည့် အသေးစား၊ မီးလောင်လွယ်သည့် ပစ္စည်းအများအပြားကို ဖန်တီးခဲ့သည်။ Pickett ၏အဆိုအရ အဆိုပါမြက်များသည် Hawaii ၏ 26% ပါဝင်သည်။

မီးတွေ ဘယ်မှာ ဆက်လောင်နေလဲ မည်ကဲ့သို့ မီးကို ထိန်းနိုင်ပြီလဲ။
တစ်ချိန်က ဝေလငါးဖမ်းစင်တာနှင့် ဟာဝိုင်ရီဘုရင့်နိုင်ငံ၏ မြို့တော်ဖြစ်ခဲ့သည့် အနောက်မြောက်ပိုင်း Maui တွင် လူပေါင်း ၁၃၀၀၀ ခန့် နေထိုင်သည့် ကမ်းခြေအပန်းဖြေမြို့ Lahaina တွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ပြီး ယခုအခါ တစ်နှစ်လျှင် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည် ၂ သန်းခန့် လာရောက်လည်ပတ်လျက်ရှိသည်။
ကြာသပတေးနေ့ညနေပိုင်းအထိ၊ Lahaina မီးလောင်မှု 80% ထိန်းနိုင်ခဲ့ပြီး Pulehu အရှေ့ဘက်တွင်လောင်နေသောမီး 70% ငြိမ်းသတ်ခဲ့သည်။ ကျွန်းအရှေ့ဘက် တောင်တန်းအလယ်ဗဟိုတွင် တောမီးလောင်ကျွမ်းမှုနှင့်ပတ်သက်၍ ခန့်မှန်းထားခြင်းမရှိကြောင်း Maui ကောင်တီက ပြောကြားခဲ့သည်။
ကျွန်းကြီး၏ အစိတ်အပိုင်းများကိုလည်း မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့သည်။
အဆောက်အဦ ၂၇၁ လုံး ပျက်စီးခြင်း သို့မဟုတ် ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း Honolulu Star-Advertiser မှ US Civil Air Patrol နှင့် Maui မီးသတ်ဌာနမှ တရားဝင်ထုတ်ပြန်ချက်များကို ကိုးကား၍ ပြောကြားခဲ့သည်။
Hawaii သည် US ပြည်မကြီး၏အနောက်ဘက် မိုင် 2,000 (3,200 ကီလိုမီတာ) ခန့်အကွာရှိ ကျွန်းစုတစ်ခုဖြစ်သည်။ Big Island ဟုလူသိများသော Hawaii အပါအဝင်အဓိကကျွန်းရှစ်ကျွန်းဖြင့်ဖွဲ့စည်းထားသည်။ Maui ကျွန်းသည် ဟာဝိုင်အီကျွန်း၏ မြောက်ဘက်နှင့် အနောက်ဘက်တွင် တည်ရှိသည်။
Join Us @ MoeMaKa Telegram
t.me@moemaka
#MoeMaKaMedia
#WhatsHappeningInMyanmar
တစ်ချိန်က ဝေလငါးဖမ်းစင်တာနှင့် ဟာဝိုင်ရီဘုရင့်နိုင်ငံ၏ မြို့တော်ဖြစ်ခဲ့သည့် အနောက်မြောက်ပိုင်း Maui တွင် လူပေါင်း ၁၃၀၀၀ ခန့် နေထိုင်သည့် ကမ်းခြေအပန်းဖြေမြို့ Lahaina တွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ပြီး ယခုအခါ တစ်နှစ်လျှင် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည် ၂ သန်းခန့် လာရောက်လည်ပတ်လျက်ရှိသည်။
ကြာသပတေးနေ့ညနေပိုင်းအထိ၊ Lahaina မီးလောင်မှု 80% ထိန်းနိုင်ခဲ့ပြီး Pulehu အရှေ့ဘက်တွင်လောင်နေသောမီး 70% ငြိမ်းသတ်ခဲ့သည်။ ကျွန်းအရှေ့ဘက် တောင်တန်းအလယ်ဗဟိုတွင် တောမီးလောင်ကျွမ်းမှုနှင့်ပတ်သက်၍ ခန့်မှန်းထားခြင်းမရှိကြောင်း Maui ကောင်တီက ပြောကြားခဲ့သည်။
ကျွန်းကြီး၏ အစိတ်အပိုင်းများကိုလည်း မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့သည်။
အဆောက်အဦ ၂၇၁ လုံး ပျက်စီးခြင်း သို့မဟုတ် ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း Honolulu Star-Advertiser မှ US Civil Air Patrol နှင့် Maui မီးသတ်ဌာနမှ တရားဝင်ထုတ်ပြန်ချက်များကို ကိုးကား၍ ပြောကြားခဲ့သည်။
Hawaii သည် US ပြည်မကြီး၏အနောက်ဘက် မိုင် 2,000 (3,200 ကီလိုမီတာ) ခန့်အကွာရှိ ကျွန်းစုတစ်ခုဖြစ်သည်။ Big Island ဟုလူသိများသော Hawaii အပါအဝင်အဓိကကျွန်းရှစ်ကျွန်းဖြင့်ဖွဲ့စည်းထားသည်။ Maui ကျွန်းသည် ဟာဝိုင်အီကျွန်း၏ မြောက်ဘက်နှင့် အနောက်ဘက်တွင် တည်ရှိသည်။
Join Us @ MoeMaKa Telegram
t.me@moemaka
#MoeMaKaMedia
#WhatsHappeningInMyanmar