ကိုသန်းလွင် - တရုတ်ပြည်မှ လူဖမ်းပွဲများ

ကိုသန်းလွင် - တရုတ်ပြည်မှ လူဖမ်းပွဲများ

(မိုးမခ) မတ် ၁၅ ၊ ၂၀၂၃

( ၁ )

ပထမဦးစွာ စာရင်းစစ်နှင့် စာရေးဆရာတို့ကို ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားပါသည်။ ထို့နောက် အင်္ဂလိပ်စာ သင်သော ကျူတာနှင့် စာအုပ်ထုတ်ဝေသူတို့ အဖမ်းခံခဲ့ရပါသည်။  သူတို့လေးဦးမှာ မိတ်ဆွေများဖြစ်ကြပါသည်။ သူတို့သည် အားလပ်ချိန်များကို အများသူငါတို့ ကဲ့သို့ပင် စာအုပ်ကလပ်ဖွဲ့ခြင်း၊ ရုပ်ရှင်ကြည့်ရှုခြင်း၊ လူမှုရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စများကို ဆွေးနွေးခြင်း၊ မိန်းကလေးတို့၏ဘ၀ စသည်ဖြင့် ရောက်တတ်ရာရာများကို ပြောလေ့ရှိကြပါသည်။ လိင်ကိစ္စဆိုင်ရာကိစ္စများနှင့် လူမှုဆက်ဆံရေး အကြောင်းအရာများလည်း ပါပါသည်။

ထို့နောက် နိုဝင်ဘာလတွင် တရုတ်ပြည်အနှံ့ ဆန္ဒပြပွဲများ ဖြစ်ပေါ်လာသောအခါ သူတို့သည် ဆန္ဒပြပွဲများနှင့် ပတ်သက်၍ ပထမဆုံး အဖမ်းခံရသူများ ဖြစ်လာကြပါသည်။ တရုတ်ပြည်သူတို့ ဆန္ဒပြမှုများအပေါ် ဖိနှိပ်ခြင်းနှင့် နောင်တွင် ဤကဲ့သို့ မဖြစ်ပေါ်စေရန် နည်းအမျိုးမျိုးကို သုံး၍ စိတ်ပျက်သွားအောင် ပြုလုပ်နေခြင်းတို့မှာ သိသာလှပါသည်။ ကွန်မြူနစ်ပါတီအစိုးရကို ဆယ်စုနှစ်ပေါင်းများစွာတွင် အရဲရင့်ဆုံးနှင့် ပထမဦးဆုံးအဖြစ် တင်ရန်မင်ရင်ပြင် အရေးအခင်းဖြစ်ပြီးသည့်နောက်ပိုင်းတွင် အကြီးဆုံး ဆန္ဒပြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ 

( ၂ )

ပါတီအနေဖြင့် အထူးသဖြင့် ရောဂါပြန့်ပွားမှုအတွက် အတားအဆီးများကို ဖယ်ရှားပြီးချိန် ပေါက်ကွဲထွက်လာသော လူထု၏ ခံစားမှုများကြောင့် ပိုမိုရဲတင်းမလာကြစေရန် ဆန္ဒရှိပါလိမ့်မည်။ ထိုအချိန်က ပြည်တွင်းအစိုးရကို ဆန့်ကျင်မှုများ ရှိခဲ့ပါသည်။ လူငယ်ထုတွင် အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်နေသူများလည်း များနေပြီး စီးပွားရေးကလည်း နှေးကွေးသွားချိန် ကိုဗစ်ရောဂါ ကူးစက်မှုကြောင့် သေဆုံးမှုများပြားနေချိန် ဖြစ်ပါသည်။

အာဏာပိုင်များက ဖမ်းဆီးမှုကို မကြေညာသည့်အပြင် ဆန္ဒပြမှုများရှိသည်ဟုပင် ဝန်မခံခဲ့ပါ။ ပြည်သူတို့၏ ဒေါသကို နှိုးဆွခြင်းမပြုရန် အဖမ်းအဆီးများကိုလည်း တိတ်တိတ်ဆိတ်ဆိတ်သာ ပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။ သို့ သော် ထိုသို့ ဖမ်းဆီးသည့်သတင်း၊ စစ်မေးသည့်သတင်းများမှာ ဆန္ဒပြသူများအကြား ပျံနှံ့နေပြီး ဖြစ်ပါသည်။ လူမှုရေးစနစ်ကို ယခင်အတိုင်း လွတ်လွတ်လပ်လပ် ရှိနေကြစေချင်သူများက ထိုဆန္ဒပြသူများကို စိတ်ထဲမှ အားပေးနေကြပါသည်။ လူများစွာတို့အတွက် ထိုဖိနှိပ်မှုများမှာ အစိုးရအဖို့ အေးဆေးသော ဆန္ဒပြမှုများကိုပင် ခွင့်မလွှတ်နိုင်သောသဘောရှိသည်မှာ ထင်ရှားစေပါသည်။ ထို့ကြောင့် လူပုဂ္ဂိုလ်တိုင်းတွင် အန္တရာယ်ကျရောက်နိုင်ကြောင်း သတိပေးနေသကဲ့သို့ ဖြစ်ပါသည်။

