ကိုသန်းလွင် - အင်ဂျလာမာကယ်နှင့် စစ်ပြေးဒုက္ခသည်များ

ကိုသန်းလွင် - အင်ဂျလာမာကယ်နှင့် စစ်ပြေးဒုက္ခသည်များ

(မိုးမခ) အောက်တိုဘာ ၂၇၊ ၂၀၂၁

(၁)

“ကျွန်မတို့ဟာ စစ်ပြေးရှောင်သူတွေကို ငြင်းပယ်ခဲ့မယ်ဆိုရင် ဥရောပဟာ ကျွန်မတို့မျှော်လင့်တဲ့ဥရောပ ဖြစ်မလာနိုင်ပါဘူး” ဟူ၍ အဓိပတိကြီးအင်ဂျလာမာကယ်က ၂၀၁၅ ခု စစ်ဘေးရှောင်သူများ၏ အကြပ်အတည်း (Refugee Crisis) တွင် ပြောခဲ့ပါသည်။ ကျွန်မတို့ဟာ “ ဒီလူတွေ ကိုယ့်လောက် နှိပ်ကွပ်နိုင်တယ်ဆိုတာကို ပြိုင်ပွဲကို ကျင်းပနေသလို ဖြစ်သွားလိမ့်မည်” ဟု မာကယ်က အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် အာဖရိကနိုင်ငံများမှ စစ်ပြေးလာကြသူများကို ရည်ညွှန်း၍ပြောဆိုခဲ့ပါသည်။ ပုံမှန်အားဖြင့် နှေးကွေးပြီး ကြီးစွာသတိထားတတ်သည်ဟုထင်ရသော အဓိပတိကြီးသည် သူ့သမိုင်းကိုသူရေးတော့မည်ဟု စိတ်ဓါတ်ဆိုင်ရာ စွန့်စားမှုကြီးတခုကိုပြသခဲ့သည်နှင့် တူနေပါသည်။

နှစ်ကုန်သောအခါ စုစုပေါင်းစစ်ပြေးဒုက္ခသည် တစ်သန်းကျော်မျှ ဂျာမနီနိုင်ငံတွင်းသို့ ရောက်ရှိလာကြပါသည်။ ဟင်နရီကစ်ဆင်ဂျာက “စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တစ်ယောက်ကို ကယ်တင်တာဟာ လူသားတွေရဲ့ကောင်းမြတ်တဲ့အပြုအမှုဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လူတစ်သန်းကျော်ဆိုရင် ကွဲပြားတဲ့အမူအကျင့်တွေနဲ့ ဂျာမနီရဲ့ယဉ်ကျေးမှုကြီးတခုလုံးပြိုကွဲသွားလိမ့်မည်” ဟု သတိပေးခဲ့သည်။

သူ၏အတ္ထုပ္ပတ္တိပြုစုသူ ကေတီမာတွန်က ဂျာမနီက “ဒီလောက်လူတွေအများကြီး ယဉ်ကျေးမှုမတူတဲ့လူတွေကိုလက်ခံတာဟာ ရူးလို့လက်ခံတာ” ဟု သူ့မိတ်ဆွေကပြောကြောင်း ရေးသားထားသည်။ စီးပွားရေးဝန်ကြီး ပေါ်လဆန် (Hank Paulson) ကလည်း “ဒီကိစ္စဟာ အကယ်၍ နိုင်ငံရေးအရ သေကြောင်းကြံတာဘဲ” ဟု မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။

(၂)

ခေတ္တခဏတော့ ဤဝေဖန်ချက်များသည် ဟုတ်မလိုလိုဖြစ်ခဲ့ပါသည်။ ကိုလုံး (Cologne) မြို့တွင် နှစ်သစ်အကြိုနေ့က အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် အာဖရိကက လူအများက မိန်းကလေးများကို လိင်အားဖြင့် ကျူးလွန်ဆက်ဆံခဲ့ကြပါသည်။ စစ်ပြေးဒုက္ခသည်များပြားလာမှုက လက်ယာအစွန်းရောက်ပါတီ AFD ကို လူအများထောက်ခံစေခဲ့ကြပြီး၂၀၁၇ ရွေးကောက်ပွဲတွင်နေရာ ၉၄ နေရာကို ဤပါတီမှအနိုင်ရခဲ့ပါသည်။ ပါလီမန်တွင် အကြီးဆုံးအတိုက် အခံပါတီဖြစ်လာပါသည်။ တချို့ကလည်း မာကယ်၏ပေါ်လစီများကို အင်္ဂလန်နိုင်ငံ ဥရောပယူနီယံ (Brexit) မှခွဲထွက်အောင် အားပေးခဲ့သည်ဟုစွတ်စွဲကြပါသည်။ ထိုစဉ်က သမ္မတရွေးကောက်ပွဲဝင်နေသူ ထရန့်ကလည်း  ဤအခွင့်အရေးကို လက်လွှတ်မခံ ရှုံ့ချသူများထဲတွင်ပါလိုက်သေးသည်။ မာကယ်မှာ အဓိပတိနေရာကို ထိမ်းထားနိုင်သော်လည်း သူ့ခရစ္စယံဒီမိုကရက်တစ်ယူနီယံ (Christian Democratic Union) ပါတီသည် လွှတ်တော် အမတ် ၆၅ နေရာကို စွန့်လွှတ်ခဲ့ရပါသည်။

