ခင်လေး (Aotearoa) - တိမ်ဆိုင်ဖြူရှည်ရှည်လေးရှိရာမြေက ကိုဗစ်- ၁၉ မှတ်တမ်း-၉

နယူးဇီလန်ရဲ့ ကိုးဗစ် စူပါမန်းညွှန် ကြားရေးမှူးချုပ်ဒေါက်တာ ဘလွမ်းဖီးလ်
Photo Credit- tvnz.co.nz

တိမ်ဆိုင်ဖြူရှည်ရှည်လေးရှိရာမြေက ကိုဗစ်- ၁၉ မှတ်တမ်း-၉

ခင်လေး (Aotearoa)

(မိုးမခ) ဧပြီ ၁၅၊ ၂၀၂၀

ဝီသဘိ (၂၀ ရက်မြောက်)နေ့

မနေ့က အဘိုးတစ်ယောက် ထပ်ဆုံးတယ်။ rest home အုပ်စုကပေါ့။ အထူးကျပ်မတ်ကုသဆောင်မှာလဲ ၄ ယောက်ရှိသေးတယ်တဲ့။  ဆေးရုံတက်နေရတဲ့သူ စုစုပေါင်းက ၁၅ ယောက်။ရာသီဥတုက အေးလာြပီ။ ဒီနေ့မနက် ၁၆ ပဲရှိတယ်။ အပြင်မှာ မိုးတွေရွာ လေတွေတိုက် ချမ်းစိမ့်နေတာပဲ။ မနေ့က ထပ်ပြီးကူးစက်ခံရတဲ့သူ ၁၉ ယောက်ရှိတယ်။ သေချာတာ ၁၄ ယောက်တဲ့။ အီစတာပိတ်ရက်ကြောင့် ခါတိုင်းထက် စစ်တာတစ်ဝက်လောက်နည်းနေလို့တွေ့တဲ့သူ အရေအတွက် ဒီလောက်နည်းနေတာလားလို့ သတင်းတွေက ပြောကြတယ်။

မနေ့က နေ့လည် ၂ နာရီကလုပ်တဲ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ဝန်ကြီးချုပ်ရယ် ကျန်းမာရေးဌာနက ညွှန် ကြားရေးမှူးချုပ်ရယ်ထွက်လာပြီး ပြောကြတယ်။ ဒီဂျီကြီးနာမည်က ဒေါက်တာ ဘလွမ်းဖီးလ်တဲ့။ သူပြောဆိုတင် ပြပုံဟာ အေးချမ်းပြီး ပိုင်ပိုင်နိုင်နိုင်ရှိလှပါတယ်။ သတင်းထောက်တွေကမေးသမျှကို သိရင်သိတယ် မသိရင် မသိဘူး တုန်လှုပ်မှုမရှိပဲ ကျကျနနဖြေသွားတာ။ နယူးဇီလန်သားအားလုံးက သူ့ကိုသဘောကျကြပါတယ်။ Twittee မှာသူ့ကို ကြိုက်တဲ့သူတွေ သူ့အကြောင်းပြောဖို့ ဖွင့်ထားတဲ့ စာမျက်နှာတောင်ရှိနေပြီ။ နယူးဇီလန်ရဲ့ ကိုးဗစ် စူပါမန်းလို့ နာမည်ပေးထားကြပါတယ်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ New Zealander of the year ပေးဖို့ တောင်းဆိုနေကြတယ်။ သူကတော့ သူ့ကြောင့်မဟုတ်ပါဘူး။ လုပ်နိုင်တဲ့ စွမ်းရည်ရှိတဲ့ အဖွဲ့ကြောင့်ပါလို့ ပြန်ပြောပါတယ်။ ကီဝီ ပီသပါပေတယ်။ (ကီဝီဆိုတာ နယူးဇီလန် နိုင်ငံကိုယ်စားပြုငှက် နာမည်ပါ။ နယူးဇီလန်မှာနေကြသူတို့က သူတို့ကိုယ်သူတို့ ကီဝီလို့ ခေါ်ကြပါတယ်။ သြစတြေးလျကလူတွေကို ကန်ဂရူး (သားပိုက်ကောင်) လို့ ခေါ်ကြသလိုပေါ့။) ဒီလင့်ခ်မှာ ဝင်ဖတ်လို့ရပါတယ်။

https://www.tvnz.co.nz/one-news/new-zealand/dr-ashley-bloomfield-responds-humbly-news-petition-him-new-zealander-year