ပါတီအနေဖြင့် ထိုဆန္ဒပြသူများမှာ နိုင်ငံခြားပယောဂကြောင့် သို့မဟုတ် နိုင်ငံခြားမှ ပြည်တွင်းရေးကို နှောင့်ယှက်ဖျက်ဆီးလိုသူများ၏ လက်ချက်ဟုသာ ယူဆနေပါသည်။ ဘေဂျင်းအနေဖြင့် ပြည်တွင်းတွင်၎င်း တို့ကို မကျေနပ်သူ မရှိပါ။ အမျိုးသမီးများ၏ လွတ်လပ်ခွင့်ကို ဖြစ်စေ ၊ ဒီမိုကရေစီပို၍ရလိုသောကြောင့် ဖြစ်စေ လူမျိုးရေးဖိနှိပ်မှုများကြောင့် ဖြစ်စေ၊ ထိုအနှောင့်အယှက်မှန်သမျှသည် နိုင်ငံခြား၏ စွက်ဖက်မှုများသာ ဖြစ်ပါသည်။ ဇီးရိုးကိုဗစ်ပေါ်လစီကို ဆန္ဒပြလျှင်လည်း ထိုအတိုင်းပင် ဖြစ်သည်။ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဌာနမှ ဝန်ထမ်းတစ်ဦးက ဆန္ဒပြသူများသည် နိုင်ငံခြားမှ ငွေကြေးအထောက်အပံ့ ရရှိသူများ ဖြစ်သည်ဟုပင် ပြောနေပါသည်။

ရဲတို့က ဖမ်းဆီးထားသည့် မိန်းကလေး လေးဦးကို သူတို့ နိုင်ငံခြားဆော့ဝဲယား အသုံးပြု၍ ဆက်သွယ်ရာတွင် မည်သည့် (Platform) ကို အသုံးပြုကြောင်း အဓိကထား၍ စစ်မေးကြပါသည်။ ထိုမှဆက်၍ မိန်းကလေးများ အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားမှုကို ဘယ်လိုဆက်စပ်သည်ကို မေးမြန်းပါသည်။ သူတို့အဖွဲ့မူကား မိန်းကလေး လွတ်လပ်ခွင့် ဆိုလိုက်သည်နှင့် နိုင်ငံခြား၏ လွှမ်းမိုးမှုပါသည်ဟုသာ ယူဆပါသည်။

မိန်းကလေးများ၏ ခံယူချက်မှာ ဤကိစ္စကို စိတ်ဝင်တစား လေ့လာပြောဆိုခြင်းသည် သူတို့၏ ယုံကြည်ချက်ကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း၊ မည်သည့်နေရာမှာမဆို ဖြစ်စေ၊ ထိုသို့ ယုံကြည်မှုကို အစိုးရအနေဖြင့် ဘာမှမလုပ်နိုင်ပါ။ သူ့ကို အထိန်းသိမ်းမခံရမီ အယ်ဒီတာ ကိုဇီရှင်း (Cao Zhixin) သည် ဗီဒီယိုတစ်ခုကို ရိုက်ကူး၍ ထားခဲ့ပါသည်။ အကယ်၍ သူ ပျောက်ဆုံးသွားပါက ဘာဖြစ်သည်ကို သူ့ အပေါင်းအသင်းများ သိစေရန် ရည်ရွယ်၍ ဒီဇင်ဘာလအတွင်းက ရိုက်ကူးခဲ့ပါသည်။

အသက် ၂၆ နှစ်ရှိပြီဖြစ်သော ကိုဇီရှင်း က ပြောသည်မှာ သူတို့သည် လူအဖွဲ့အစည်းကို တန်ဖိုးထားကြောင်း၊ လူနေမှုစနစ်၏ တည်ငြိမ်မှုပျက်ပြားခြင်းကို မလိုလားကြောင်း ပြောပါသည်။ ကျွန်မတို့ဟာ ရဲနဲ့ ပြဿနာမဖြစ်လိုပါ။ သို့ရာတွင် အဘယ်ကြောင့် ကျွန်မတို့ကို တိတ်တိတ်ဆိတ်ဆိတ် ဖမ်းဆီးရပါသနည်းဟူ၍ မေးခွန်းထုတ်ထားသည်။ သူ့ဗွီဒီယိုကို လူတို့ တွေ့မြင်ရချိန်တွင် တခြားမိန်းကလေး ၃ ဦးမှာလည်း ဖမ်းဆီးခံသွားရပြီ ဖြစ်သည်။ လီယွန်ဂျင်း (Li Yuan Jing) သည် စာရင်းစစ် ဖြစ်ပါသည်။ လီစီဂျီ (Li Siqi) မှာ ၂၇ နှစ် ဖြစ်ပြီး စာရေးဆရာနှင့် ဇိုင်ဒင်ဂွီ (Zhai Dengrui) ယခင်က အင်္ဂလိပ်စာပေကို လေ့လာဖူးသူတို့ ဖြစ်ကြပါသည်။ သူတို့သည် လူမှုအဖွဲ့အစည်း၏ ငြိမ်သက်မှုကို အနှောင့်အယှက်မပေးလိုကြပါ။