သို့ပါသော်လည်း ၆ နှစ်မျှကြာလာသောအခါ အတိုက်အခံတို့က နိမိတ်ဖတ်ခဲ့သော ကံဆိုးမိုးမှောင်ကျမှုသည် ဖြစ်မလာခဲ့ပေ။ မကြာမီက ကျင်းပခဲ့သော ရွေးကောက်ပွဲတွင် စစ်ပြေးဒုက္ခသည်များအရေးသည် ပြောရလောက်သောအရေးမဟုတ်တော့ပါ။ AFD မှာ ယခင်လို အရွေးမခံရတော့ပါ။ အစ္စလာမ် အစွန်းရောက်ဝါဒီများက ကျူးလွန်သောပြစ်မှုများမှာ နည်းပါးခဲ့ပါသည်။ ယေဘုယျအားဖြင့် စစ်ပြေးဒုက္ခသည်များသည် ဂျာမန်လူနေမှုစနစ်အတွင်းသို့ အဆင်ပြေစွာ ဝင်ရောက်ပူးပေါင်းနိုင်ခဲ့ကြပါသည်။

အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ မာကယ်သည် ဥရောပတိုက်သာမက တကမ္ဘာလုံးအနေနှင့်ပါ မှန်ကန်သောနည်းလမ်းကိုရွေးချယ်ခဲ့သည်ဟု ဆိုနိုင်ပါသည်။

ကေတီမာကွန်သည် (ABC) သတင်းဌာန၏ ဂျာမနီဆိုင်ရာ ဥက္ကဌဖြစ်ပါသည်။ မာကယ်၏ အထ္တုပ္ပတ္တိအပါအဝင် စာအုပ် ၉ အုပ်ရေးသားခဲ့ပြီး သူသည် ဟန်ဂေရီနိုင်ငံမှ စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တစ်ဦး၏သမီးဖြစ်ပါသည်။ ကွန်မြူနစ်တို့က ထောင်ချခြင်းကိုခံရပြီး အောစဝစ် (Auschwitz) အကျဉ်းထောင်ကြီးတွင် အကျဉ်းချခံရသူ၏ မြေးဖြစ်ပါသည်။ သူသည် ရစ်ချပ် ဟိုးဘရွတ် (Richard Holbrooke) ဘီလ်ကလင်တန်၏ ဂျာမနီဆိုင်ရာသံအမတ်ကြီးဖြစ်သူနှင့် အကြောင်းပါခဲ့ပါသည်။ သူက ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် မာကယ်ကိုတွေ့ခဲ့ပြီး “သူသည် ဒီကိစ္စကြီးကို ဘယ်လိုလုပ်ပြီး ဘယ်လိုများဆောင်ရွက်ခဲ့ပါလိမ့်” ဟု အံ့သြခဲ့ရပါသည်။

စစ်ပြေးများကိစ္စကို ဂျာမနီနိုင်ငံက ဘယ်သို့လက်ခံခဲ့ပါနည်း။ အချို့စစ်ပြေးများဆိုလျှင် နောက်ပိုင်းမှာ ရောက်သည့်နေရာတွင် (Celebrate) အောင်ပွဲခံကြသည်ကို တွေ့ကြုံကြရပါသည်။ ဂျာမနီပြည်သားတို့ကလက်ခံကြပုံမှာ ဂျာမနီနိုင်ငံ၏ သမိုင်းကြောင်းနှင့်လည်း ဆက်စပ်နေပါသည်။ ဂျာမနီနိုင်ငံသားအများစုက စစ်ပြေးများကို လက်ခံကြပါသည်။ သူတို့၏မကြာသေးသောအတိတ်ကာလက အတွေ့အကြုံများကို မမေ့နိုင်စေရန် ပြောပြမည့် နာဇီတို့ကြီးစိုးစဉ်က သားသတ်ရုံ (Holocaust Centre) သည်လည်း အဆင်သင့်ရှိပါသေးသည်။ ဂျာမနီပြည်သူတို့က သက်ဆိုင်ရာများနှင့်ဆက်သွယ်၍  စစ်ပြေးများကိုကူညီစောင့်ရှောက်ရန် ထွက်ပေါ်လာကြပါသည်။ အများအားဖြင့် ရသည့်အခွင့်အရေးကို လျင်မြန်စွာရယူသွားကြပါသည်။ 