ခရိုက်စ်ချပ်မြို့မှာ ငလျင်လှုပ်တုန်းကလဲ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွေ အတော်များများ လုပ်လိုက်ပါတယ်။ အဲဒီတုန်းက နယူးဇီလန်ရဲ့ မေတ္တာကိုရခဲ့သူကတော့ အကြားစွမ်းရည် ချို့တဲ့သူတွေ အဓိပ္ပာယ်ရှိရှိ သတင်း ကြည့်နိုင်အောင် ခြေဟန်လက်ဟန်နဲ့ပြောတဲ့ နယူးဇီလန်သကေႅတဘာသာစကား (New Zealand sign language) ဘာသာပြန် ဂျယ်ရမီ ဘောလန်းဒ်ပါ။ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ တိုက်ရိုက်လွှင့်ပြီဆိုရင် ဂျယ်ရမီ ထွက်လာလေမလားဆို စောင့်ကြည့်ကြသူတွေထဲမှာ ကိုယ်လဲပါပါတယ်။ သူပြောနေတာက စည်းချက်ညီညီ ကနေတဲ့ ဘဲလေးကချေသည် တစ်ယောက်ကိုကြည့်နေရသလိုပါပဲ။ ကိုယ် sign language ဘာသာပြန် အတော်များများကို တွေ့ဖူးပါတယ်။ အထူးအလေးထားသင်ကြားရမယ့်ကလေးတွေအတွက် ဘွဲ့လွန် ဒီပလို မာ (Post Graduate Diploma for Specialist Teaching) တက်တုန်းက ကိုယ်တို့ထဲမှာ အကြားအာရုံ သိပ်မကောင်းတဲ့သူတချို့ပါတော့ sign language ဘာသာပြန် ၂ယောက် ကိုယ်တို့နဲ့ တလျောက်လုံးရှိနေတာ ဒီလောက် စိတ်ဝင်စားစရာ မကောင်းလှပါဘူး။

 နယူးဇီလန်က ဓနသဟာယ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ဖြစ်လေတော့ ဒိုင်ယာနာ့သားအကြီးလေး ဝီလီယမ် ကိုယ်တိုင် သူ့အဘွားကိုယ်စား ဗြိတန်နိုင်ငံကိုယ်စား ဝမ်းနည်းကြောင်း ခရိုက်စ်ချပ်မြို့ကို လာပြီးပြောပါတယ်။

အဲဒီအချိန်မှာ ဂျယ်ရမီလေးထွက်လာတော့ very entertaining ပေါ့။ ဆိုးတဲ့မိန်းမ လုပ်လိုက်ပါတယ်။ ယောက်ျား ဘေးနားထားပြီး ကောင်လေးချောချောတွေ ကြည့်နေလို့လေ။ အဖေကလဲ အားပေးပါတယ်။ ကိုယ်အလုပ်ရှုပ်နေရင်တောင် လှမ်းခေါ်ပေးတယ်။ အမှတ်တွေ အများကြီး ပေးလိုက်တာပေါ့။

ဒီနေ့မနက် Facebook မှာ ကိုယ့် မောင်လေးသူငယ်ချင်းတစ်ယောက် မြန်မာ sign language ဘာသာပြန် ဗွီဒီယိုတစ်ခုတင်ထားပေးတာ တွေ့တယ်။ ကိုယ်ကတော့ ကောင်းလိုက်တာပေါ့။ ဒါပေမယ့် မှတ်ချက်တချို့မှာ ဟားနေတဲ့ မျက်နှာတွေတင်ထားတာ တွေ့တော့ ကိုယ်စိတ်မကောင်းပါဘူး။ ဒါရယ်စရာ ဟားစရာမဟုတ်ပါဘူး။ လူ့ အခွင့်အရေးပါ။ ဘယ်သူမှ နားမကောင်း မျက်စေ့မကောင်းမဖြစ်ချင်ပါဘူး။ ဖြစ်သွားပြီဟေ့ဆိုရင် တတ်နိုင်သမျှ လူတန်းစေ့နေနိုင်အောင်ကူညီပေးဖို့ လူတိုင်းမှာတာဝန်ရှိပါတယ်။ သူ့ဘဝကံအကျိုးပေးမကောင်းလို့ဖြစ်တာဆိုပြီး လျစ်လျူရှုထားလို့ မရပါဘူး။ ဖြစ်နေတာကိုမြင်ရတဲ့သူဟာ အဲဒီလို အကျိုးပေးမကောင်းအောင် လုပ်ခဲ့တုန်းက မတားခဲ့လို့ ဒါမှမဟုတ် အားပေးခဲ့လို့၊ ဒါမှမဟုတ် အသက်သာဆုံးနဲ့ စိတ်ချမ်းသာစရာ အကောင်းဆုံးတွေးပြီး ပြောရရင် ပါရမီဖြည့်ချိန်တန်လို့လို့ သဘောထားပြီး တတ်နိုင်သမျှ နားလည်ပေး၊ ကူညီပေးသင့်ပါတယ်။