တရုတ်ပြည်၏ တရားစီရင်ရေးမှာ ပိတ်မှောင်နေသည့် အရာတခုသာ ဖြစ်ပါသည်။ ဆိုရှယ်မီဒီယာများမှာလည်း ဆင်ဆာလုပ်ခြင်း များစွာခံရပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဘယ်နှယောက် အဖမ်းခံရသည်ကို သိရှိရန် မလွယ်ကူလှပါ။ လက်ရှိ တည်ဆဲဥပဒေများအရ လူတယောက်ကို အကြောင်းပြချက်မရှိ၊ စွဲချက်မတင်ဘဲ တစ်လကျော်ကျော် ဖမ်းဆီးထားနိုင်ကြပါသည်။

သူတို့ကို မဖမ်းဆီးမီက မိန်းကလေးတို့၏ လွတ်လပ်ခွင့်ကို တောင်းဆိုသည်ဟု မစွပ်စွဲခဲ့သော်လည်း သူတို့ အဖမ်းခံပြီးရသည့်နောက်တွင် သူတို့၏လုပ်ရပ်များသည် ရဲတို့၏ ဖမ်းဆီးနိုင်စွမ်းရှိသည့် ပြစ်မှုမြောက်သွားပါသည်။ ယခု အမေရိကန်တွင် နေထိုင်လျက်ရှိပြီး ယခင်က တရုတ်ပြည်တွင် ထိုကဲ့သို့သော ပြစ်မှုမျိုးဖြင့် အရေးယူခံခဲ့ရသူ လူပင်း (Lu Pin) က ပြောပါသည်။ 

တရုတ်အစိုးရအနေဖြင့် သူတို့ တွေးခေါ်နည်းအရသာ တွေးခေါ်ပေလိမ့်မည်။ လူတို့သည် ထိုကဲ့သို့သော အပြုအမူမျိုးကို မိမိတို့ကိုယ်တိုင် မလုပ်နိုင်၊ ပြည်ပမှ အနှောင့်အယှက်ပါမည်ဟု ယူဆသည်။ မိန်းကလေးများ၏ လွတ်လပ်ခွင့် ဆိုသည်မှာ တရုတ်ပြည်တွင် ခေတ်အစားဆုံး နောက်ဆုံးပေါ်မြင်သာသည့် လှုပ်ရှားမှုတခု ဖြစ်ပါသည်။

နိုဝင်ဘာလ  ၂၇ ရက်နေ့က ဆန္ဒပြပွဲမှာ အိမ်မီးလောင်ရာမှ ပြင်ပသို့ ကိုဗစ်စည်းကမ်းများကြောင့် လွတ်အောင် ထွက်မပြေးနိုင်သော အနည်းဆုံး လူ ၁၀ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ရသည်ကို အောက်မေ့ဖွယ် အခမ်းအနား ကျင်းပခြင်းမှ စခဲ့ပါသည်။ မီးလောင်ခဲ့သည်မှာ တရုတ်ပြည်အနောက်မိုင်း ဇင်ဂျင်း (Xin Jing) နယ်မှာ ဖြစ်ပါသည်။ အများက ယုံကြည်ကြသည်မျာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ရေးစည်းမျဉ်းများကြောင့် လူများမှာ အပြင်သို့ မထွက်နိုင်ဘဲ ပိတ်မိ၍ သေခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ အစိုးရကမူ ဤသို့ မဟုတ်ကြောင်း ငြင်းပယ်ပါသည်။ မစ္စကို က သူ့ဗွီဒီယိုတွင် ထိုအဖြစ်ကို ရည်ညွှန်း၍ ထိုသို့ ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ အယ်ဒီတာဖြစ်သော မိန်းကလေးက သူတို့တွင် မိမိတို့နိုင်ငံသားများ သေကျေပျက်စီးနေပါက ဝမ်းနည်းမှုကို ဆန္ဒထုတ်ဖော်ခွင့်ရှိကြောင်း၊ ကျွန်မတို့ဟာ သူတို့ အသက်ဆုံးရှုံးရခြင်းအတွက် များစွာ ထိခိုက်ကြေကွဲနေရကြောင်း၊ ထို့ကြောင့်လည်း ထိုနေရာသို့ရောက်အောင် သူတို့ သွားခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်ပါသည်ဟု ရှင်းပြခဲ့ပါသည်။

