မျိုးသန့်ထွန်း (စစ်ကိုင်း) - ဒေါက်တာမြင့်ဇံ၏ စတီဖင်ဟောကင်း၏ ဥပဒေဆိုင်ရာအမြင်တရပ်နှင့် အခြားစာစုများ

Photo - BBC
မျိုးသန့်ထွန်း (စစ်ကိုင်း) - ဒေါက်တာမြင့်ဇံ၏ စတီဖင်ဟောကင်း၏ ဥပဒေဆိုင်ရာအမြင်တရပ်နှင့် အခြားစာစုများ

(မိုးမခ) ဒီဇင်ဘာ ၁၄၊ ၂၀၂၀
လေးစားရပါသော စာဖတ်သူများကို စာအုပ်ကောင်းတစ်အုပ်အား လမ်းညွှန် ချင်ပါတယ်။ သက္ကရာဇ် ၂၀၂၀ နှစ်က ထုတ်ဝေခဲ့တဲ့ ဒေါက်တာမြင့်ဇံ ရေးသားသော "စတီဖင်ဟောကင်း၏ ဥပဒေဆိုင်ရာအမြင်တရပ်နှင့် အခြားစာစုများ" ဆိုတဲ့ စာအုပ်ပဲဖြစ်ပ့တယ်။
ထိုစာအုပ်ကို ရေးသားသူ မှာ ဥပဒေပညာရှင်ဒေါက်တာမြင့်ဇံ ဖြစ်ပါတယ်။ သူဟာ စာအုပ်တော်တော်များများကို အဂ်လိပ်လိုရော မြန်မာလိုရော ရေးသားပြုစုခဲ့သူတဦးဖြစ်ပါတယ်။ ဗမာစာထက် အင်္ဂလိပ်စာကို ရေးအားသန်သူတဦးလည်း ဖြစ်နေပါတယ်။ သူ့စာအုပ်ကိုဖတ်ကြည့်လိုက်ရင် သူ့ဖတ်တဲ့ အင်္ဂလိပ်စာအုပ်တွေကနေ ကိုးကားပြီး ဝေဖန်ချက် ပေးထားလို့ သိရပါတယ်။ သူ ဟာ ခုနှစ်သက္ကရာဇ်များတို့ကို အလွန်မှတ်သားနိုင်သူတဦး ဖြစ်ပါတယ်။ လူပုဂ္ဂိုလ်များရဲ့ မွေးဖွား ရက်၊ လ၊ နှစ်၊ နေရာ နှင့် သေဆုံးတဲ့ ရက်၊ လ၊ နှစ်၊ နေရာများတို့ကို သူ့စာအုပ်မှာ သေသေချာချာ ထဲ့ရေးလေ့ရှိပါတယ်။ နောက်တစ်ခါ ကမ္ဘာကျော်ပုဂ္ဂိုလ်တွေရဲ့သက္ကရာဇ်များအလိုက် အနှစ်အပိုင်းအခြားတွေကို မှတ်သားထားကာ ဂုဏ်ပြုရေးသားလေ့ရှိပါ။ ဒီစာအုပ်မှာလဲတွေ့နိုင်ပါတယ်။
စာအုပ်အကြောင်းမပြောခင် ဒေါက်တာမြင့်ဇံ အကြောင်းအနည်းငယ်ပြောချင်ပါတယ်။ စာရေးသူနဲ့ ဒေါက်တာမြင့်ဇံဟာ လူချင်းလဲ ခင်မင်ရင်းနှီးပါတယ်။ သူ့က စာအုပ်တော်တော်များများ ရေးပါတယ်။ အင်္ဂလိပ်လိုရော ဗမာလိုရော ရေးသားပြီး စာအုပ်တွေထုတ်ဝေခဲ့ ပါတယ်။ ဒေါက်တာမြင့်ဇံရေးသားတဲ့ စာအုပ်တွေကို စာရေးသူကို အမှတ်တရ သတိတရ လက်ဆောင်ပေးလေ့ရှိပါ တယ်။ စာအုပ်လက်ဆောင်ပေးတိုင်း သူ့စာအုပ်ကို Book Review ဖြစ်ဖြစ်၊ မှတ်တမ်းသဘောမျိုးအဖြစ် ရေးသားပေးဖို့ ပြောလေ့ရှိပါတယ်။ စာရေးသူလည်း သူ.ကိုပေးထားတဲ့ကတိကို အကြိမ်ကြိမ် ချိုးဖောက်မိပါတယ်။ မအားတာလည်းပါတာပေါ့လေ။ စာရေးတယ်ဆိုတာဟာ အများတကာကောင်းမှုနဲ့ ပေါင်းစုရေးလိုမှ မရတာ။ တကိုယ်တော်စွမ်းရည်ပြ ရေးရတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနောက်မဖြစ်ချေဘူး ဆိုပြီး သူ့စာအုပ်ကို တစ်အုပ်လုံးမဟုတ်တောင် ကိုယ်ကြိုက်တဲ့အပိုင်းလေးတွေ ဖတ်ဖြစ်ပါတယ်။၊