ကူညီတယ်ဆိုတဲ့ နေရာမှာလဲ သူ့ရဲ့ လူတစ်ယောက်မှာ ရှိသင့်တဲ့ အတိုင်းရှိနေတဲ့ သိက္ခာ မာနကို မထိခိုက် သင့်ပါဘူး။ ပြောရရင် ဆုံးမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ၂နှစ်လုံးလုံး ဖတ်ခဲ့တဲ့ စာတွေ၊ နောက်တော့ အလျဥ်းသင့်သလို ရေးသွားပါဦးမယ်။ ခုတော့ ဝန်ကြီးချုပ် ဂျေစင်ဒါရဲ့ ချစ်စရာကောင်းတဲ့ မှတ်ချက်လေးအကြောင်း ဆက်ကြ ဦးစို့။

ကိုကို ဘောရစ် (ဗြိတန်ဝန်ကြီးချုပ် ဘောရစ်ဂျွန်ဆင်၊ ရုရှားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ယဲ့လ်ဆင်ကိုတောင် သတိရ) ကိုးဗစ်နဲ့ အထူးကျပ်မတ်ကုသဆောင် ရောက်ရာကနေ မနေ့ကတော့ ကောင်းသွားလို့ ဆင်းလာပါပြီ။ သူက ဆေးရုံမှာ သူ့ကို စောင့်ရှောက်ခဲ့တဲ့သူတွေ အားလုံးကို လူသိရှင်ကြား ကျေးဇူးတင်စကားပြောပါတယ်။

ချစ်စရာကောင်းတာက မြန်မာပြည်က သတင်းစာတွေမှာ တွေ့ခဲ့ဖူးတဲ့ ကျေးဇူးတင်လွှာတွေလို ဆရာဝန်ကြီးများရဲ့ ရာထူးများ ဘွဲ့များကိုစီရေးထားပြီး တကယ်အောက်ခြေသိမ်းလုပ်ရတဲ့ သူနာပြုတွေကိုတော့ “နှင့် ဆေးဝန်ထမ်းအဖွဲ့” ဆိုပြီး ဖော်ပြထားတာမျိုး မဟုတ်ပါဘူး။တကယ့်ကို ပြောင်းပြန်ပါ။ ဆရာဝန်တွေကို ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် သူနာပြုတွေဆိုပြီး သူမှတ်မိသမျှ သူနာပြုတွေရဲ့ နာမည်တွေကို တန်းစီပြီး ပြောသွားပါတယ်။ သူတို့အစား ကိုယ်ဝမ်းသာလိုက်တာ။

အဲ ဇာတ်လမ်းက အခုမှ စမှာ။ သူနာပြုနာမည်တွေ တသီကြီး ပြောအပြီးမှာ သူ့ကို စိတ်မဆိုးကြပါနဲ့ (ယူကေမှလူများသည် အလကားနေရင်း တောင်းပန်နေကြသည်တဲ့၊ လူပျက်တစ်ယောက်ပြောသွားတာ သတိရလို့။) အထူးကျေးဇူးတင်ချင်တဲ့သူ နှစ်ယောက်ရှိပါတယ်။ သူ့ရဲ့ အဆိုးဆုံး အချိန်တွေမှာ အနားမှာ မအိပ်မနေလို အပ်တာအကုန်လုပ်ပေးပြီး စောင့်ရှောက်ကြတဲ့ နယူးဇီလန်တောင်ကျွန်း အင်ဗာကာဂဲလ်မြို့က သူနာပြု ဆရာမ ဂျီးနီနဲ့ ပေါ်တူကီက သူနာပြု ဆရာမ လူဝီ့စ်တို့ကိုတော့ ကျေးဇူးအတင်ဆုံးပါတဲ့။

အဲဒီသတင်းကို နယူးဇီလန်ဝန်ကြီးချုပ်က သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ဂုဏ်ယူစွာနဲ့ တင်ပြပါတယ်။ ပြီးတော့ ကမ္ဘာတဝှန်းလုံးမှာ ကိုဗစ်ကို အသက်စွန့် တိုက်ခိုက်နေကြတဲ့ နယူးဇီလန်နိုင်ငံသား တွေအတွက်လဲ ချီးကျူး ဂုဏ်ယူကြောင်း ပြောသွားပါသေးတယ်။ သတင်းထောက်တွေက ဂျင်းနီကို ဂုဏ်ပြုစကား ပြောပြီးပြီလား ဆိုတော့ ပြောပြီးပါပြီ။ ထုံးစံအတိုင်း Facebook မှာ ရှာပြီးတော့ Messenger ကနေ လှမ်းဂုဏ်ပြုလိုက်ပါ တယ်တဲ့၊ ပြန်စာတော့ မရသေးပါဘူး၊ သူအလုပ်ရှုပ်နေလို့ဖြစ်မှာ သေချာပါတယ်တဲ့။ ဒါ့ကြောင့် ဂျေစင်ဒါကို လူတွေ ချစ်ကြတာ။

