Breaking News

အိုဘားမား ပြောတဲ့ အစ္စရေး- ပါလစ္စတိုင်းအရေး

အိုဘားမား ပြောတဲ့ အစ္စရေး- ပါလစ္စတိုင်းအရေး

နိုင်ငံတကာသာဂိ ဘာသာပြန်၊ (မိုးမခ) နိုဝင်ဘာ ၇၊ ၂၀၂၃


အကာအကွယ်မဲ့ အမျိုးသမီးများ၊ ကလေးသူငယ်များနှင့် သက်ကြီးရွယ်အိုများ အပါအဝင် အစ္စရေးနိုင်ငံသား ၁၄၀၀ ကျော်ကို ဟားမတ်စ်က အစ္စရေးကို ပြင်းထန်စွာ တိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ်ပြီးနောက်ပိုင်း ၁၇ ရက်ကြာခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။ ထိုကဲ့သို့ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုအပြီးတွင်၊ အမေရိကန်အစိုးရနှင့် အမေရိကန်ပြည်သူများသည် မိသားစုများ၏ ဝမ်းနည်းပူဆွေးမှုကို မျှဝေခံစားခဲ့ကြပြီး ချစ်ရသူပြန်လည်ရောက်ရှိလာစေရန် ဆုတောင်းပေးကာ အစ္စရေးပြည်သူများနှင့် မှန်ကန်စွာစည်းလုံးညီညွတ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

အစောပိုင်း ပို့စ်တွင် ကျွန်တော်ပြောခဲ့သည့်အတိုင်း၊ အစ္စရေးသည် ယင်းကဲ့သို့ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်ရမ်းကားမှုများမှ ၎င်း၏နိုင်ငံသားများအား ခုခံကာကွယ်ပိုင်ခွင့်ရှိပြီး၊ ဟားမတ်စ်ကို ချေမှုန်းရန်၊ ၎င်း၏စစ်ရေးစွမ်းရည်များကို ဖျက်သိမ်းရန် အမေရိကန်သမ္မတ ဘိုင်ဒင်၏ တောင်းဆိုမှုကို အမေရိကန်က အပြည့်အဝ ထောက်ခံပါသည်။ ရာနှင့်ချီသော ဓားစာခံများကို ၎င်းတို့၏ မိသားစုများထံ လုံခြုံစွာ ပြန်လာနိုင်ရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးခြင်းကို ဦးစားပေးရပါမည်။

ဒါပေမဲ့ အစ္စရေးကို ထောက်ခံနေရင်တောင်မှ အစ္စရေးက ဟားမတ်စ်ကို ဒီတိုက်ပွဲမှာ ဘယ်လို ဆင်နွှဲတိုက်ခိုက်မည်လဲ ဆိုတာဆိုတာ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း သိထားသင့်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့်၊ သမ္မတ Biden က ထပ်ခါတလဲလဲ အလေးပေးပြောကြားခဲ့သည့်အတိုင်း အစ္စရေး၏ စစ်ရေးဗျူဟာသည် သွေးချောင်းစီးမှုကို ရှောင်ရှားရန်ကြိုးပမ်းသည့် ဥပဒေများအပါအဝင် အရပ်သားများ၏ သေဆုံးမှု သို့မဟုတ် ဝေဒနာများကို တတ်နိုင်သမျှ ရှောင်ရှားရန် ကြိုးပမ်းသည့် ဥပဒေများအပါအဝင် နိုင်ငံတကာဥပဒေများကို လိုက်နာရန် အရေးကြီးသည်။ ဤတန်ဖိုးများကို လိုက်နာခြင်းသည် ၎င်း၏ကိုယ်ပိုင်အကျိုးအတွက် အရေးကြီးသည် — အကြောင်းမှာ ၎င်းသည် ကိုယ်ကျင့်တရားမျှတပြီး လူ့ဘဝတိုင်း၏ မွေးရာပါတန်ဖိုးအပေါ် ကျွန်ုပ်တို့၏ယုံကြည်ချက်ကို ထင်ဟပ်စေသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ ဤတန်ဖိုးများကို လိုက်နာခြင်းသည် မဟာမိတ်များတည်ဆောက်ခြင်းနှင့် နိုင်ငံတကာအမြင်ကိုပုံဖော်ခြင်းအတွက် အရေးကြီးသည်—အားလုံးသည် အစ္စရေး၏ရေရှည်လုံခြုံရေးအတွက် အရေးကြီးသည်။

