မြန်မာနွေဦး ခရိုနီကယ် - အောက်တိုဘာ ၂၅ မြင်ကွင်း

(မိုးမခ) အောက်တိုဘာ ၂၆၊ ၂၀၂၃

မြန်မာပြည်သူတွေ၏ (New Normal) ပုံမှန်ဘ၀သစ်များ

၂၀၂၀ ကိုဗစ်ဖြစ်ခါစ ကာလကတော့ နယူးနော်မယ်ဆိုပြီး ပြောကြပါတယ်။ မျက်နှာဖုံးတပ်၊ ခပ်ခွာခွာနေ၊ လက်ဆေး၊ ဒါက တကိုယ်ရေ နယူးနော်မယ်၊ အခြားပိုကျယ်ပြန့်တဲ့ လူမှုဘ၀ စီးပွားဘ၀ နိုင်ငံရေးဘ၀မှာလည်း နယူးနော်မယ်တွေနဲ့ ကျင်လည်လာကြရပါတယ်။ အခြေခံကာယလုပ်သားတွေက ကိုဗစ်ပိတ်ဆို့ကာလမှာ နကိုယ်ကထက်ပိုပြီး အလုပ်လုပ်ရတာ ရှိသလို၊ မလုပ်ရလို့ ထိုင်သွားရတာတွေလည်း ရှိပါတယ်။ အလတ်တန်းစား အလုပ်သမားတွေက work from home တဲ့။ စီးပွားရေးမှာ ခြေတံလက်တံရှည်ရှည် လုပ်နေကြတာကနေ ကျုံ့ဝင်သွားပြီး ကိုယ်နယ်မြေ လက်လှမ်းမီရာမှာပဲ လုပ်ကိုင်စားသောက်ကြရတာတွေ ရှိလာတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲတွေ ဆန္ဒပြပွဲတွေမှာ လူတွေက မျက်နှာဖုံးတွေနဲ့ ပြီးတော့ မျက်နှာဖုံးတွေ ချွတ်လိုက်ကြတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲတွေမှာ ကြိုတင်မဲတွေ ပေးကြတာ ပိုအားသန်လာတယ်။ နည်းပညာနဲ့ အွန်လိုင်းကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အားကိုးသုံးစွဲကြတယ်။

သည်လိုနဲ့ ၂၀၂၁ စစ်ကောင်စီက အကြမ်းဖက်အာဏာသိမ်းလိုက်တော့ အဲသည်ကိုဗစ်နယူးနော်မယ်ကနေ နောက်ထပ် နွေဦးတော်လှန်ရေး နယူးနော်မယ်ကို ခုန်ကူးကြရပါတယ်။ ကိုဗစ်ကာလတုန်းက ချိတ်ဆက် လေ့လာ သင်ယူထားတဲ့ နယူးနော်မယ်ဘ၀တွေ ကွန်ယက်တွေဟာ နွေဦးတော်လှန်ရေးထဲကို ခုန်ဝင်သွားကြတယ်လို့ ပြောနိုင်ပါတယ်။ နွေဦးရဲ့ နယူးနော်မယ်ဟာ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးဆိုတာ ပါလာတယ်။ ကျောခိုင်းလိုက်တဲ့ နေ့စား လစား ဝန်ထမ်းဘ၀တွေ ပါလာတယ်။ ပြည်သူလူထု၏ မိမိကိုယ်ကိုယ် ခုခံကာကွယ်ခွင့်ဆိုတာတွေ ပါလာပါတယ်။ အိုးအိမ် စည်းစိမ် နဲ့ သက်တောင့်သက်သာနေထိုင်ရခြင်း သေချာခြင်းတွေကို စွန့်ခွာလိုက်ရတာတွေ စွန့်လွှတ်လိုက်ရတာတွေ များစွာ ပါလာပါတယ်။ ကိုဗစ်မတိုင်ခင် ဘ၀ကို မပြောပါနဲ့ ကိုဗစ်အတွင်းက နေထိုင်ခြင်းကိုတောင် ပြန်လည်မရောက်နိုင်တော့တဲ့ နယူးနော်မယ်မှာ မြန်မာပြည်သူတွေ နေထိုင်နေရပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