ထိုညက ထိုသို့ စုရုံးလာကြသော လူအုပ်ကို ရဲတို့က မနှောက်ယှက်ခဲ့ပါ။ ထိုလူအုပ်က ဇီးရိုးကိုဗစ်ကို မလိုအပ်တော့၍ အဆုံးသတ်ပေးရန် တောင်းဆိုလာကြပါသည်။ ထို့အတူ နိုင်ငံရေး လွတ်လပ်ခွင့် ပိုမိုပေးရန် တောင်းဆိုကြသည်ကို ရဲတို့က ဗွီဒီယိုရိုက်ကူးရန် မှတ်တမ်းတင်ခြင်းသာ ပြုလုပ်ကြပါသည်။ ဆန္ဒပြသူများကို ဖမ်းဆီးခြင်းမရှိခဲ့ပါ။

သို့သော် ဆန္ဒပြပွဲပြီးဆုံးသောအခါ အခင်းအကျင်းက ပြောင်းလဲသွားပါသည်။ ဆန္ဒပြပွဲ တက်ရောက်ခဲ့သူများ၏ အိမ်များသို့ ရဲများ ရောက်ရှိလာပါသည်။ အချို့မှာ ရဲစခန်းသို့ လာရန် ဆင့်ခေါ်ခြင်းကို ခံခဲ့ကြရပါသည်။ သူတို့ဆန္ဒပြပွဲနှင့် အဘယ်ကြောင့် ပါဝင်ပတ်သက်ခဲ့ကြကြောင်း၊ ဘယ်သူတွေ ပါဝင်ခဲ့ကြကြောင်းကို မေးမြန်းပါသည်။ သူတို့၏ လက်ကိုင်ဖုန်းဒေတာများအရ သူတို့ ရောက်ရှိမည့်နေရာကိုလိုက်၍ မိမိတို့ အပြုအမှုများကို ရှင်းပြကြရပါသည်။ တရုတ်ပြည်၏ ပြင်သစ် သံအမတ်ဖြစ်သူ လူရှေး (Lu Shaye) က ကျန်ဆန္ဒပြသူများမှာ နိုင်ငံခြားမှ ညွှန်ကြားသူများ၏ စစ်သား (Ponds) များ ဖြစ်ကြကြောင်း အထောက်အထား မပါဘဲ ပြောခဲ့ပါသည်။

( ၃ )

အဖမ်းခံ မိန်းကလေး ၄ ဦး၏ကိစ္စမှာလည်း ရဲတို့က ထိုသို့ပင် မှတ်ချက်ချခဲ့ကြသည်။ သူတို့၏စာအုပ် ကလပ်မှ ဂျပန်ပြည်မှ အမျိုးသမီးလွတ်လပ်ခွင့်ကို ဆော်သြသူ ချီဇူကို ဝေနို (Chizuko Ueno) ၏ စာအုပ်ကို သက်သေပြုကြပါသည်။ သူတို့ အသုံးပြုသည့်တယ်လီဂရမ် (Telegram) ဆော့ဝဲယားကို အသုံးချ ဆက်သွယ်ခဲ့ကြခြင်းမှာလည်း နိုင်ငံခြားလွှမ်းမိုးမှုကို ခံရခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောခဲ့ကြပါသည်။ တရုတ်ပြည်တွင် ဤဆော့ဝဲယားကို အသုံးပြုခွင့်မရှိပါ။ ထိုအမျိုးသမီးများမှာ နိုင်ငံခြား၌ ပညာသင်ကြားခဲ့ခြင်း မရှိကြပါ။ ရဲတို့က ထိုမိန်းကလေးများသည် ရန်လိုသည်၊ ရန်ဖြစ်ဖို့ကို ပြင်ဆင်ထားကြသည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့ပါသည်။ ထိုပြစ်မှုမျိုးမှာ ထောင်ဒဏ် ၅ နှစ်အထိ အပြစ်ပေးနိုင်ပါသည်။ ရဲတို့က ထိုမိန်းကလေးများကို အပြစ်ပေးခြင်းထက် နောက်လူများကို ထိုသို့ ပြစ်မှုမျိုးကို မကျူးလွန်စေရန် သတိပေးလိုခြင်းလည်း ဖြစ်နိုင်ပါသည်။

ကိုသန်းလွင်

Ref: Beijing Blames Foreign powers, By Vivian Wang N.Y. Times January 28 2023

Join Us @ MoeMaKa Telegram
t.me@moemaka
#MoeMaKaMedia
#WhatsHappeningInMyanmar