TVNZ ကလဲ ဘယ်နေမလဲ။ ဓာတ်ပုံတွေရှာ၊ အဖေနဲ့ အမေကို အိမ်မှာသွားတွေ့၊ သူ့အမေပြောတာလေးက ချစ်စရာ။ သူ့သမီးလေးဟာ အသဲအသန်ဖြစ်နေတဲ့ လူနာတွေကို စောင့်ရှောက်တဲ့ အလုပ်ကို လုပ်ပါတယ်တဲ့။ သူဒီအလုပ်ကို စလုပ်ကထဲက ဒီလိုဇာတ်လမ်းတွေကို သူကြားရပါတယ်တဲ့။ သူ့သမီးလေးဟာ သူတာဝန်ကျ တဲ့ လူနာတိုင်းကို ဒီအတိုင်းပဲ သေသေချာချာ စောင့်ရှောက်လေ့ရှိပါတယ်တဲ့။ ခုလို လူသိရှင်ကြား အသိ အမှတ်ပြုခံရတဲ့အတွက် သူဝမ်းသာပါတယ်တဲ့။ ကိုယ့်သမီးလေးဆိုလဲ ကိုယ်ဒီလိုပဲ ပြောဖြစ်မှာပါပဲ။

မနေ့က စျေးဝယ်လဲ ထွက်ဖြစ်သေးတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ ၃ရက်လောက်ကတည်းက သွားချောင်းနေတာ လူတွေများလွန်းလို့ မဝင်ပဲ ပြန်ပြန်လာတာ။ မနေ့က သွားတဲ့ ဆိုင်တွေမှာတော့ လူသိပ်မများဘူးပဲ။ လိုချင်တာ အကုန်ရခဲ့ပါတယ်။

ဒီနေ့သတင်းကတော့ မကောင်းပါ။ အဘိုး ၄ ယောက် ထပ်ဆုံးပါတယ်။ ၉၀ ကျော်က ၂ ယောက် ၈၀ ကျော် က ၁ ယောက် ၇၀ ကျော်က ၁ ယောက်ပါ။ ခရိုက်စ်ချပ်ချ် မြို့က rest home အုပ်စုကပါပဲ။ မိသားစုတွေကို ဗွီဒီယိုက တွေ့ပြီး စကားပြောခွင့် ပေးခဲ့တယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ကြည့်ရတာ တွေ့ခွင့်မရလို့ စိတ်မကောင်းကြ တာတွေ ရှိပုံရပါတယ်။ ထပ်ဖြစ်တာ ၁၇ ယောက်ရှိပြီး အဆိုးဆုံးအနေအထားကို ကျော်လာပြီလို့ ဒေါက်တာ ဘလွမ်းဖီးလ်ကပြောပေမယ့် အတိုက်အခံတွေကတော့ ဘယ်လိုအချက်အလက်တွေကိုကိုးကားပြီး ပြောတာ လဲဆိုတာကို မေးခွန်းထုတ်နေကြပါတယ်။ သူတို့ကို မစ္စတာ ထရမ့်ရဲ့ အတိုက်အခံ လုပ်ခိုင်းရရင် ကောင်းမယ် လို့ ကိုယ်တွေးမိတယ်။ ပြောချင်ရာပြော လုပ်ချင်ရာလုပ် ကိုယ်ပြောခဲ့တဲ့ စကားလဲ ကိုယ်မမှတ်မိ၊ မမှတ်မိ ချင်ယောင်ဆောင်တာ ဟုတ်ချင်မှ ဟုတ်မယ်လို့တောင် တခါတလေ ထင်မိတယ်။ High profile comedian လိုပါပဲ။

မနက်ဖန် ကျောင်းတွေပြန်ဖွင့်ပြီ၊ ကိုယ် အလုပ်ရှုပ်တော့မယ်။ ညဘက်တော့ စာရေးချိန်ရလောက်ပါရဲ့။ စိတ်ချမ်းသာ ကိုယ်ကျန်းမာရှိကြပါစေ။

Stay home, save lives! အိမ်မှာနေ၍ အသက်ကယ်ပါ။

ခင်လေး (Aotearoa)

07:22 p.m. 14.04.2020 Tuesday