မိတ်ဆွေတွေနဲ့ ဆုံတွေ့ရတဲ့ အစည်းအဝေးတွေမှာ စကားဝိုင်းတွေမှာ သူတို့တွေက အခုလက်ရှိအပြောင်းအလဲမှာ အဆင်ပြေအောင် နေတတ်အောင် ကြိုးစားပြီး နေပျော်အောင် နေရတယ်လို့ပဲ ပြောကြပါတယ်။ စိုးရိမ်မှုတွေနဲ့ အိပ်ယာဝင်၊ ပူပင်သောကတွေနဲ့ မျက်နှာသစ်နေရတဲ့ ကာလကြီးပါ လို့ မိုးမခက စာရေးသူ အန်ကယ်တူမီး စကားကို ယူသုံးရမယ် ထင်ပါတယ်။ နယ်စပ်ဒေသတွေကို ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ရတဲ့ စာရေးဆရာ၊ ကဗျာဆရာ၊ သတင်းစာဆရာတွေနဲ့ စကားပြောရင်းနဲ့ သူတို့နောက်ခံမှာ မိသားစုဝင်တွေ ရင်သွေးတွေဟာ မြေခြားနယ်ခြားက ကျောင်း ဆေးရုံ စျေးတွေမှာ လှည့်ပတ်ရုန်းကန်နေရပုံကို မြင်နေရတယ်။ လက်နက်ကိုင်ထားတဲ့ လူငယ်တွေနဲ့ တွေ့တဲ့အခါ သူတို့မျက်နှာတွေ သူတို့၏ စိတ်ဇောထက်သန်မှုတွေကို မြင်နေရပြီး သူတို့တွေတကယ်ကော အဆင်ပြေကြရဲ့လားလို့ လေးလေးနစ်နစ် မမေးရက်တော့ဘူး။ ဒါဟာ ကျနော်တို့၏ မြန်မာပြည်သူတွေ၏ ပုံမှန်ဘ၀သစ်များ ဖြစ်နေတယ်လို့ ပြောချင်ပါတယ်။

သတင်းခေါင်းစဉ်တွေဟာလည်း မြန်မာ့နယူးနော်မယ်ကိုပဲ ပြသနေတော့တယ်။ ဥပမာ - Delta News က တက်လာတဲ့ feed ကို ကော်ပီဆွဲချလိုက်တော့ …

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ ထောင်ဝင်စာတွေ့ခွင့်ရဖို့အမျိုးသမီးရှေ့နေတဦးကို အမည်စာရင်းပေး
အောင်ဂျာတိုက်ပွဲအောင်မြင်မှုက တော်လှန်ရေးအတွက်အရေးပါတယ်လို့ NUGကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးပြော
မြန်မာစစ်တပ်ကိုပိတ်ဆို့အရေးယူမှုတွေဆက်လုပ်ဖို့ ကုလလူ့အခွင့်အရေးကိုယ်စားလှယ်တိုက်တွန်း
စစ်ခေါင်းဆောင်အပါအဝင်ဆယ်ဦးကို ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံမှာ ရာဇဝတ်မှုနဲ့ တရားစွဲဖို့ကြိုးပမ်း
တိုင်းရင်းသားမဟာမိတ်တွေနဲ့ စစ်ရေးနိုင်ငံရေးပိုမိုပေါင်းစည်းဖို့ NUGယာယီသမ္မတတိုက်တွန်း
ပေါက်မှာ ဆယ်ရက်ကျော်ကြာ စစ်ကြောင်းထိုးနေလို့ ဒေသခံသုံးထောင်ကျော် ရိက္ခာခက်ခဲလာ
ကလေးတောင်ပိုင်းဒေသခံတွေ စားသောက်ကုန်ပြတ်လပ်မှာစိုးရိမ်နေရ …