ဤသည်မှာ အလွန်ခက်ခဲသော အလုပ်ဖြစ်သည်။ စစ်ပွဲသည် အမြဲတမ်း ကြေကွဲဖွယ်ဖြစ်ပြီး ဂရုတစိုက်စီစဉ်ထားသည့် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ စစ်ဆင်ရေးများပင်လျှင် အရပ်သားများကို အန္တရာယ်ဖြစ်စေတတ်သည်။ သမ္မတ Biden က အစ္စရေးကို မကြာသေးမီက လာရောက်လည်ပတ်စဉ်မှာ မှတ်ချက်ပြုခဲ့သလို၊ အမေရိကန်ကိုယ်တိုင်က စစ်ပွဲမှာ ပါဝင်နေချိန်မှာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ မြင့်မားတဲ့တန်ဖိုးတွေထက် မကြာခဏ ကျဆင်းသွားခဲ့ပြီး 9/11 နောက်ပိုင်းမှာတော့ အဲသည်တုန်းကအမေရိကန်အစိုးရဟာ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ အကြံဉာဏ်ကို ဂရုမစိုက်ခဲ့ပါဘူး။ မဟာမိတ်တွေက အယ်လ်ကိုင်ဒါကို ဆန့်ကျင်တဲ့ ခြေလှမ်းတွေ ကျနော်တို့နဲ့အတူ လှမ်းလာတဲ့အခါမှာတောင် သူတို့အကြံပေးတာ ယူအက်စ်က နားထောင်လေ့မရှိခဲ့ပါဘူး။ ယခုအခါ အစ္စရေးနိုင်ငံသားများကို စနစ်တကျ သတ်ဖြတ်မှုအပြီးတွင် ဂျူးလူမျိုးများအပေါ် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကာလက နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းမှု၏ အမှောင်မိုက်ဆုံးအမှတ်တရအချို့ကိုပြန်အမှတ်ရစေပါသည်။ အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှုအပြီးတွင် အစ္စရေးများစွာတို့သည် ဟားမတ်စ်ကို အမြစ်ပြတ်ချေမှုန်းရန် လိုအပ်သမျှ လုပ်ဆောင်ရန် တောင်းဆိုခဲ့ကြသည်ကို နားလည်နိုင်ပေသည်။ ထို့အပြင်၊ ဟားမတ်စ်၏ စစ်ရေးစစ်ဆင်ရေးများသည် ဂါဇာတွင် နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်း မြှုပ်နှံထားသည် — နှင့် ၎င်း၏ခေါင်းဆောင်မှုမှာ အရပ်သားများကြားတွင် ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ပုန်းအောင်းနေပုံရပြီး ၎င်းတို့ကို ကိုယ်စားပြုသည်ဟု ဆိုထားသူများ ဖြစ်သည့် ပြည်သူတွေကိုယ်တိုုင်ကို ကို အန္တရာယ်ဖြစ်စေသည်။

သို့တိုင်၊ ဒေသတွင်း အဖြစ်အပျက်များ ပေါ်ပေါက်လာသည်နှင့်အမျှ ကမ္ဘာက အနီးကပ် စောင့်ကြည့်နေပြီး လူသားအသက်များစွာကို လျစ်လျူရှုသော မည်သည့် အစ္စရေး စစ်ရေးနည်းဗျူဟာမဆို နောက်ဆုံးတွင် အကျိုးမဲ့သာ ဖြစ်သွားနိုင်ပါသည်။ ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုအတွင်း ပါလက်စတိုင်းထောင်ပေါင်းများစွာ သေဆုံးခဲ့ပြီး အများစုမှာ ကလေးငယ်များဖြစ်သည်။ ရာနှင့်ချီသော ထောင်ပေါင်းများစွာကို ၎င်းတို့၏ နေအိမ်များမှ အတင်းအကြပ် မောင်းထုတ်ခဲ့သည်။ ပိတ်ဆို့ ခံထားရသော အရပ်သားများကို စားနပ်ရိက္ခာ၊ ရေနှင့် လျှပ်စစ်မီး ဖြတ်တောက်ရန် အစ္စရေးအစိုးရ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်သည် ကြီးထွားလာသော လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းကို ပိုမိုဆိုးရွားစေရုံသာမက၊ ၎င်းသည် နောင်မျိုးဆက်များအတွက် ပါလက်စတိုင်း၏ ခါးသီးသော သဘောထားများကို ပိုမိုခိုင်မာစေကာ အစ္စရေးအတွက် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ထောက်ခံမှုကို ကျဆင်းလာစေနိုင်ပါသည်။ အစ္စရေးသည် ရန်သူများ၏ ထောင်ချောက်သို့ ကျရောက်စေကာ ဒေသတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်ရေးရရှိရန် ရေရှည်ကြိုးပမ်းမှုများကို ပျက်ပြားသွားစေနိုင်သည်။

