ဟန်ဆန်း - သူ၊ သူ(မ)၊ သူမ

သူ၊ သူ(မ)၊ သူမ

ဟန်ဆန်း 

(မိုးမခ) နိုဝင်ဘာ ၂၀၊ ၂၀၂၂

စာပေလက်ရာတခုခုတွင် “သူမ”ဟုသုံးစွဲရေးသားလိုက်ရသည်ကိုလွန်စွာနှစ်သက်မြတ်နိုးပါသည်။ “သူမ”ဆိုသောအမည်ဖြင့်စာရေးဆရာမကြီးဂျာနယ်ကျော်မမလေးသည်ဝတ္ထုကြီးတပုဒ်ရေးသားခဲ့သည်။ “သူမ”ဆိုသောအမည်ကိုစာရေးဆရာမင်းလူကလည်းသူ၏ပထမဦးဆုံးရင်သွေးဖြစ်သူသမီးကြီးအမည်အဖြစ်မှည့်ဆိုခဲ့သည်။ ကျောင်းဆရာဟောင်း၊စာရေး ဆရာဦးတင်ညွန့်ကလည်းသူ၏စာအုပ်တအုပ်ကို “သူ”နှင့်“သူမ”ဟုအမည်ပေးထားခဲ့ပါသည်။ ထိုအခြေအနေများနှင့်အတူ စာရေးဆရာ၊စာရေးဆရာမအချို့၏ “သူမ” ဆိုသောအသုံးကြောင့်၊ ကိုယ်သည်ကိုယ် တိုင်နှစ်သက်မြတ်နိုးလွန်းလှသော “သူမ”အသုံးအနှုန်းကိုစာပေလက်ရာများတွင်စွဲမြဲစွာသုံးနေခဲ့သည်။

× × × × ×

ဗမာစကား၏မူလဘူတကိုခြေခြေမြစ်မြစ်ခြေရာခံခြေရာကောက်ခဲ့သော “သူမ” ဆိုသောအသုံးသည်ဗမာစကားတွင်မရှိခဲ့ပါ။ “သူ”သာရှိခဲ့ပါသည်။ဗမာစကားမှ “သူ” သည် အထီးနှင့်အမနှစ်ခုစလုံးကို ရည်ညွှန်းခဲ့ပါသည်။ “သူမ” ဆိုသောအသုံးအနှုန်းသည် အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားမှဝင်ရောက်လာသောစကားဖြစ်ပါသည်။ အသုံးအနှုန်းဖြစ်ပါသည်။ အင်္ဂလိပ်စကားတွင်ဟီ(He)နှင့်ရှီ(She)ဟုရှိပါသည်။ ဟီ(He)ကအထီးကိုညွှန်း၍၊ ရှီ(She)ကအမကိုညွှန်းပါသည်။

အင်္ဂလိပ်စကားတွင် ညွှန်းဆိုသောအမ၊ ရှီ (She)ကိုဘာသာပြန်ရန်ကြိုး စားသည့်အလို့ငှာ ဗမာစကားတွင် “သူမ” ဆိုသည်ပေါ်ပေါက်လာရပါ သည်။ တနည်းအားဖြင့် ရှီ(She)ကို ဘာသာပြန်ရင်း “သူမ” ဖြစ်လာရခြင်းဖြစ်ပါသည်။ စတင်ဘာသာပြန်သုံးစွဲခဲ့ကတည်းက ရှီ(She) ကို “သူမ”ဟုလွယ်လင့်တကူသုံးစွဲခဲ့သည်မဟုတ်ပါ။ ဗမာစကားမဟုတ်သောမျိုးကွဲကပြားအသုံးဖြစ်၍ “သူ” နောက်တွင် “မ”ကိုလက်သည်းကွင်းဖြင့်ထည့်ကာ “သူ(မ)”ဟု သုံးစွဲခဲ့ရခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ကာလရွေ့လာသောအခါလက် သည်းကွင်းပြုတ်၍ “သူမ”ဖြစ်လာရသည်။ မြန်မာတို့ကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာ စကားသင်ကြားနိုင်ရေးအတွက် နက်စဖီးသဒ္ဒါကို ဟင်္သတမြို့၊ အခွန်ဝန်ဦးဘိုးရီကဘာသာပြန်ခဲ့သည်။ ရှီ(She)ကိုယ်စားပြုဖော်ပြလိုရင်းအကြောင်း ပြု၍ “သူ(မ)”၊ “သူမ” ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ခြင်းအစကနဦးလည်း ဖြစ်လေသည်။

