ဒေါက်တာတင့်ဆွေ - တို့စာ တို့စကား တို့တိုင်းပြည်
ဒေါက်တာတင့်ဆွေ
(မိုးမခ) မတ် ၉၊ ၂၀၂၃
(၁)
တို့တိုင်းပြည်မှာ တို့စာကို မှန်အောင်မရေးတတ်သူတွေနဲ့ တို့စကားကို မှားအောင်ပြောသူတွေ များနေသည်။
ကျွန်တော် တိုင်းပြည်ပြင်ပမှာ နေရတာ ကြာလှပြီ။ ၁၉၉၀ ခုနှစ်အကုန်ကတည်းက။ ဆယ်စုနှစ် နှစ်ခုလောက် ပြည်တွင်းပြည်ပဆက်သွယ်ရတာဟာ အထဲကလူတွေအဖို့ ထောင်နှုတ်ခမ်း လမ်းလျှောက်ကြရသလိုဘဲ။ ကျွန်တော်တို့လည်း အထဲမှာ ဘာတွေဖြစ်နေတယ်ဆိုတာ သိဘို့ရာ အင်မတန်ဈေးကြီးလှတဲ့ ဂြိုဟ်တုဖုန်း ကနေသာ ဆက်သွယ်ရတယ်။ မိဘတွေနာရေးမှာ ကမ်းတဲ့ ယပ်တောင်မှာ ဘယ်လိုရေးထားသလဲ မသိကြရပါ။ ကျွန်တော်က အမေဆုံးပြီး လေးလကြာမှသာ သိရတယ်။ ပြည်တွင်းမှာ ထုတ်ဝေနေတဲ့ စာအုပ်၊ စာစောင်တွေ မှာယူလို့လည်း မရပါ။
ဒီလိုနဲ့ ပြည်တွင်းထုတ် စာအုပ်တချို့ ရလာတော့ ၂၀၁၀ ခုနှစ် မကုန်ခင် ထူဆန်းတာတခု ဖတ်ရတယ်။ ကျွန်တော့အတွက်တော့ အထူးဆန်းဆုံးဘဲ။ ၂၀၁၀၊ အောက်တိုဘာလထုတ် မြန်မာသစ်ရသစုံမဂ္ဂဇင်း၊ စာမျက်နှာ ၉၉ မှာ သာရဝေါစိုးကြည်ရေးသားတဲ့ အမျိုးသားပညာဝန်ဦးဖိုးကျား ဆောင်းပါးမှာ ဦးဖိုးကျား ပညာသင်ကြားခဲ့တဲ့ ကျောင်းနာမည်ဟာ ‘တိုင်တစ်ရာ’ လို့ ပါတယ်။ ‘တစ်ရာ’ စာလုံးကို တသက်နဲ့တကိုယ့် ပဌမဆုံး ဖတ်ရတာ။ ဒီမဂ္ဂဇင်းဟာ စာပေတန်ဘိုးအတွက် အားထားရတဲ့ အတန်းအစား ဖြစ်တယ်။ စာပေစိစစ်ရေးကို မလွန်ဆန်နိုင်တဲ့ခေတ်က ထုတ်ဝေတာဖြစ်လို့ နေမှာပါလို့ မြန်မာစာတန်ဘိုးကို ရေရောပေးလိုက်ရတယ်။
ဒိနောက်မှာ ကျွန်တော် နေမကောင်းသူတွေမေးကြတာကို အီးမေးလ်ကနေ ဖြေပါတယ်။ မေးခွန်းတွေဖတ်တော့ မျက်လုံးပြူးသထက် ပြူးလာပါတော့တယ်။ စာရေးကြတာ စာလုံးပေါင်းသတ်ပုံတွေ အတော်ကို မမှန်ကြပါလား။
