Breaking News

သီအိုဇော် - အိုင်စီဂျေ‌မှ နှစ်သစ်ကူး သတင်းစကားများလေလား

သီအိုဇော် - အိုင်စီဂျေ‌မှ နှစ်သစ်ကူး သတင်းစကားများလေလား

(မိုးမခ) ဧပြီ ၂၀ ၊ ၂၀၂၃


၂၀၂၃ ခုနှစ် ဧပြီ ၆ ရက်နေ့မှာ International Court of Justice (ICJ) က အထွေထွေစာအမှတ် (၁၇၈) နဲ့ အမိန့်စာ တခု ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ အိုင်စီဂျေ ဥက္ကဋ္ဌ Joan Donoghue ၊ ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ Kirill Gevorgian ၊ တရားသူကြီး Tomka ၊ Abraham ၊ Yusuf ၊ Xue ၊ Bhandari ၊ Salam ၊ Iwasawa ၊ Nolte ၊ Charlesworth ၊ Brant ၊ မှတ်ပုံတင်အရာရှိ Gautierတို့ ရှေ့မှောက်မှာလို့လည်း ဖော်ပြထားပါတယ်။ Donoghueက အမေရိကန်နိုင်ငံ၊ Gevorgian က ရုရှားနိုင်ငံက ဖြစ်ပြီး သူတို့နှစ်ဦးကလည်း တရားသူကြီးတွေပါ။ ဒီအမိန့်က ဂျီနိုဆိုဒ် ရာဇဝတ်မှု ကာကွယ်ရေးနှင့် ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ရေးဆိုင်ရာ သဘောတူစာချုပ် လျှောက်ကြားလွှာ (ဂမ်ဘီယာ နှင့် မြန်မာ) နဲ့ ပတ်သက်ပါတယ်။ 

အိုင်စီဂျေ‌အနေနဲ့ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၂၂ ရက်နေ့က မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပဏာမကန့်ကွက်ချက်တွေကို ပယ်ချခဲ့ပြီး  မြန်မာနိုင်ငံဘက်က ထုချေလွှာ ပြန်လည်ပေးပို့ တုံ့ပြန်ဖို့အတွက် ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၄ ရက်နေ့ကို နောက်ဆုံးထား သတ်မှတ်ပေးခဲ့ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လ ၁၄ ရက်နေ့ကတော့ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၄ ရက်နေ့အထိ ရက်တိုးမြှင့် ပြောင်းလဲသတ်မှတ်ပေးဖို့ စစ်ကောင်စီဘက်က လျှောက်ထားခဲ့ပါတယ်။

အိမ်စာမပြီးတဲ့ ကလေးက သူ ဘာကြောင့် အချိန်မီမပြီးရသလဲဆိုတာကို သူ ဉာဏ်ရည်မီသလောက် သိုင်းဝိုင်းဖွဲ့နွဲ့ သနားစိတ်ဝင်အောင် ပြောတတ်ကြပါတယ်။ ဆရာ၊ ဆရာမ လုပ်သူကတော့ ဟုတ်နိုင်၏၊ မဟုတ်နိုင်၏ လက်သင့်ခံသင့်၊ မခံသင့် လွယ်လွယ်ကူကူ မြင်နိုင်ကြတာပါပဲ။ အခုလည်း အဲဒီလိုမျိုးပါပဲ၊ အကြောင်းပြလာတာများထဲမှာ ဂမ်ဘီယာဘက်က တင်သွင်းထားတဲ့ အဆိုလွှာ အတွဲလိုက်တွေကို မြန်မာဘာသာပြန်ဖို့၊ နောက်တခါ မြန်မာဘာသာနဲ့ လျှောက်လှဲရေးသားထားတာကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာ ထပ်ပြန်ပေးဖို့တို့အတွက် အချိန်များစွာ ထပ်လိုအပ်တဲ့အကြောင်း၊ နောက်ပြီးတော့ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ဖို့ အရင်းအမြစ် နည်းပါးသလို  အိုင်စီဂျေ‌က တောင်းတဲ့ ၆ လပတ် အစီရင်ခံစာကိုလည်း လုပ်ဆောင်နေရသေးကြောင်း  စတာမျိုးတွေ ပါပါတယ်။ အိုင်စီဂျေ‌ တရားသူကြီးတွေ၊ ရုံးအမှုထမ်းတွေကို မြန်မာစာသင်ကြဖို့ ထည့်မပြောတာဘဲ ကျေးဇူးတင်ရမယ် ထင်ပါတယ်။