× × × × ×

ထိုသည်အကြောင်းကိုသိရှိသော်လည်း၊ ရှေ့ဆရာများ၏ထင်ရှားသောအသုံးများနှင့်ကိုယ်တိုင်နှစ်သက်မြတ်နိုးမိပါသောကြောင့်မိန်းကလေးတဦးကိုရည်ညွှန်းလိုသောအခါ “သူမ” ဟုသုံးစွဲမြဲသုံးစွဲခဲ့ပါသည်။ “သူသည်သူမကိုချစ်သည်” ဆိုသောအရေးအသားတခုနှင့် “ရင်ညွန့်” ဆိုသောရသစာတမ်းတခုတို့တွင် “သူမ” အသုံးကိုသိသာထင်ရှားစွာသုံးစွဲရေးသားခဲ့ပါသည်။ ထိုစာပေလက်ရာနှစ်ခုအနက်မှ “ရင်ညွန့်”ဆိုသောလက်ရာကို ပဲန်မြန်မာနှင့်အတူ လိုက်ပါခွင့်ရရှိခဲ့ပါသော ဘားအံမြို့ရှိ ရသအစုန်အဆန်ရေးသူဖတ်သူဆွေးနွေးပွဲတွင် ရွတ်ဖတ်ခဲ့ပါသည်။ “ရင်ညွန့်” ရသစာတမ်းတွင် သူမ၊ သူမ၊ သူမဆိုသောအသုံးသည် ထပ်ခါ၊ ထပ်ခါ၊ ထပ်ခါပါဝင်နေခဲ့ပါသည်။ ကိုယ့်ရသစာတမ်းရွတ်ဖတ်ခြင်းအပြီးတွင် ဘားအံမြို့ခံ၊ မြန်မာစာပေသမား၊ ဆရာကြီးတဦးက “သူမ” ဟုသုံးစွဲသည်နှင့်ပတ်သက်၍ မေး ခွန်းထုတ်လာပါသည်။ ဆရာကြီး၏မေးခွန်းမှာဗမာစကားတွင် “သူမ” မရှိကြောင်းနှင့်အဘယ်ကြောင့် “သူမ” ကိုတခုတ်တရ သုံးစွဲနေရပါသနည်းဟုဖြစ်ပါသည်။

× × × × ×

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၏နှစ်ဆန်းပိုင်းနေ့ရက်များ၊ နံနက်လင်းအားကြီးတခုတွင်ချင်းတွင်းမဂ္ဂဇင်း (အမှတ်၉၁၊ နိုဝင်ဘာ - ဒီဇင်ဘာ၊၂၀၁၉) ကိုကောက်ယူဖတ်မိလိုက်သည်။ မဂ္ဂဇင်း၏မာတိကာကိုမြင်အမိတွင် ဆရာစောလူ၏ “၎င်းသူမ”  စာပေဆောင်းပါးကိုစိတ်ဝင်စားမိသည်။ ထိုဆောင်းပါးတွင်ဆရာစောလူက “၎င်းသူမ” အသုံးများကိုပြောဆိုရှင်းလင်းရေးသာရာတွင်ဆရာမောင်သုတခေါ် ဗိုလ်မှူးဘသောင်းလွမ်းချင်းဖြင့် ရေးသားပါသည်။