ထို့ကြောင့် အစ္စရေးအား ထောက်ခံရန် လိုအပ်နေသည့်အချိန်၌ပင် ကျွန်ုပ်တို့အား ထောက်ခံနေသူများသည် ဟားမတ်စ်အား နောက်ထပ် အရပ်သားသေဆုံးမှု အနည်းဆုံးဖြစ်စေရန်နှင့် ဟားမတ်စ်ကို နောင် သည်လို့ မစွမ်းဆောင်နိုင်တော့အောင် ဖယ်ရှားနိုင်သည့် မဟာဗျူဟာတစ်ရပ်ကို အားပေးရန် အရေးကြီးပါသည်။ ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသသို့ ကယ်ဆယ်ရေးထရပ်ကားများခွင့်ပြုရန် အစ္စရေး၏ မကြာသေးမီက အပြောင်းအလဲသည် Biden ၏နောက်ကွယ်မှ သံခင်းတမန်ခင်းတစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအားဖြင့် လှုံ့ဆော်မှုဖြစ်ပြီး အားတက်စရာခြေလှမ်းတစ်ခုဖြစ်သော်လည်း ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသအတွက် အရေးကြီးသောအကူအညီနှင့် ထောက်ပံ့မှုများကို အရှိန်မြှင့်လုပ်ဆောင်ရာတွင် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းကို ဆက်လက်ဦးဆောင်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ လူဦးရေ။ အနာဂတ် ငြိမ်းချမ်းရေး အလားအလာသည် ယခင်ကထက် ပိုမိုဝေးကွာသည်ဟု ထင်ရသော်လည်း၊ အစ္စရေး၏ တည်ရှိခွင့်ကို အသိအမှတ်ပြုသည့် ပါလက်စတိုင်းခေါင်းဆောင်များနှင့် အဖွဲ့အစည်းများ နှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံရန် ဒေသတွင်းရှိ အဓိကကျသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ဆောင်ရွက်ရန် ကျွန်ုပ်တို့ တောင်းဆိုသင့်ပါသည်။ ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့်အတွက် ၎င်းတို့၏တရားဝင်ဆန္ဒများကို အတည်ပြုပေးဖို့ လိုအပ်ပါသည်။ - အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် အစ္စရေးနှင့် ပါလက်စတိုင်းမိသားစုအများစု မျှော်လင့်တောင့်တနေသည့် ထာဝရငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် လုံခြုံရေးကို ရရှိရန် အကောင်းဆုံးနှင့် တစ်ခုတည်းသောနည်းလမ်းဖြစ်နိုင်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။

နောက်ဆုံးတွင်၊ လူများစွာ နာကျင်ကိုက်ခဲမှုနှင့် ဒေါသ မာနများ မြင့်မားနေခြင်းကို နားလည်သဘောပေါက်နိုင်သော အလွန်ရှုပ်ထွေးသော အခြေအနေတစ်ခုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရာတွင် ကျွန်ုပ်တို့အားလုံးသည် ကျွန်ုပ်တို့၏ အဆိုးဆုံးသော အကြောက်တရားများထက် ကျွန်ုပ်တို့၏ အကောင်းဆုံးတန်ဖိုးများကို ပြသရန် အတတ်နိုင်ဆုံး လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်ပါသည်။

ဆိုလိုသည်မှာ နေရာတိုင်း၊ နေရာတိုင်းတွင် ဂျူးဆန့်ကျင်ရေးများ ဖြန့်ချိနေခြင်းကိုလည်း ပြန်လည် သတိရှိရှိ ပြန်လည်ကန့်ကွက်သင့်သည်ဟု ဆိုလိုသည်။ ၎င်းသည် အစ္စရေးလူမျိုးများ ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည့် လူမျိးတုံး သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရသည့် ကြောက်မက်ဖွယ်အဖြစ်ဆိုးကို သေးငယ်သွားစေရန် ကြိုးပမ်းမှုများကို မထောက်ခံခြင်းအပြင် မည်သည့်အကြောင်းကြောင့်မဆို အပြစ်မဲ့ပြည်သူများကို တမင်တကာ သတ်ဖြတ်ခြင်းမှာ တရားမျှတနိုင်သည်ဟူသောအကြံပြုချက်ကိုပါ တပါတည်း ငြင်းပယ်ခြင်းဟု ဆိုလိုသည်။