စစ်ပြေးများကို တင်ဆောင်၍ မြူနစ်ဘူတာရုံအတွင်းရထားဆိုက်ရောက်သောအခါ ကြီးမားသောလူအုပ်ကြီးက အားအင်ပြတ်လပ်ကုန်ခမ်းနေသော ယောင်္ကျား၊ မိန်းမများကို ကြိုဆိုကြပါသည်။ “ဂျာမနီမှ ကြိုဆိုပါ၏” ဆိုသောစာတမ်းကိုကိုင်ဆောင်ထားကြသောသူများက ဘူတာပလက်ဖေါင်းတလျှောက် တန်းစီစောင့်ဆိုင်းနေကြပါသည်။ ဘော်လန်တီယာများက ကျောင်းများကို လူနေသည့် ဒိုမစ်ထရီများဖြစ်အောင် ပြောင်းလဲလိုက်ကြပါ သည်။ ဂျာမနီပြည်သားများသည် သူတို့ကိုယ်သူတို့ လူသားမျိုးနွယ်ကို ကူညီစောင့်ရှောက်သူများအဖြစ် ဖြစ်လို မြင်လိုကြသည်။ သူတို့သည် ပျော်ရွှင်မှုကြောင့် (Thrilled) ဝမ်းသာလုံးဆို့နေကြသည်။

သို့သော် စစ်ပြေးဒုက္ခသည်များသည် ဂျာမနီကိုအပေါ်ယံအရောင်တောက်ပရုံ တန်ဆာဆင်နိုင်ကြသည်မဟုတ်ပါ။ အိုမင်းနေပြီဖြစ်သောနိုင်ငံတွင် အသက်မွေးဖွားနှုန်းမှာ နည်းပါးပါသည်။  လုပ်သားသစ်များအတွက် နေရာတွင် သွေးသစ်လောင်းပေးမည့်စစ်ပြေးများက နေရာယူကြပါသည်။  ရောဂါပြန့်ပွားမှုကြောင့် အလုပ်ကများပြီး လုပ်သားနည်းသောအခက်အခဲဖြစ်နေရချိန်တွင် တိုင်းပြည်၏ လေဘာ (Labour) အတွက် လိုအပ်သောလုပ်သားများကို အလျံပယ်ရနိုင်ပါသည်။ အလုပ်ထဲရောက်မှ ထရိန်နင် (On the job Training) ပေးသောစနစ်အနေဖြင့် လူအသစ်လည်းငှါး၊ အလုပ်လုပ်ရင်း အသက်မွေးလမ်းကြောင်းပညာများကို တတ်မြောက်ကြရသည်မှာ ဥရောပယူနီယံနှင့် အမေရိကန်ပြည်တို့၏ ဥပမာအတိုင်းပင်ဖြစ်ပါသည်။

တိုင်းပြည်ကို တိုးတတ်စေလိုသူများက စစ်ပြေးများနှင့် ပါတ်သတ်၍အတွေ့အကြုံများကို လက်သင့်ခံနိုင်ကြမည်မဟုတ်သေးပါ။ မာကယ်အနေဖြင့် လင်္ကျာယိမ်းသောပါတီကို ဦးဆောင်နေရသည်နှင့်အတူ စစ်ပြေးသူများနှင့် ဂျာမနီမှလူများရောပေါင်းသွားပုံကို အေးအေးဆေးဆေးအမြင်ဖြင့် ရှု့မြင်နိုင်ရပါမည်။ စစ်ပြေးလာသူ များသည် ဂျာမနီမှာနေနေသောလူများ၏ လုပ်နည်းလုပ်ဟန်နှင့် အံဝင်ခွင်ကျဖြစ်အောင် နေထိုင်တတ်ရပါမည်။ မာကယ်အနေဖြင့် လူမျိုးစုံ စုပေါင်းနေထိုင်ကြသည့်သဘာဝကို လက်သင့်ခံနိုင်ပုံမရပေ။