ကမ္ဘာကျော် သိပ္ပံပညာရှင်ကြီး စတီဖင်ဟောကင်း (Stephen Hawking) (၁၉၄၂-၂၀၁၈) ဆိုရင် ဘီးတတ်ကုလားထိုင်ပေါ်ကနေ မသန်စွမ်းတဲ့ လူတစ်ယောက်ပါ။ သူဟာ အာကာသရူပဗေဒ (Astrophysicist) ပညာရှင်တဦးဖြစ်ပါတယ်။ သူဟာ နှစ်ပေါင်း၂၈-၃၀ လောက် ကြိုးစားပြီး သုတေသနပြုစုကာ စာအုပ် စာတမ်းများကို ထုတ်ဝေခဲ့သူလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ မသန်စွမ်းတဲ့ကြားက သုတေသနပြုနေသူလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ သူရဲ့ကြိုးပမ်းချက်ကို မြန်မာ့သိပ္ပံပညာရှင်များက စံထားဂုဏ်ပြုသင့်ကြောင်း အတုယူသင့်ကြောင်း ပြောလိုပါတယ်။ ထိုအတွက်ကြောင့်လဲ ဒေါက်တာမြင့်ဇံရေးသားခဲ့တာလို့မြင်ပါတယ်။ စာအုပ်မှာ စတီဖင်ဟောကင်း ရဲ့သိပ္ပံအမြင်တစ်ရပ်ကို ဘက်ပေါင်းစုံကအမြင်နဲ့ ရေးသားထားတာကိုတွေ့ရပါတယ်။ အချို့ဆောင်းပါးများက အ င်္ဂလိပ်လိုရေးသားပြီး မြန်မာဘာသာနဲ့ပြန်ဆိုထားပါတယ်။ ဆောင်းပါးများစုဟာ ဥပဒေသိပ္ပံအတွေးအခေါ်ဆောင်းပါးတွေအပြင် ဝေဖန်ချက်ဆောင်ပါးတွေ၊ ဂုဏ်ပြုဆောင်းပါးတွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။ ယင်းဆောင်းပါးများစုဟာ ပြည်တွင်းနှင့်ပြည်ပ စာနယ်ဇင်းများအထဲမှာ ဒေါက်တာမြင့်ဇံကိုယ်တိုင် ရေးသားခဲ့ပါတယ်။ အချို့ကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာကနေ မြန်မာဘာသာကို ပြန်ဆိုရေးသားထားကြောင်း သိရပါတယ်။
အပိုင်း(၂)၊ အခန်း(၅) မှာက မြန်မာ့ပညာရေး ခွဲအရေး ၊ တွဲရေးပါပဲ။ ဗမာ့ပညာရေးက ဗမာ့တန်ခိုးနဲ့ နှစ်ဆတိုးကာ ဝိဇ္ဇာဓိုရ်များဖြစ်လိုက်၊ သိပ္ပံဓိုရ်များဖြစ်လိုက် ပညာတတ်ဦးရေ တိုးပွား၍ လာပါတယ်။ မြန်မာအစိုးအရမင်းများက စီမံကာ မြန်မာ့ပညာရေးကို ဝိဇ္ဇာ နှင့် သိပ္ပံ တွဲလိုက် ခွဲလိုက်နဲ့ စမ်းသပ်ခံ ကျောင်းသူ ကျောင်းသား (guinea-pigs) များဖြစ်လို့ နေပါတော့တယ်။ ထိုအကြောင်းများကို စိတ်ဝင်စားဖွယ်ရေးသားထားပါတယ်။
ဒါကြောင့် ဒီစာအုပ်ဟာ ဥပဒေရေးရာရော အတွေးအမြင်များတွေရော သိပ္ပံပညာအရပ်တွေရော ရောထွေးယှက်တင်ဖြစ်လို့ နေပါတယ်။ ထိုကြောင့် အစုံလည်းစုံတယ်။ အရှုပ်လည်း ရှုပ်ထွေးပါတယ်။ နက်လည်း နက်နဲပါတယ်လို့ တင်ပြလိုက်ရပါတယ်။ ကျွန်တော်ပြောတာ မယုံရင် ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ ဖတ်ကြည့်လိုက်ပါလို့တိုက်တွန်းလိုက်ရပါတယ်။