ဖေ့စ်ဘွတ် ပေါ်လာပြီ။ မျက်လုံးက ပိုပြီးပြူးလို့ မရတော့ပါ။ ထားဦး။ ကျန်းမာရေးမေးသူတွေက စာသမားတွေ မဟုတ်လောက်။ ကဗျာသမားတွေ မဟုတ်လောက်။
အွန်လိုင်းမှာ မြန်မာစာလုံးပေါင်းတွေကို သင်ပေးတာတွေ၊ တီဗွီကနေ သတ်ပုံ အမှားအမှန်ရွေးခိုင်တာတွေကို ဖတ်ရတော့ သြော် မြန်မာစာ ဆရာလုပ်သူတွေကလည်း မြန်မာစာကို မှန်အောင် မရေးတတ်တော့ပါလား။
ကျောင်းသုံးစာအုပ်တွေထဲမှာ ဂန္ထဝင်ကဗျာတွေကို မူရင်း စာသား၊ စာလုံးပေါင်းသတ်ပုံတွေကို ပြင်ပြီး ရိုက်နှိပ် ထုတ်ဝေ သင်ကြားနေတယ်။ ရေရောရဖန် များလှပြီ။ ပြောစရာ ကုန်ပြီ။
ကျွန်တော်တို့ ကျောင်းသားဘဝက ဖတ်ခဲ့တဲ့စာအုပ်တွေကို ပြန်ထုတ်လာကြတယ်။ ကောင်းမှာဘဲပေါ့။ မကောင်းပါ။
ကျွန်တော် ရှစ်တန်း ကိုးတန်းမှာ စထွက်တဲ့ ရွှေဥဒေါင်းရဲ့ တသက်တာမှတ်တမ်းနှင့် အတွေးအခေါ်များစာအုပ် အဖုံးမှာ ‘တသက်တာ’ က ‘တသက်တာ’ မဟုတ်တော့ပါကလား။
ဆေးကျောင်းရောက်မှ ဖတ်ရတဲ့ သခင်ဘသောင်းဘာသာပြန်တဲ့ ‘တထောင့်တည’ စာအုပ်လည်း တဝမ်းပူတွေကို စသတ်ထားတယ်။
အရွယ်လေးရလာမှ ဖတ်ဖြစ်တဲ့ တောင်မြို့ဆရာတော်ကြီးရေးသားတော်မူတဲ့ ‘တဘဝသာသနာ’။ အရှင်ဇနာကာဘိဝံသ ပျံလွန်တော်မူပြီးမှာ ‘တဘဝ’ စာလုံးပေါင်းလည်း အနိစ္စရောက်တယ်။ ကောင်းရာ လားပါစေသတည်။
ဆရာတင်မိုး အိန္ဒိယကို လာလည်တော့ ရင်းရင်းနှီးနှီးတွေပါတယ်။ ကျွန်တော့်ထက် စာဝါသနာပါသူတွေက ဆရာ့ဟောပြောပွဲ လုပ်ကြတယ်။ ကျူ-အင်န်-အေ ခန်းရောက်တော့ ဆရာတင်မိုးကို မေးကြတယ်။
“ပြည်ပမှာ ထုတ်ဝေနေတဲ့ စာအုပ်စာစောင်တွေကို ဘယ်လို သဘောရပါသလဲဆရာ”။
“ကောင်းပါ့”
“စာအုပ်ဖုံးတွေက လေးရောင်ခြယ်”
“ကြွေစက္ကူမှာ ကွန်ပြူတာစာစီ”
“ကောင်းပါ့”
ဆရာတင်မိုး ခေတ်ကောင်းကို တဝက်တပျက်သာမီလိုက်တယ်။ ‘လှေတစင်းနှင့် သီချင်းသည်’ ကိုတော့ ‘တစင်း’ ကို ‘တစင်း’ လို့ ရေးသား ထုတ်ဝေခွင့်ရပေမဲ့ တင်မိုးကဗျာပေါင်းချုပ်စာအုပ်ကြီးကတော့ တဝမ်းပူမှန်သမျှကို စသတ်နဲ့ ပုံနှိပ်ခံရလို့ လက်တလုံးစာ ပိုထူသွားတယ်။