မွတ်စလင်ဆန့်ကျင်ရေး၊ အာရပ်ဆန့်ကျင်ရေး သို့မဟုတ် ပါလက်စတိုင်းဆန့်ကျင်ရေး စိတ်ဓာတ်များကိုလည်း တပါတည်း လက်မခံခြင်း၊ ပယ်ချခြင်းကိုလည်း ဆိုလိုသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ ပါလက်စတိုင်းအားလုံးကို ဟားမတ်စ် သို့မဟုတ် အခြားသော အကြမ်းဖက်အဖွဲ့များနှင့် တတန်းတည်း သဘောမထားခြင်း ဖြစ်သည်။ ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသရှိ ပြည်သူများအပေါ် လူမဆန်သော လုပ်ရပ်များမှ အကာအကွယ်ပေးခြင်း သို့မဟုတ် ဂါဇာ သို့မဟုတ် အနောက်ဘက်ကမ်းတွင်ဖြစ်စေ ပါလက်စတိုင်းတို့၏ ဆင်းရဲဒုက္ခများကို သေးသိမ်စေခြင်းကို ကန့်ကွက်ခြင်း သို့မဟုတ် မည်သည့်အကြမ်းဖက်မှုမဆို တရားမ၀င်ဟု ဆိုလိုခြင်းသည်။

ကျနော်တို့၏ ပြောကြားချက်များတွင် အဓိက စံတန်ဖိုးများကို အစွန်းအထင်း မခံရအောင် ကာကွယ်ရပါမည်။

ပြောကြားရမည့် အချက်များမှာ - အစ္စရေးတွင် တည်ရှိခွင့်ရှိသည်ကို အသိအမှတ်ပြုကြောင်း ဆိုလိုသည်။ ဂျူးလူမျိုးတွေမှာ ရှေးကတည်းကသမိုင်းအမွေအနှစ်များ ရှိသည်။ လုံခြုံစွာ မွေးရပ်မြေကို အခြေချနိုင်သည်။ ယခင်အစ္စရေးအစိုးရများသည် အငြင်းပွားမှုကို ဖြေရှင်းရန်နှင့် နှစ်နိုင်ငံ ပြသနာများ ဖြေရှင်းချက်အတွက် လမ်းကြောင်းတစ်ခုဖော်ဆောင်နိုင်ဖို့ အဓိပ္ပာယ်ပြည့်ဝသော ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည့် သာဓကများ ရှိခဲ့ကြောင်း၊ အခြားတစ်ဖက်ကလည်း ငြင်းဆိုခဲ့သည့် ကြိုးပမ်းမှုများလည်း ရင်ဆိုင်ခဲ့ရကြောင်းကို သိထားရပါမည်။

ထို့အတူ ပါလက်စတိုင်းတို့သည် အဆိုပါအငြင်းပွားနယ်မြေများတွင် သမိုင်း မျိုးဆက်ပေါင်းများစွာ နေထိုင်ခဲ့ကြောင်း အသိအမှတ်ပြုရမည် ဖြစ်ခြင်းကို ဆိုလိုသည်။ ၎င်းတို့ထဲမှ အများအပြားသည် အစ္စရေးနိုင်ငံကို တည်ထောင်ချိန်တွင် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်ရုံသာမက မကြာခဏဆိုသလိုပင် အစ္စရေးအစိုးရထံမှ ပြတ်သားစွာ အတင်းအကျပ် ရွှေ့ပြောင်းခံရခြင်းများကို ခံစားရသည်။ ခုထိလည်း ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေပါသည်။ နှစ်နိုင်ငံဖြေရှင်းချက်အတွက် လိုက်လျောပေးလိုသော ပါလက်စတိုင်းခေါင်းဆောင်များသည် ၎င်းတို့၏ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများကို ပြသခဲ့ကြသည်။ ပါလက်စတိုင်းအခွင့်အရေးကို ကာကွယ် စောင့်ရှောက်နိုင်ဖို့ ဂျူးဘာသာကို ဆန့်ကျင်ခြင်းမပြုဘဲ အနောက်ဘက်ကမ်းနှင့် ဂါဇာရှိ အစ္စရေးအစိုးရ၏ မူဝါဒအချို့ကို ပြန်လည်ပြုပြင်ပေးရန် လိုအပ်နေသည်။