ရတနာမြေပုံလမ်းညွှန်တော့ မဟုတ်ဘူး၊ စာဖတ်သူများအတွက် စာအုပ်လမ်းညွှန် ဖြစ်ပါတယ်။
လေးစားရပါသော စာဖတ်သူများကို စာအုပ်ကောင်းတစ်အုပ်အား လမ်းညွှန် ချင်ပါတယ်။ သက္ကရာဇ် ၂၀၂၀ နှစ်က ထုတ်ဝေခဲ့တဲ့ ဒေါက်တာမြင့်ဇံ ရေးသားသော "စတီဖင်ဟောကင်း၏ ဥပဒေဆိုင်ရာအမြင်တရပ်နှင့် အခြားစာစုများ" ဆိုတဲ့ စာအုပ်ပဲဖြစ်ပ့တယ်။
စတီဖင်ဟောကင်းဆိုတာ နဲ့ အံ့ဖွယ်လူသားတယောက်လို့ မြင်ပါလိမ်မယ်။ ခေါင်းကြီးသလောက် ခန္ဓာကိုယ်ကြုံလှီနဲ့ ဒုက္ခိတဖြစ်တဲ့ ဘီးတပ်ကုလားထိုင်ပေါ်က သိပ္ပံပညာရှင်တစ်ယောက်ဆိုတာ ယုံရခက်ခက်ပါပဲ။ ဒါပေမဲ့ မသန်စွမ်း ဒုက္ခိတလူသားဟာ ဘီးတပ်ကုလားထိုင်ကနေ ကျောက်သင်းပုံခေါ် Computer Tabletကို အရင်းပြု၍ ကမ္ဘာကျော် “Black Hole and Baby Universe “1993 စာအုပ်ကြီးကို ပြုစုသွားခဲ့သူဆိုတာ အင်မတန်အံ့သြရပါတယ်။ ဒါအပြင် အာကာသသိပ္ပံဆိုင်ရာစာအုပ် စာတမ်းတွေ ကို ကြိုးစားပမ်းစား အားထုတ်သွားခဲ့သူလည်း ဖြစ်ပ့တယ်။ သိပ္ပံပညာရှင်စတီဖင်ဟောကင်းရဲ့အမြင်တရပ်ကို ဒေါက်တာမြင့်ဇံက ဥပဒေအတွေးအခေါ်များနဲ့ဝေဖန်ထောက်ရူ့ထားပါတယ်။
ထိုစာအုပ်ကို ရေးသားသူ မှာ ဥပဒေပညာရှင်ဒေါက်တာမြင့်ဇံ ဖြစ်ပါတယ်။ သူဟာ စာအုပ်တော်တော်များများကို အဂ်လိပ်လိုရော မြန်မာလိုရော ရေးသားပြုစုခဲ့သူတဦးဖြစ်ပါတယ်။ ဗမာစာထက် အင်္ဂလိပ်စာကို ရေးအားသန်သူတဦးလည်း ဖြစ်နေပါတယ်။ သူ့စာအုပ်ကိုဖတ်ကြည့်လိုက်ရင် သူ့ဖတ်တဲ့ အင်္ဂလိပ်စာအုပ်တွေကနေ ကိုးကားပြီး ဝေဖန်ချက် ပေးထားလို့ သိရပါတယ်။ သူ ဟာ ခုနှစ်သက္ကရာဇ်များတို့ကို အလွန်မှတ်သားနိုင်သူတဦး ဖြစ်ပါတယ်။ လူပုဂ္ဂိုလ်များရဲ့ မွေးဖွား ရက်၊ လ၊ နှစ်၊ နေရာ နှင့် သေဆုံးတဲ့ ရက်၊ လ၊ နှစ်၊ နေရာများတို့ကို သူ့စာအုပ်မှာ သေသေချာချာ ထဲ့ရေးလေ့ရှိပါတယ်။ နောက်တစ်ခါ ကမ္ဘာကျော်ပုဂ္ဂိုလ်တွေရဲ့သက္ကရာဇ်များအလိုက် အနှစ်အပိုင်းအခြားတွေကို မှတ်သားထားကာ ဂုဏ်ပြုရေးသားလေ့ရှိပါ။ ဒီစာအုပ်မှာလဲတွေ့နိုင်ပါတယ်။
စာအုပ်အကြောင်းမပြောခင် ဒေါက်တာမြင့်ဇံ အကြောင်းအနည်းငယ်ပြောချင်ပါတယ်။ စာရေးသူနဲ့ ဒေါက်တာမြင့်ဇံဟာ လူချင်းလဲ ခင်မင်ရင်းနှီးပါတယ်။ သူ့က စာအုပ်တော်တော်များများ ရေးပါတယ်။ အင်္ဂလိပ်လိုရော ဗမာလိုရော ရေးသားပြီး စာအုပ်တွေထုတ်ဝေခဲ့ ပါတယ်။ ဒေါက်တာမြင့်ဇံရေးသားတဲ့ စာအုပ်တွေကို စာရေးသူကို အမှတ်တရ သတိတရ လက်ဆောင်ပေးလေ့ရှိပါ တယ်။ စာအုပ်လက်ဆောင်ပေးတိုင်း သူ့စာအုပ်ကို Book Review ဖြစ်ဖြစ်၊ မှတ်တမ်းသဘောမျိုးအဖြစ် ရေးသားပေးဖို့ ပြောလေ့ရှိပါတယ်။ စာရေးသူလည်း သူ.