အောင်ဗလ ခေါ် ကြေးမုံဦးသောင်းက ပြည်ပမှာလာနေသွားသူဖြစ်လို့ ရေးသမျှစာအုပ်တွေ တဝမ်းပူသတ်ပုံတွေ မှန်တယ်။
တနေ့ ၂ ကျပ်စား
သတင်းစာကြီးတစောင်ကို
သတင်းသမားတဦး၏
တဝဂူမှ ဂီတ နှင့် ဝတ္ထုနုများ
ဦးနေဝင်း ပြာတဆုပ်
ပြည်တွင်းသာနေ ပြည်တွင်းမှာသာ ခေါင်းချတဲ့ လူထုဒေါ်အမာက လူထုဦးလှလောက် ကံမကောင်းပါ။ လူထုဒေါ်အမာအမည်နဲ့ စာအုပ်တွေဟာ ‘တ’ စာလုံးပေါင်းထက် ‘တစ်’ စာလုံးပေါင်းက ပိုများတယ်။ လူထုဦးလှစာအုပ်တွေ အကုန် သတ်ပုံမှန်နဲ့သာ ထုတ်ဝေခွင်ရခဲ့တယ်။
ဆရာမြသန်းတင့်စာအုပ်ပုံကြီးထဲမှာ ကပြားများတယ်။ သတ်ပုံအမှန် နည်းနည်း၊ အမှား ဗုံးပေါလအော။
ကွယ်လွန်ပြီးမှ ကလောင်နာမည်ဖျက်ခံရတဲ့ စာရေးဆရာတွေ၊ ကဗျာဆရာတွေ အတော်ကို များတယ်။
မင်းဆွေရဲ့ ‘ဒါး’ ကို ‘ဓား’ လုပ်ပေးကြတယ်။
နိုင်ဝင်းဆွေရဲ့ ‘နွေတည’ စသတ်ကြတယ်။
ဝန်ကြီးချုပ်ဦးနုရဲ့ ‘တာတေစနေသား’ ကို နယူးဒေလီမှာရှိတဲ့ ဦးမောသီရိရဲ့ ဧရာဝတီစာပေကနေ ဦးနုရဲ့ လက်ရေးမူအတိုင်း ဒီမိုကရေစီရေးထဲက ကျောင်းသားတွေက တာဝန်ခွဲယူ ကွန်ပြူတာစာရိုက်ပြီး ထုတ်တယ်။ တဝမ်းပူစာလုံး ၁၀၀% မှန်တယ်။ ပြည်တွင်းမှာ ပြန်ထုတ်တော့ စသတ်ပြီ။ ဦးမောသီရီလည်း ကွယ်လွန်ပြီ။ ကောင်းရာ လားပါစေသတည်း။
ကွယ်လွန်ပြီးမှ ကလောင်နာမည်ဖျက်ခံရတဲ့ စာရေးဆရာတွေ၊ ကဗျာဆရာတွေ ဘာဟုတ်သေးလဲ။ ‘လယ်တီဆရာတော်ကြီးရဲ့ ဒီပနီပေါင်းချုပ်’ လည်း ကပြားလုပ်ခံရတယ်။ ‘လယ်တီဒီပနီပေါင်းချုပ် ပဌမတွဲ’ ကို သာသနာ ၂၅၃၃၊ ကောဇာ ၁၃၅၁၊ ခရစ် ၁၉၈၉ ခုနှစ်မှာ မြန်မာနိုင်ငံ သာသနာရေးဦးစီးဌာနက ရိုက်နှိပ် ထုတ်ဝေတယ်။ စာမျက်နှာပေါင်း ၇၁၅ ပါတယ်။ တဝမ်းပူတွေအကုန် သတ်ပုံမှန်တယ်။ မလိုအပ်ဘဲ စမသတ်ပါ။
စာမျက်နှာ ၄၄၉ မှာ -