“သူမ” အသုံးအနှုန်းဗမာစကားတွင်မရှိပါကြောင်း၊ “သူ(မ)”ဟုသုံးခဲ့ရာမှလက်သည်းကွင်းဖယ်၍ “သူမ” ဟုသုံးခြင်းမှာ အပျင်းထူခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ “သူမ” ဂယက်သည် မြ၀တီမဂ္ဂဇင်းတွင် အလွန်ထခဲ့ကြောင်း၊ “သူမ” အသုံးကိုလက်ခံသုံးစွဲသူနှင့် ကန့်ကွက်သူများဟုပင်ရှိခဲ့ကြောင်းနှင့် နိုင်ငံအကြီး အကဲတဦးက “သူမ” ဟုမိန့်ခွန်းတွင် ထည့်သွင်းသုံးစွဲခဲ့ရသည်ပင် ကိုယ့်ဘာသာစကားကိုခြေခြေမြစ်မြစ်မသိပါဘဲ သုံးစွဲခြင်းဖြစ်ကြောင်းနှင့် ယနေ့တွင် “သူမ” အားသုံးစွဲနေသည်ကို ဆရာမောင်သုတ (ဗိုလ်မှူးဘသောင်း) မြင်ပါက ဆရာ့ထုံးစံအတိုင်းနှုတ်ခမ်းကို ညင်းညင်းမျှတွန့်လျက် ပြုံးတို့မပြုံးတို့ပြုနေလိမ့်မည်ထင်သည်ဟု အနားသတ်ရေးသားပါသည်။ ထို့ပြင် ဆရာမောင်သုတ(ဗိုလ်မှူးဘသောင်း)သည် မိမိအယူအဆနှင့်မတိုက်ဆိုင်သည်တို့ကြုံလာလျှင် ဒေါသဖြင့်ပူလောင်တတ်သူမဟုတ်။ “သူမ” အသုံးဖြစ်ပေါ်လာမှုတွင် အဦးဆုံးတာဝန်ရှိသူ ဦးဘိုးရီအကြောင်းရေး သားရာမှာပင် ငြိုငြင်စောင်းမြောင်းသံမပါ။ ဂါရ၀တရားဖြင့်ယဉ်ကျေးဖွယ်ရာသောစကားကိုသာဆိုသည်ဟု ရေးသားထားပါသည်။

ဗမာဘာသာစကားပညာသည်များအဖြစ်ကိုယ်တိုင်လေးစားရပါသောဆရာ မောင်သုတ(ဗိုလ်မှူးဘသောင်း)နှင့် ဆရာစောလူတို့၏ဂုဏ်ရှိန်များကြောင့်ကိုယ်သည် “သူမ” အသုံးနှင့်ပတ်သက်၍စိတ်အားတွင် ညှိးငယ် သွားရပါသည်။ ကိုယ်ကချစ်ခင်မြတ်နိုးရပါသောမိန်းကလေးတစ်ဦးကိုလူကြီးမိဘဆွေမျိုးအသိုင်းအဝန်းကမနှစ်သက်ပါသဖြင့် “မချစ်ရဘူး” “မမြတ်နိုးရဘူး” ကန့်ကွက်ခံလိုက်ရသလိုနောက်သို့ပက်လက်တစ်ခါလန်မိသည်။

× × × × ×

လူကြီးမိဘတို့၏သတိပေးမှုကိုဆင်ခြင်သုံးသပ်သင့်သည့်ပမာ ကိုယ်သည်ဘာကြောင့် “သူမ” အသုံးကိုနှစ် သက်ရပါသနည်းဟု ထုတ်နုတ်ဆန်းစစ်ပါသည်။ လူဘုံအလယ်တွင်ပြောကြားခဲ့ပါသောကိုယ်၏ “သူမအဖွင့်” ကိုပြန်လည်သုံးသပ်ကြည့်ပါသည်။ လူဘုံအလယ်တွင်ပြောကြားခဲ့သည်များမှာ “သူမ” အသုံးကိုမိမိ၏စာပေလက်ရာများတွင် တမင်္ဂလာရွေးချယ်သုံးနှုန်းပါကြောင်း၊ ရွေးချယ်သုံးနှုန်းခြင်းကြောင့် “သူမ” ဆိုသည်ကို တိတိ ပပထင်ရှားစွာပြသနိုင်သည်ဟု မြင်ပါကြောင်းနှင့် လှပမြတ်နိုးနှစ်သက်ဖွယ်ရာဟုခံစားရပါကြောင်း၊ ကိုယ့်အနေဖြင့်စာပေလက်ရာများတွင်သာ “သူမ” ဟုသုံးစွဲတတ်ပြီး စာပေလက်ရာမဟုတ်သောကိစ္စများတွင်သတိ ထားသုံးစွဲပါကြောင်းတို့ဖြစ်ပါသည်။ ထိုသည်များသည် ယနေ့ထက်တိုင်အောင် မိမိစိတ်သန္တာန်တွင်လက်ခံအတည်ပြုထားခြင်းလည်းဖြစ်သည်ဟု သိသာထင်ရှားပါသည်။