နောက် သူတို့အပြောအရတော့ ‘အစိုးရအပြောင်းအလဲ’ကိစ္စ၊ အမှန်က အာဏာသိမ်းဖို့ ကြိုးစားကြည့်မှုလို့ ဆိုမှ ပိုသင့်တော်ပါတယ်။ အဲဒါကိုလည်း အကြောင်းပြချက်ထဲ ထည့်ထားပါသေးတယ်။ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကြောင့် ကန့်သတ်ချက်တွေ ရှိနေသေးတာကလည်း တချက်ပါတဲ့။ ဘင်္ဂလားဒ်ေ့ရှ်ဘက်က ဒုက္ခသည်စခန်းတွေကို သွားပြီး သက်သေယူရမှာတို့၊ နောက်ပြီး မကြာမီ မြန်မာနိုင်ငံဘက် ပြန်ခေါ်ရဦးမှာတို့လည်း ပါပါသေးတယ်။

ဒါနဲ့ပဲ အိုင်စီဂျေက တရားရုံးစည်းကမ်းလုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ ပုဒ်မ (၄၄)၊ အပိုဒ် (၃) အရ ဂမ်ဘီယာကို မိတ္တူပို့ အသိပေးလိုက်ပါတယ်။ ဂမ်ဘီယာက တပတ်အတွင်း ပြန်စာပို့ပါတယ်။ ဘယ်နည်းနဲ့မှ အချိန်မတိုးပေးသင့်တဲ့ အကြောင်း တချက်ချင်း ချေပ ရေးသားထားတာပါ။ ဒီအထဲမှာ ဂမ်ဘီယာအနေနဲ့ မြန်မာဘက်က ပြောတဲ့ အဆိုလွှာ ထူထူထဲထဲ အတွဲလိုက်ကို သူတို့က ၉ လပဲ အချိန်ယူ ရေးသားထားတာဖြစ်ပြီး အဲဒါကို မြန်မာဘက်မှာ ၂၉ လ ကြာတဲ့တိုင်အောင် အချိန်ယူလေ့လာ တုံ့ပြန်ခွင့်ရပြီးပြီမို့ ဧပြီလ ၂၄ ရက်နေ့ နောက်ဆုံးထား အပြီးသတ် မတင်ပြနိုင်တာဟာ မဖြစ်သင့်ဘူးလို့ ဆိုထားပါတယ်။

အထက်က ပြောခဲ့သလိုပါပဲ။ ဆရာ၊ ဆရာမတွေက သူတို့အတွေ့အကြုံ ဉာဏ်ပညာအရ ဆင်ခြေဆင်လက်တွေ ရိုးသား မှန်ကန်မှု ရှိ၊ မရှိကို သိပြီးသားပါ။ အခုလည်း ဒီထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ အမိန့်စာမှာ သေချာဆန်းစစ် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် မေလ ၂၄ ရက်နေ့ကို နောက်ဆုံးနေ့အဖြစ် ပြောင်းလဲသတ်မှတ်ပေးလိုက်ပါတယ်။ ၁၀ လ တိုးတောင်းပေမယ့် တလပဲ ထပ်ခွင့်ပြုတယ် ဆိုတဲ့ သဘောပါ။ စစ်ကောင်စီဘက်က အချိန်ဆွဲဖို့ ကြိုးစားတာ မအောင်မြင်ဘူးလို့လည်း ဆိုနိုင်ပါတယ်။ စစ်ကောင်စီ‌ ပြောစကားကို အယုံအကြည်နည်းကြတာ ပေါ်လွင်သလို စစ်ကောင်စီ‌ဘက်ကလည်း ဟန်ကိုယ့်ဖို့နဲ့သာ အလေးသိပ်မထားသလို ဟန်ဆောင်နေပေမယ့် ဂျီနိုဆိုဒ် အမှုတွဲကနေ အတတ်နိုင်ဆုံး လွတ်အောင် ကြိုးစားရှောင်ချင်နေတဲ့ပုံပါ။

အဲဒီအချိန်မှာ တင်သွင်းခဲ့လို့ အိုင်စီဂျေက ပယ်ချလိုက်ရင်တော့ စွဲဆိုထားတဲ့ ရိုဟင်ဂျာ ဂျီနိုဆိုဒ် ကြားနာမှုကြီး အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးတော်ကြီးမှာ စတင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ အိုင်စီဂျေရဲ့ တရားမျှတမှုကို လိုလားတဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေအတွက် မြန်မာနှစ်သစ်ကူးလက်ဆောင်လို့ပဲ ဆိုရလိမ့်မယ် ထင်ပါတယ်။  ရာဇဝတ်မှု အမျိုးအမည်များစွာ ထပ်ခါတလဲ ကျူးလွန်ထားတဲ့  စစ်ကောင်စီအပေါ် ပြည်တွင်း ပြည်ပ ဖိအားတွေ များသထက် များလာမယ့် မြန်မာနှစ်သစ်မှာ တော်လှန်ပြည်သူများအနေနဲ့ စိတ်ဓာတ်ခိုင်ခိုင်မာမာ စုစုစည်းစည်းနဲ့ ဆက်ပြီးရှိနေကြဖို့က အလွန်အရေးကြီးလှပါတယ်။



Join Us @ MoeMaKa Telegram
t.me@moemaka
#MoeMaKaMedia
#WhatsHappeningInMyanmar