ကိုပေးထားတဲ့ကတိကို အကြိမ်ကြိမ် ချိုးဖောက်မိပါတယ်။ မအားတာလည်းပါတာပေါ့လေ။ စာရေးတယ်ဆိုတာဟာ အများတကာကောင်းမှုနဲ့ ပေါင်းစုရေးလိုမှ မရတာ။ တကိုယ်တော်စွမ်းရည်ပြ ရေးရတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနောက်မဖြစ်ချေဘူး ဆိုပြီး သူ့စာအုပ်ကို တစ်အုပ်လုံးမဟုတ်တောင် ကိုယ်ကြိုက်တဲ့အပိုင်းလေးတွေ ဖတ်ဖြစ်ပါတယ်။၊
အခုရေးမှာက စာရေးသူနှစ်ခြိုက်နေတဲ့အရာများကို ရွေးပြီးရေးပါရစေ။ ကြိုတင်တောင်းပန်ပါရစေ။
ဒေါက်တာမြင့်ဇံ ရေးသားတဲစာအုပ်တွေဟာ ဥပဒေပညာနှင့် ဒဿနပညာတို့ ပေါင်းစပ်ဖွဲ့စည်းထားခြင်းပါပဲ။တခါတလေ သူ့စာတွေဟာ စာဖတ်သူကို ဦးနှောက်စားစေပါတယ်။တကယ်က သူ့စာ(ဆောင်းပါးများ)ဟာ မုန့်သိုင်းခြုံ လိုပါပဲ။ (၁၂ပွဲဈေးသည်ရောင်းတဲ့ မုန့်သိုင်းခြုံမုန့်မှာ သကြား၊ ထောပတ်၊ အုန်းသီးဆန်၊ ကြက်ဥ၊ နို့ဆီ၊ နို့စိမ်းစတဲ့ပါဝင်တဲ့ မုန့်ခေါ်ပါတယ်) ။ ထိုမုန့်ဟာ စားလို့တော့ ကောင်းတယ်၊ များများစားစားတော့အီတာပေါ့။ အို..စုံလိုက်တာပါလို့ပြောတာပါ။ အချို့အကြောင်းအရာတွေက ဇောင်းပေးပြီး ဖော်ပြထားပါတယ်။ အမယ် အမျိုးစုံလှပါတယ်။ စာရေးကောင်းပါတယ်။ သူစာရေးတဲ့အခါ စကားပြောလိုရေးတယ်။ သူရေးသားတဲ့အကြောင်းနဲ့ ပတ်သက်တာ ပတ်သက်အကြောင်းများ ကို ခုနှစ်၊လ၊ရက်များကို အသုံးပြု၍ အဓိပ္ပာယ်ရှိရှိ၊ တိတိကျကျ ရေးလေ့ရှိပါတယ်။
ဒေါက်တာမြင့်ဇံဟာ ဒေါက်တာစံဘော်(၁၉၂၂-၁၉၈၄) နှင့် ဒေါက်တာမြင့်မြင့်ခင်(၁၉၂၄-၂၀၁၄) တို့ ရဲ့တစ်ဦးတည်းသော သားတစ်ယောက်ဖြစ်ပါတယ်။ အရိုးအထူးကု ဒေါက်တာစံဘော်ဟာ လူတစ်ယောက်အရိုးဟာ အက်ဆီဒင့်ကြောင့် တင်ပါးဆုံအရိုးကျိုးသွားတဲ့အခါ ဆင်စွယ်အရိုးကို အစားထိုးကုသပေးရာမှာ မြန်မာသာမက ကမ္ဘာကျော်ခဲ့သူ ဖြစ်ပါတယ် ။ မိခင်က လည်းဆေးပညာ လောကမှာ တပည်များက မာမီကြီးလို့ လူသိများပြီး မြန်မာ့ပညာစနစ်ကို ပြောင်းလဲဖို့ တပ်လှန့်နိုးဆော်ခဲ့ သူတစ်ဦးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအပြင် တိုင်းပြည်အတွက် အကျိုးပြုဆေးပညာ စာအုပ်များရေးသွားသည့်အပြင် ပညာရေးစနစ်ပြုပြင်ပြောင်းလဲအရေး စာအုပ်တွေ ကိုလည်း ရေးသား ခဲ့ပါတယ်။ ဒီလိုပုဂ္ဂိုလ်နှစ်ဦးမှ မွေးဖွားလာတဲ့ သား ဒေါက်တာမြင့်ဇံဟာ မိဘအစဉ်အဆက် ဆေးပညာကို မယူပဲ ၊ ဥပဒေပညာကို ဒေါက်တာဘွဲ့ရသည်အထိ ဆက်၍ လေ့လာနေသူတစ်လည်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒါလဲပဲ သူ့ဝါသနာထုံရာဖြစ်ပါတယ်။ ။