တပဲ၊ တမူး၊ တမတ်၊ တကျပ်၊
တဆယ်၊ တရာ၊ တထောင်၊ တသောင်း၊ တသိန်း၊ တကုဋေ၊
တပြိုင်နက်။
လက်ဆောင်ရတဲ့ ပြန်ရိုက်ထားတဲ့ ဒလယ်တီဒီပနီပေါင်းချုပ်’ မှာတော့ တဝမ်းပူစသတ်တွေနဲ့။
မဟာစည်ဆရာတော်ဘုရားပြုစုတဲ့ ‘ဝိပဿနာရှုနည်းကျမ်း’ ပထမတွဲကို သာသနာ ၂၅၄၁၊ ကောဇာ ၁၃၅၉၊ ခရစ် ၁၉၉၇ ခုနှစ်မှာ မြန်မာနိုင်ငံ သာသနာရေးဦးစီးဌာနက ရိုက်နှိပ်ထုတ်ဝေတယ်။ ‘တခုခုသော’ စသဖြင့် သတ်ပုံမှန်တယ်။
မဟာစည်ဆရာတော်ဘုရားပြုစုတဲ့ ‘ဝိပဿနာရှုနည်းကျမ်း’ ဒုတိယတွဲကို သာသနာ ၂၅၃၉၊ ကောဇာ ၁၃၅၇၊ ခရစ် ၁၉၉၅ ခုနှစ်မှာ မြန်မာနိုင်ငံ သာသနာရေးဦးစီးဌာနက ရိုက်နှိပ်ထုတ်ဝေတယ်။ ‘တစ်ခါတရံ’ ဖြစ်နေတယ်။
မိုးကုတ်ဆရာတော်ကြီးရဲ့ အလွန်ထင်ရှား အားထားရတဲ့ ‘ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ်တရားပြ စက်ဝိုင်းဒေသနာပုံ’ မှာ ‘တလွှာ’ စာလုံး လေးလုံးပါတယ်။ မိုးကုတ်ဆရာတော်ကြီး ဘွဲ့အမည်တော်ကို ဖျက်လိုသူတွေက တလွှာတွေကို စသတ်ထားကြတယ်။
မြန်မာစာ စာလုံးပေါင်းသတ်ပုံစာအုပ်ဆိုတာ ဘယ်ဟာ အမှန်လဲ
ခက်သည်။ ခက်ပြီ။ ခက်အောင်လုပ်ထားပါသည်။ ကျွန်တော်တို့ ဆယ်တန်း ၁၉၆၄-၆၅ ခုနှစ်မှာ ‘ဝဏ္ဏဘောဓန သတ်အင်း (ရှင်ဥက္ကံသမာလာ)’ ကို ကျောင်းသုံးမှီငြမ်းအဖြစ် ပြဋ္ဌာန်းပါတယ်။ လက်ရှိ ဘယ်သတ်ပုံစာအုပ်ကို နိုင်ငံတော်မူ သတ်ပုံစာအုပ်လဲ။ ၁၉၉၁ ခု၊ စက်တင်ဘာလထုတ် ဖြစ်မယ်ထင်ပါသည်။ အမှားတွေ ပါနေသည်။ သို့သော် အမှားတွေအထက်မှာ အာဏာရှိသည်။ အဲဒါက ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံထက် ခိုင်မာနေသလိုလို။
“တို့တိုင်းပြည်မှာ ပညာကို ပညာနဲ့သာ လေ့လာဆန်းစစ်တဲ့ခေတ်” သို့ ပြန်လည် ရောက်ရှိပါစေသတည်း။
ဒေါက်တာတင့်ဆွေ
-
Join Us @ MoeMaKa Telegramt.me@moemaka
#MoeMaKaMedia
#WhatsHappeningInMyanmar