“သူမ” အသုံးအနှုန်းနှင့်ပတ်သက်၍ မိမိစိတ်သန္တန်တွင်သိသာထင်ရှားစေသောအကြောင်းအရင်းနှစ်ချက်လည်း ရှိပါသေးသည်။ ထိုအကြောင်းတို့သည် “သူမ”အသုံးအတွက်သေချာစေသောသက်သေထူချက်လည်းဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ကွန်ပျူတာသုံးမိခင်ဘာသာစကားနှင့် ပတ်သက်သောဌာနတခု၌ အလုပ်လုပ်သောကာလတခုတွင် ကိုယ်သည်ဆရာကြီးမောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)နှင့် ဆုံတွေ့ခွင့်ရခဲ့ပါသည်။ ဆရာကြီးသည်ဌာနသို့အပတ်စဉ်လာပြီး ဘာသာဗေဒနှင့်ပတ်သက်၍ ပို့ချပေးသကဲ့သို့ လုပ်ငန်းခွင်အတွင်းတွေ့ကြုံရပါသောဘာသာဗေဒဆိုင်ရာအခက် အခဲများနှင့် မရှင်းလင်းသည်များကိုမေးမြန်းဆွေးနွေးခွင့်ရခဲ့ပါသည်။

ထိုအခွင့်အရေးရခိုက်တွင် ကိုယ်သည်မိမိမြတ်နိုးမိနေပါသော “သူမ” အသုံးအနှုန်းကိုမေးမြန်းဆွေးနွေးခဲ့ပါသည်။ ဆွေးနွေးရာတွင်ကိုယ်သည် “သူမ” အသုံးရာဇဝင်ကိုသိပါကြောင်း၊ ဗမာစကားမဟုတ်သည်ကိုလည်းလက်ခံပါကြောင်းနှင့် ခေတ်ကာလရွေ့လျားလာသည်ကြောင့် “သူ(မ)”၊ “သူမ” ဖြစ်လာပြီး ဘာသာစကားနယ်ပယ်တွင် အသုံးသွင်ကျယ်လာပါက “သူမ” ကိုလက်ခံနိုင်ပါမည်‌ေလာဟု ဆရာကြီးထံမေးမြန်းဆွေးနွေးခဲ့ပါ သည်။ “ဘာသာစကားမှာအသုံးသွင်ကျယ်လာရင်တော့ လက်ခံပေးရပါမယ်။ လက်ခံနိုင်ပါတယ်” ဟုနှုတ်အားဖြင့်ဆရာကြီးကဖြေဆိုခဲ့ဖူးပါသည်။ထိုသည်ကားကိုယ်၏ ပထမသက်သေဖြစ်ပါသည်။

“သူမ” ဟူသောစာလုံး၊ စကားလုံးမှာလိုအပ်စွာပေါ်ပေါက်လာရသောအသုံးအနှုန်းတရပ်ဟုမြင်ပါသည်။ အထူးသဖြင့် “အရေးအသား” အတွင်းလိုအပ်မှုတခုကိုဖြည့်စွက်လိုက်ရခြင်းဟုမြင်ပါသည်ဟု ဆရာမြင့်သန်းက “စာဖတ်သူရဲ့အခန်းကဏ္ဍကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားတဲ့စာပေအမြင်” စာအုပ်ပါ “ဘာသာစကားရဲ့ကိစ္စ” ဆောင်း ပါးတွင် ရေးသားခဲ့ပါသည်။ ဆရာမြင့်သန်းဆိုသည့် “လိုအပ်စွာပေါ်ပေါက်လာရသောအသုံးအနှုန်းတရပ်” ဆို သည်မှာ ကိုယ်၏ဒုတိယသက်သေတရပ်ဖြစ်ပါသည်။ ထိုသက်သေနှစ်ရပ်ကိုအကြောင်းပြု၍ ကိုယ်သည် “သူမ” ဆိုသောအသုံးအနှုန်းကိုချစ်ခင်နှစ်သက်မြတ်နိုးမိရုံတင်မကလက်ထပ်ပေါင်းသင်း၍အတူတကွရှင်သန်နေထိုင်နေပါပြီ။ တသက်သာရိုးမြေကျပေါင်းသင်းနေထိုင်ပါတော့မည်။

ဟန်ဆန်း

-

Join Us @ MoeMaKa Telegram
t.me@moemaka
#MoeMaKaMedia
#WhatsHappeningInMyanmar