ဒေါက်တာမြင့်ဇံ ရေးသားတဲစာအုပ်တွေဟာ ဥပဒေပညာနှင့် ဒဿနပညာတို့ ပေါင်းစပ်ဖွဲ့စည်းထားခြင်းပါပဲ။တခါတလေ သူ့စာတွေဟာ စာဖတ်သူကို ဦးနှောက်စားစေပါတယ်။တကယ်က သူ့စာ(ဆောင်းပါးများ)ဟာ မုန့်သိုင်းခြုံ လိုပါပဲ။ (၁၂ပွဲဈေးသည်ရောင်းတဲ့ မုန့်သိုင်းခြုံမုန့်မှာ သကြား၊ ထောပတ်၊ အုန်းသီးဆန်၊ ကြက်ဥ၊ နို့ဆီ၊ နို့စိမ်းစတဲ့ပါဝင်တဲ့ မုန့်ခေါ်ပါတယ်) ။ ထိုမုန့်ဟာ စားလို့တော့ ကောင်းတယ်၊ များများစားစားတော့အီတာပေါ့။ အို..စုံလိုက်တာပါလို့ပြောတာပါ။ အချို့အကြောင်းအရာတွေက ဇောင်းပေးပြီး ဖော်ပြထားပါတယ်။ အမယ် အမျိုးစုံလှပါတယ်။ စာရေးကောင်းပါတယ်။ သူစာရေးတဲ့အခါ စကားပြောလိုရေးတယ်။ သူရေးသားတဲ့အကြောင်းနဲ့ ပတ်သက်တာ ပတ်သက်အကြောင်းများ ကို ခုနှစ်၊လ၊ရက်များကို အသုံးပြု၍ အဓိပ္ပာယ်ရှိရှိ၊ တိတိကျကျ ရေးလေ့ရှိပါတယ်။
ဒေါက်တာမြင့်ဇံဟာ ဒေါက်တာစံဘော်(၁၉၂၂-၁၉၈၄) နှင့် ဒေါက်တာမြင့်မြင့်ခင်(၁၉၂၄-၂၀၁၄) တို့ ရဲ့တစ်ဦးတည်းသော သားတစ်ယောက်ဖြစ်ပါတယ်။ အရိုးအထူးကု ဒေါက်တာစံဘော်ဟာ လူတစ်ယောက်အရိုးဟာ အက်ဆီဒင့်ကြောင့် တင်ပါးဆုံအရိုးကျိုးသွားတဲ့အခါ ဆင်စွယ်အရိုးကို အစားထိုးကုသပေးရာမှာ မြန်မာသာမက ကမ္ဘာကျော်ခဲ့သူ ဖြစ်ပါတယ် ။ မိခင်က လည်းဆေးပညာ လောကမှာ တပည်များက မာမီကြီးလို့ လူသိများပြီး မြန်မာ့ပညာစနစ်ကို ပြောင်းလဲဖို့ တပ်လှန့်နိုးဆော်ခဲ့ သူတစ်ဦးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအပြင် တိုင်းပြည်အတွက် အကျိုးပြုဆေးပညာ စာအုပ်များရေးသွားသည့်အပြင် ပညာရေးစနစ်ပြုပြင်ပြောင်းလဲအရေး စာအုပ်တွေ ကိုလည်း ရေးသား ခဲ့ပါတယ်။ ဒီလိုပုဂ္ဂိုလ်နှစ်ဦးမှ မွေးဖွားလာတဲ့ သား ဒေါက်တာမြင့်ဇံဟာ မိဘအစဉ်အဆက် ဆေးပညာကို မယူပဲ ၊ ဥပဒေပညာကို ဒေါက်တာဘွဲ့ရသည်အထိ ဆက်၍ လေ့လာနေသူတစ်လည်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒါလဲပဲ သူ့ဝါသနာထုံရာဖြစ်ပါတယ်။ ။