ဖြစ်နိုင်သည်မှာ၊ ကျွန်ုပ်တို့သည် ကျွန်ုပ်တို့နှင့် သဘောမတူသူများကို ဆိုးသွမ်းသူများဟု တထစ်ချမယူဆသင့်ဟု ဆိုလိုသည်။ ဆိုရှယ်မီဒီယာပေါ်တွင် အဆက်မပြတ် ဆဲဆိုကြိမ်းမောင်းခြင်း၊ မဟုတ်မမှန် လိမ်လည်ခြင်းများနှင့် သတင်းမှားများ ကြားနေရသောခေတ်တွင်၊ အချို့သောနိုင်ငံရေးသမားများနှင့် ဆယ်လီဖြစ်ချင်သူများ၊ နာမည်ကြီးချင်သူများသည် အလင်းရောင်ပေးခြင်းထက် အပူပေးရခြင်းကိုအားသာနေကြပါသည်။ ဒီလိုမျိုး ဆုံးရှုံးမှုများ ကြီးကျယ်လှတဲ့ အရေးအခင်းနဲ့ သွေးချောင်းစီးမှုတွေ အများကြီးအောက်မှာ မည်သည့်ပြဿနာအတွက်မဆို တဖက်တဖက် လေးစားမှုရှိတဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုကို လွယ်လွယ် မျှော်လင့်ခြင်းသည် လက်တွေ့မကျနိုင်ပေ — များစွာနည်းပါသည်။ ဒါပေမဲ့ အစ္စရေးနဲ့ ပါလက်စတိုင်းတို့ရဲ့ မျိုးဆက်သစ်ကလေးတွေအတွက်ရော ကျွန်တော်တို့ရဲ့ သားသမီးတွေအတွက်ပါ ငြိမ်းချမ်းရေး၊ လုံခြုံရေးနဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာရှိနိုင်ခြေတွေကို ပွင့်လင်းမြင်သာစွာထားဖို့ အာရုံစိုက်နေတယ်ဆိုရင် အနည်းဆုံးတော့ စံနမူနာယူဖို့ ကြိုးစားအားထုတ်ဖို့ ကျွန်ုပ်တို့အားလုံးအပေါ်မှာ အကျုံးဝင်ပါတယ်။ ကိုယ်ပိုင်အပြောအဆိုနှင့် လုပ်ရပ်များကို ဆင်ခြင်တုံ့တရားထားပါက ကျွန်ုပ်တို့သည် ၎င်းတို့အား အမွေဆက်ခံလိုသော ကမ္ဘာမျိုးကို ဖြစ်လာစေနိုင်ပါသည်။

ဤသည်မှာ ပဋိပက္ခအပေါ် အသုံးဝင်သော အမြင်များနှင့် နောက်ခံအချို့၏ လင့်ခ်များဖြစ်သည်- (ကို ဖတ်နိုင်ပါသည်)

သူ့စာကို သူ့ဖေ့ဘုတ်မှာ အောက်တိုဘာ ၂၃ က ရေးထားတာဖြစ်ပါသည်။

- Thomas L. Friedman မှ ကြောက်စရာကောင်းသော အမှားတစ်ခုကို အစ္စရေးလုပ်တော့မည် https://www.nytimes.com/…/biden-speech-israel-gaza.html

- 'မင်းကိုချစ်တယ်။ တောင်းပန်ပါတယ်'- Kurt Streeter မှ စစ်ဖြင့်စမ်းသပ်ထားသော ဂျူးတစ်ဦး၊ မွတ်စလင်တစ်ဦးနှင့် ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှု https://www.nytimes.com/…/jewish-muslim-communities...

- Nicole Narea မှ အစ္စရေးနှင့် ပါလက်စတိုင်း၏ ရှုပ်ထွေးသောသမိုင်းမှတ်တမ်း https://www.vox.com/…/israel-palestine-timeline-gaza...

- ဂါဇာ- Ben Rhodes ၏ တိုးမြင့်မှုကုန်ကျစရိတ် https://www.nybooks.com/…/18/gaza-the-cost-of-escalation/

Join Us @ MoeMaKa Telegram
t.me@moemaka
#MoeMaKaMedia
#WhatsHappeningInMyanmar