ဒါက နေ့စဉ်သတင်းခေါင်းစဉ်တွေထဲက မြန်မာပြည်သူတွေ၏ ပုံမှန်ဘ၀အသစ်များဖြစ်ပါတယ်။

မြန်မာပြည်တွင်းက အခြေခံပညာသင်ကြားနေဆဲ ကလေးသူငယ်များ လူငယ်များနဲ့ ၎င်းတို့၏ မိဘတွေကိုယ်တိုင်ကလည်း ပညာရေးဘ၀ နယူးနော်မယ်မှာ ရှင်သန်နေထိုင်ကြရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ စီဒီအန်မလုပ်တဲ့ ကျောင်းဆရာတွေနဲ့ အစိုးရကျောင်းတွေမှာ စာသင်ကြားနေရသူတွေ ရှိသလို၊ ကိုယ်ပိုင်အွန်လိုင်းကျောင်းတွေ NUG အသီအမှတ်ပြု အွန်လိုင်းကျောင်းတွေမှာ ဆက်ပြီး ကျောင်းတက်နေတာ၊ ဆက်ကျောင်းတက်ဖို့ ကြိုးပမ်းနေရတဲ့ ကျောင်းသားတွေကိုလည်း တွေ့နေရပါတယ်။ စစ်မက်ဖြစ်ပွားမှု ကျယ်ပြန့်လာတဲ့ စိုးမိုးနယ်မြေ၊ လှုပ်ရှားနယ်မြေတွေမှာ ကိုယ်ထူကိုယ်ထ စာသင်ကျောင်းလေးတွေ မူလတန်းကျောင်းတွေ ဖွင့်လှစ်ပြီး ဒေသခံတွေအတွက် ဖြည့်ဆည်းပေးနေတဲ့ စီဒီအမ်ကျောင်းဆရာတွေ နွေဦးတော်လှန်ရေး စစ်သည်တော်တွေ၏ ကျောင်းတွေလည်း ရုန်းကန် ရပ်တည် လည်ပတ်ဖို့ ကြိုးစားနေရတာ တွေ့နေရပါတယ်။ တချို့ဒေသတွေမှာက ၄တန်းအောင်ရင် ရပြီ မဟုတ်လားလို့ မေးမြန်း စူးစမ်းကြသလို ဆယ်ကျော်သက်အရွယ်စွန်းတွေအတွက် ၈ တန်းလောက်အထိ စာသင်ပေးနိုင်ရင် အခုအချိန်မှာ လုံလောက်ပြီ မဟုတ်လားလို့ ဆွေးနွေးကြတာမျိုးတွေ ကြားလာရပါတယ်။ မိဘတွေနဲ့ ကျောင်းသားတွေကိုယ်တိုင်က လက်ရှိ မြေပြင်လက်တွေ့အခြေအနေနဲ့ လိုက်လျော်ညီထွေမှုဖြစ်တဲ့ ပုံမှန်ဘ၀သစ်ကို တွေးခေါ်လာကြတယ်လို့ ဆိုရမည်လား မသိပါ။

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာဆိုရင် ကိုဗစ်အလွန် နယူးနော်မယ်ကို ဆွေးနွေးကြတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ကိုဗစ်အလွန်မှာ ယခင်မူလဘ၀ကို သူတို့ ပြန်မသွားနိုင်ကြတော့ပါဘူးလို့ ပြောပါတယ်။ နောက်ထပ် အကြပ်အတည်းတွေ စိန်ခေါ်မှုတွေနဲ့ ကုန်းတက် လေဆန် (uphill and headwind) တွေသာ ဆက်ရှိနေတယ်လို့ သတင်းများက ဆိုပါတယ်။ ဖယ်ဒရယ်ဘတ်ဂျက် လိုငွေပြမှုတွေ၊ ဖယ်ဒရန်အတိုးနှုန်းကို ၅%နဲ့ အထက် တိုးထားရတာ၊ ကုန်စျေးနှုန်း ဖောင်းပွမှုတွေကို အမေရိကန်ပြည်သူတွေ အစိုးရကိုယ်တိုင်လည်း ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။ ယူကရန်းစစ်ပွဲကို ထောက်ပံ့နေရတာအပြင် အခု အစ္စရေး-ပါလစ္စတိုင်း စစ်မှာပါ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ဝင်ရောက် စွက်ဖက်ကြရမှာ ဆိုတဲ့ ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးတွေ တက်လာပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ တက်တဲ့အစိုးရနဲ့ အမတ်တွေကိုယ်တိုင်က သူတို့ရွေးကောက်ပွဲကို သူတို့ပြန်ပြီး မေးခွန်းထုတ်၊ ကန့်လန့်တိုက်နေတဲ့ ထူးခြားတဲ့ ပုံမှန်အခြေအနေသစ်မှာ ဒီမိုကရေစီနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးစံနှုန်းတွေ၊ လူနည်းစု နဲ့ လူများစု အပြန်အလှန်လေးစားမှုတွေ ဘယ်လို ဆက်ပြီး ရုန်းကန် ရပ်တည်ကြမလဲဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရဦးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