သူ့ဒေါက်တာက ဥပဒေပညာဘွဲ့ဒေါက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ သူဟာ ဥပဒေပညာ B.A.,L.L.B ကို ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်က ရခဲ့ပါတယ်။ နောက်တစ်ခါ Master of Laws L.L.M ကို အမေရိကန်နိုင်ငံ University of Michigan - Law School ကရတယ်။ နောက်လည်း သြစတြေးလျအမျိုးသားတက္ကသိုလ် Master of International Law ဘွဲ့အပြင် Australian က Griffith တက္ကသိုလ်က ဒဿနိကဗေဒဒေါက်တာဘွဲ့ကို ထပ်မံရရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့်မြန်မာပြည်မှာ ဥပဒေဆိုင်ရာ ဘွဲ့လွန် (၃)ဘွဲ့ရထား သူလို့ သိရပါတယ်။ ဒီတော့ကာ သူကို ဒဿနိကဗေဒ- အတွေးအခေါ်ပညာရှင်လို့ ခေါ်ရမလား။ ဥပဒေပညာရှင်လို့ခေါ်ဆိုရမလား ဖြစ်နေမိပါတယ်။ တကယ်တော့ ဒေါက်တာမြင့်ဇံဟာ သူတစ်ပါး မမြင်တတ်သောအရာကို ပါးနပ်စွာ မြင်တတ်ကြောင်း သူ့စာကိုဖတ်ကြည့်မှ သိနိုင်ပါတယ်။
သူ့စာအုပ်ကို ခေါင်းစဥ်ပေးထားတာက "စတီဖင့်ဟောကင်း၏ ဥပဒေဆိုင်ရာအမြင်တရပ်နှင့် အခြားစာစုများ"လို့အမည်ပေးထားပါတယ်။ ဒီစာအုပ်မှာ ဆောင်းပါးတွေ၊ စာတမ်းတွေကို စုပေါင်းစပ်ပေါင်း နဲ့ ထုတ်ထားပါတယ်။ စာအုပ်ရဲ့ မာတိကာအရ... အပိုင်း(၁) ကနေ အပိုင်း(၆) အထိ ဖော်ပြထားပါတယ်။ အပိုင်း(၁)က ပုဂ္ဂိုလ်ရေးဂုဏ်ပြုဆောင်းများ၊ အပိုင်း(၂-၃-၄)တွေက ပညာရေးပြောင်းလဲရေး ဆောင်းပါး ၊ သမိုင်းမှတ်တမ်းပြင်ဆင်ရေးဆိုင်ရာဆောင်းပါး ၊ တရားစီရင်ရေး ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရေးဆောင်းပါးတို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။နောက်ဆုံး အပိုင်း(၅နဲ့၆)က သိပ္ပံဥပဒေနှင့် ဒဿနဆိုင်ရာ ဆောင်းပါးတွေဖြစ်ကြပါတယ် ။ စာအုပ်ခေါင်းစဥ်ကို စာအုပ်ရဲ့ နောက်ဆုံးအပိုင်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ထိုဆောင်းပါးတွေဟာ Curiosity Science Magazine -web site၊ ပြည်သူ့အရေးဂျာနယ်၊ ကြေးမုံသတင်းစာ၊ The Speaker ဂျာနယ်စတဲ့ စာနယ်ဇင်းများမှာ ဒေါက်တာမြင့်ဇံ ရေးသားခဲ့တဲ့ ဆောင်းပါးတွေဖြစ်ပါတယ်။
ကမ္ဘာကျော် သိပ္ပံပညာရှင်ကြီး စတီဖင်ဟောကင်း (Stephen Hawking) (၁၉၄၂-၂၀၁၈) ဆိုရင် ဘီးတတ်ကုလားထိုင်ပေါ်ကနေ မသန်စွမ်းတဲ့ လူတစ်ယောက်ပါ။ သူဟာ အာကာသရူပဗေဒ (Astrophysicist) ပညာရှင်တဦးဖြစ်ပါတယ်။ သူဟာ နှစ်ပေါင်း၂၈-၃၀ လောက် ကြိုးစားပြီး သုတေသနပြုစုကာ စာအုပ် စာတမ်းများကို ထုတ်ဝေခဲ့သူလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ မသန်စွမ်းတဲ့ကြားက သုတေသနပြုနေသူလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ သူရဲ့ကြိုးပမ်းချက်ကို မြန်မာ့သိပ္ပံပညာရှင်များက