အသစ်ရောက်လာသူများသည် ဂျာမာန်စာကိုသင်ကြားရန်လိုအပ်သည်။ မာကယ်အနေဖြင့် လူမျိုးစုတစ်ခုတည်း တသီးတခြားဖြစ်သွားပါက အုပ်စုလိုက်ဖွဲ့ပြီး သီးသီးသန့်သန့်ဖြစ်သွားမှာကို မလိုလားပေ။ ထို့ကြောင့် ဂျာမနီမြို့ကြီးတိုင်းလိုလို မျှဝေ၍ စစ်ပြေးရှောင်သူများကိုနေရာချပေးထားပါသည်။ အင်္ဂလန်နှင့်ပြင်သစ်တို့မှာကဲ့ သို့ စစ်ပြေးရှောင်မြို့များ မပေါ်ပေါက်စေရန်လိုလားသည်။

နောက်ဆုံးတွင် ဂျာမနီအနေဖြင့် နယ်ခြားကိုစောင့်ကြည့်စရာမလိုတော့ပါ။ တူရကီသမ္မတ အက်ဒဝန် (Recep Tayyip Erdogan) နှင့် သဘောတူညီမှုများရသည်မှာ စစ်ပြေးရှောင်သူများ၏ တချို့တဝက် ကို တူရကီ ပြည်၌ လက်သင့်ခံရန်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် သူတို့အနေဖြင့်ဥရောပသို့လျှံထွက်လာစရာအကြောင်းမရှိတော့ပေ။ စစ်ပြေးများသည် တူရကီမှာပင်နေစရာရသွားကြပြီဖြစ်သည်။ မာကယ်အနေဖြင့် (Realpolitik) ၏ အခြေအနေ ပေးသည့်အတိုင်း လက်ခံလိုက်ခြင်းပင်ဖြစ်ပါသည်။

အရှေ့ဂျာမနီမှဓါတုဗေဒအင်ဂျင်နီယာ မာကယ်သည်ယခုအချိန်အထိ အငှားအခမ်းမှာနေတုံးဖြစ်သည်။ တိုင်းမဂ္ဂဇင်းက အယ်ဒီတာများက မဂ္ဂဇင်းအဖုံးအတွက် ဓါတ်ပုံရိုက်ရန် အချိန်မပေးနိုင်သူများမှာ အီရန်မှအရာ တိုလာ ခိုမေနီနှင့် မာကယ်တို့နှစ်ဦးသာရှိသည်ဆို၏။ ရုံးဆင်း ရုံးတက် အမြဲယူနီဖေါင်းအင်္ကျီနှင့်ဘောင်းဘီကို သာဝတ်ဆင်လေ့ရှိသော မာကယ်က” မေးလာသူကို ကျမ ဖက်ရှင်မယ်မဟုတ်ပါဘူး” ဟု တုန့်ပြန်သည်။ ခေါင်းဆောင်ကြီး မာကယ်သည် မဆန်းပြားဘဲ ရိုးရိုးသားသားသာ နေထိုင်လေ့ရှိသည်။

(၃)

စစ်ပွဲနှင့် စီးပွားရေးချွတ်ခြုံကျလာလျှင် ကမ္ဘာ့နေရာအနှံ့တွင် စစ်ပြေးသူ၊ ရှောင်သူအများပေါ်လာမည်မှာ သေချာပါသည်။ ထိုသူများမလာနိုင်ရန် သံဆူးကြိုးများဖြင့် မိမိတိုင်းပြည်ကို ကာရံခြင်းဖြင့် ကာကွယ်နည်းသည် နည်းလမ်းမဟုတ်သေးကြောင်း ဂျာမနီက ကမ္ဘာကြီးကိုပြသခဲ့ပါသည်။ ဂျာမနီက အများနိုင်ငံတို့က ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုကိုပြနေချိန်တွင် ထိုဒုက္ခရောက်နေသူများကို နွေးနွေးထွေးထွေးကြိုဆိုခဲ့ပါသည်။

ဂျာမနီ၏ ဥပမာသည် စစ်ပြေးရှောင်သူတို့အတွက် ဥပမာကောင်းတခုဖြစ်ပါသည်။ ကမ္ဘာကြီးအနေဖြင့် မာကယ်ပြသခဲ့သော ဥပမာကို အတုယူသင့်ပါသည်။ ဂျာမနီမှ တတ်နိုင်လျင် အခြားနိုင်ငံအများသည်လည်း ဂျာမနီနည်းတူ တတ်နိုင်ရပါမည်။

ကိုသန်းလွင်

Ref: A Chancellor is vindicated 6 Years later by Michelle Golberg,  New York Times October 23 2021

Join Us @ MoeMaKa Telegram

t.me@moemaka
#MoeMaKaMedia
#WhatsHappeningInMyanmar