မည်သို့ပင် ဖြစ်စေကာမူ ကာယကံရှင်ပြည်သူတွေကတော့ သည်အတိုင်း ငုတ်တုတ်ကြီး ထိုင်စောင့်ကြည့်နေရတာမျိုး၊ သို့မဟုတ် လည်စင်းခံနေကြရတာမျိုးနဲ့ နယူးနော်မယ်ကို ဖြတ်သန်းကြရတာ မဟုတ်ပါ။ ကိုယ့်အားကိုယ်ကိုးရတဲ့ ပညာရေးကဏ္ဍလိုပဲ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုမှာ မြန်မာပြည်သူတွေကိုယ်တိုင်က ကိုယ့်အားကိုယ်ကိုး ကျေးလက်ဒေသအခြေခံ တိုင်းရင်းဆေး ရိုးရာဆေးတွေဘက်ကို ခြေဦးလှည့်ကြပါတယ်။ စီးပွားကုန်သွယ်ရေး ရောင်းဝယ်ရေးမှာလည်း ဆိုင်ရာ လမ်းကြောင်းတွေကို အခွန်အခ ကောက်ခံမှုတွေကို အတတ်နိုင်ဆုံး လိုက်နာကြပါတယ်။ ကြားကာလမှာ လေဟာနယ်တွေထဲ ဝင်လာတဲ့ မည်သည့်အုပ်စုဖွဲ့မှုတွေကို သီးခံစောင့်ကြည့်ကြပါတယ်။ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းတွေက စစ်ကောင်စီနဲ့ အပေါင်းအပါတွေကို တိုက်ခိုက်တွန်းလှန်နေချိန်မှာ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အခက်အခဲ အကြပ်အတည်းတွေ စိန်ခေါ်မှုတွေကို လက်ခံပြီး ရင်ဆိုင်ဖြတ်သန်းရမယ့်အရာတွေလို့ လက်ခံလာကြတဲ့ သဘောမျိုးလို့ ပရဟိတလုပ်ငန်းဆောင်ရွက်နေသူ မကွေးဒေသခံ အဖွဲ့ခေါင်းဆောင်တဦးက ပြောပါတယ်။ ယခင်ကတော့ ဘယ်တော့ရောက်မှာလဲလို့ ကားဆရာကို ခရီးသည်က မေးသလိုမျိုး မေးတတ်ကြတယ်။ အခုတော့ မမေးတော့ဘူး လို့ သူက ဥပမာပြတာလည်း မှတ်သားစရာ ဖြစ်ပါတယ်။

အစစအရာရာ အကြပ်အတည်းတွေ ဖြတ်တောက်ပိတ်ဆို့မှုတွေ ရင်ဆိုင်ဖြတ်သန်းနေရတဲ့ ပြည်သူတွေအနေနဲ့ ရိုးရာအလိုက် ရာသီအလိုက် ပျော်ရွှင်စရာရှိရင် စိတ်ကို ဖြေလျော့စရာတခုလို အများနဲ့အတူ ပျော်ဖို့ ကြိုးစားကြပါတယ်။ ရုန်းကန် လှုပ်ရှား တိုက်ပွဲဝင် စွန့်စားရတဲ့အချိန်တွေမှာလည်း အသက်ကို ဖက်နဲ့ထုပ်ပြီး ပြေးလွှားကြရပါတယ်။ အဲသည်ကြားထဲကနေ အကန့်အသတ်တွေအပေါ်ကနေ တိုးတက်ရာ အောင်မြင်ရာကိုလည်း တည်ဆောက်ကြရ ပြင်ဆင်ကြရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ထောက်ပို့နက်ဝပ်တွေနဲ့ နီးစပ်သူတဦးက သုံးသပ်တာကတော့ - လူထုက ဝင်ငွေနည်းပါးချိန်၊ ငွေဖောင်းပွမှု အဆိုးဆုံးအချိန်၊ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်း ရှားပါးနေချိန်မှာ ပြည်တွင်းက ပြည်သူတွေ၏ တော်လှန်ရေးအပေါ် ထောက်ပို့မှု အားနည်းလာတာကို ပြန်အားပြည့်ဖို့အတွက် ပြည်ပနေ မြန်မာထောက်ပို့တွေ၏ အင်အားက ပိုအရေးပါလာတဲ့အချိန် ဖြစ်လာတယ် ဆိုပါတယ်။

မြန်မာပြည်သူတွေအတွက်ကော တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေအတွက်ပါ ကိုယ်လိုချင်တဲ့ ကိုယ်တည်ဆောက်ချင်တဲ့ ကောင်းမွန်တဲ့ နယူးနော်မယ်ဘ၀ကို အမြန်ဆုံး ရယူကြဖို့ လိုအပ်နေပြီလို့ ဆိုလိုက်ချင်ပါတယ်။

Join Us @ MoeMaKa Telegram
t.me@moemaka
#MoeMaKaMedia
#WhatsHappeningInMyanmar