စံထားဂုဏ်ပြုသင့်ကြောင်း အတုယူသင့်ကြောင်း ပြောလိုပါတယ်။ ထိုအတွက်ကြောင့်လဲ ဒေါက်တာမြင့်ဇံရေးသားခဲ့တာလို့မြင်ပါတယ်။ စာအုပ်မှာ စတီဖင်ဟောကင်း ရဲ့သိပ္ပံအမြင်တစ်ရပ်ကို ဘက်ပေါင်းစုံကအမြင်နဲ့ ရေးသားထားတာကိုတွေ့ရပါတယ်။ အချို့ဆောင်းပါးများက အ င်္ဂလိပ်လိုရေးသားပြီး မြန်မာဘာသာနဲ့ပြန်ဆိုထားပါတယ်။ ဆောင်းပါးများစုဟာ ဥပဒေသိပ္ပံအတွေးအခေါ်ဆောင်းပါးတွေအပြင် ဝေဖန်ချက်ဆောင်ပါးတွေ၊ ဂုဏ်ပြုဆောင်းပါးတွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။ ယင်းဆောင်းပါးများစုဟာ ပြည်တွင်းနှင့်ပြည်ပ စာနယ်ဇင်းများအထဲမှာ ဒေါက်တာမြင့်ဇံကိုယ်တိုင် ရေးသားခဲ့ပါတယ်။ အချို့ကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာကနေ မြန်မာဘာသာကို ပြန်ဆိုရေးသားထားကြောင်း သိရပါတယ်။
စာအုပ်ရဲ့ပထမအဖွင့်မှာ ပုဂ္ဂိုလ်အရေး ဂုဏ်ပြုဆောင်းပါးများအဖြစ်နဲ့ လူထူဒေါ်အမာ ၁၀၁နှစ်ပြည့်အမှတ်တရဆောင်းပါး ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးဟာ (ကျွန်တော်) စာဖတ်သူတောင် တိတိကျကျ မသိတဲ့အချက်များ တွေ့ရပါတယ်။ လူထုအဒေါ်အမာ(၁၉၁၅-၂၀၀၈) ဟာ ဗိုလ်နေဝင်းခေတ်မှာ ၁၉၇၈-၇၉ နှစ်အတွင်း တစ်နှစ်၊ တစ်လ၊တစ်ရက် ထောင်ကျခဲ့ဖူးတယ်ဆိုတာ ဒီလို တိတိကျကျ မသိပါဘူး။ အဲဒီအထဲမှာ ဒေါက်တာမြင့်ဇံဟာလည်း ဖခင်ကွယ်လွန်လို့ ဗမာပြည်ပြန်လာချိန်မှာ သူကို မင်္ဂလာဒုံမြို့နယ်တရားရုံးက လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဥပဒေအရ ထောင်ဒဏ်နှင့် ဒဏ်ငွေ ၂၀၀ ကျပ် ဒဏ် တပ်ပါတယ်။ ပြီးတော့ အင်းစိန်ထောင်မှာ ၁၀ လ ကျော်နေခဲ့ရပါတယ်။ဒါကို ကြီးကြီး ခေါ်တဲ့ လူထုအဒေါ်အမာက "ငါလောက်မကြာပါဘူးကွယ် ငါက တစ်နှစ်၊ တစ်လ၊ တစ်ရက် ထောင်ထဲ မှာနေခဲ့တာကွယ့်" လို့ ပြောတာကို ဆောင်းပါးမှာ တွေ့ရပါတယ်။ အရင်ကထဲက လူထုဦးလှ၊ လူထုဒေါ်အမာ တို့နဲ့ ဒေါက်တာမြင့်ဇံမိဘများနဲ့က အလွန်ခင်မင်ရင်းနှီးခဲ့ကြတဲ့ စာပေအသိုင်းဝိုင်တွေဖြစ်ပါတယ်။
နောက်တစ်ခါ အပိုင်း(၁)၊ အခန်း(၂) မှာ ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ်များ ဖြစ်ခဲ့ကြတဲ့ ဦးသန့်နှင့် ပဲရက်ဇ်ဒီကွေးလျားတို့ရဲ့ နိူင်းယှဥ်ဂုဏ်ပြုတဲ့ဆောင်းပါး ဖြစ်ပါတယ်။ ထိုဆောင်းပါးမှာ မြန်မာ့နိုင်ငံသားဦးသန့်ရဲ့ အတိတ်က ဆောင်ရွက်ချက်များနဲ့ ပဲရက်ဇ်ဒီကွေးလျား ရဲ့ဆောင်ရွက်ချက်တွေထက်သာမှု ရှိတယ်ပြီတော့ သန့်ရှင်းတဲ့လုပ်ဆောင်ချက်များကို ယှဥ်တွဲဂုဏ်ပြု ရေးထားတာကိုတွေ့ရပါတယ်။
အပိုင်း(၂)၊ အခန်း(၅) မှာက မြန်မာ့ပညာရေး ခွဲအရေး ၊ တွဲရေးပါပဲ။ ဗမာ့ပညာရေးက ဗမာ့တန်ခိုးနဲ့ နှစ်ဆတိုးကာ ဝိဇ္ဇာဓိုရ်များဖြစ်လိုက်၊ သိပ္ပံဓိုရ်များဖြစ်လိုက် ပညာတတ်ဦးရေ တိုးပွား၍ လာပါတယ်။ မြန်မာအစိုးအရမင်းများက စီမံကာ မြန်မာ့ပညာရေးကို ဝိဇ္ဇာ နှင့် သိပ္ပံ တွဲလိုက် ခွဲလိုက်နဲ့ စမ်းသပ်ခံ ကျောင်းသူ ကျောင်းသား (guinea-pigs) များဖြစ်လို့ နေပါတော့တယ်။ ထိုအကြောင်းများကို စိတ်ဝင်စားဖွယ်ရေးသားထားပါတယ်။
အခန်း(၆) မှာ ရှိပြီသား ပုဂံသမိုင်းဆိုင်ရာဆရာကြီးများရဲ့အဆို ကို ဒေါက်တာမိုင်ကယ်အေအောင်သွင်၏ "Myth & History in the Historiography of Early Burma “ စာအုပ်ရဲ့အမြင်များက ချေဖျက်ပုံတွေကို ထပ်ဆင့်ဝေဖန်များဖြင့် ရေးသားထားပုံဟာ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းလှပါတယ်။ နောက်အခါ အခန်း(၈)မှာ အမေရိကန်ဖွဲ့စည်းပုံနဲ့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေပုဒ်မအချို့ ပြင်လို့မရတာကို နိုင်ငံတကာဥပဒေ ဗဟုသုတမှတ်သားဖွယ်ဖြစ်ရပါတယ်။ အမေရိကန်နိုင်ငံရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံဥပဒေဟာ ၁၇၈၇ ခုနှစ်မှာ လူဖြူ (လူမည်းများ မပါ) ၃၈ ဦး နဲ့ ရေးဆွဲထားဆိုတဲ့အကြောင်းနဲ့ အဓိကကျရာ သမ္မတရွေးကောက်ခံဥပဒေပုဒ်မကို ဒီကနေအထိ ပြင်ဆင်မှု မအောင်မြင် အကြောင်း၊ ထို့အတူ ၂၀၀၈ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပြင်ရန်လည်း မအောင်သေးပါအကြောင်းကို အခြားနိုင်ငံများရဲ့အခြေခံဥပဒေများဖြင့်ပေါင်းစပ်ကာ ဗဟုတုတရဖွယ် ရေးသားထားတာ တွေ့ရပါတယ်။ ထိုအပြင် R2P ၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဥပဒေအယူအဆများနဲ့ဆိုင်တဲ့ အမေး-အဖြေများစွာကို ဥပဒေပညာရှင်တဦးအနေနဲ့ လိမ္မာပါးနပ်စွာ (ဒေါက်တာမြင့်ဇံက)ဖြေဆိုသွားခဲ့ပါတယ်။
ဒါကြောင့် ဒီစာအုပ်ဟာ ဥပဒေရေးရာရော အတွေးအမြင်များတွေရော သိပ္ပံပညာအရပ်တွေရော ရောထွေးယှက်တင်ဖြစ်လို့ နေပါတယ်။ ထိုကြောင့် အစုံလည်းစုံတယ်။ အရှုပ်လည်း ရှုပ်ထွေးပါတယ်။ နက်လည်း နက်နဲပါတယ်လို့ တင်ပြလိုက်ရပါတယ်။ ကျွန်တော်ပြောတာ မယုံရင် ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ ဖတ်ကြည့်လိုက်ပါလို့တိုက်တွန်းလိုက်ရပါတယ်။