ကိုသန်းလွင် - ရုရှားပြည်၏တရားဥပဒေ
ကိုသန်းလွင် — ရုရှားပြည်၏တရားဥပဒေ
(မိုးမခ) မတ် ၁၁၊ ၂၀၂၂
( ၁ )
ဤအကြောင်းအရာများ၏ အစမှာ မော်စကိုမြစ်အနီးမှ ရုံးတစ်ရုံးတွင် ၂၀၀၈ ခုနှစ်က ပြုလုပ်ခဲ့သော အင်တာဗျူးမှ အစပြုပါသည်။
အများက ဤ လူဂိုဗွိုင် (Andrei Lugovoi) သည် လူသတ်သမားဖြစ်သည်ဟု ပြောကြပါသည်။
ကျွန်တော်က လူသတ်မှုအကြောင်းကို မေးသောအခါ သူက သူ့ကို အမှုဆင်၍ နာမည်ဖျက်ကြခြင်းသာ ဖြစ်ကြောင်း ပြောပါသည်။
ကျွန်တော်သည် လော့အင်ဂျလီတိုင်းသတင်းစာ၏ မော်စကိုဗျူရိုမှ ဖြစ်ပါသည်။
ကျွန်တော်သည် ထိုအင်တာဗျူးများအကြောင်းကို မရေးခဲ့ပါ။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ရုရှားမှာ ထိုကဲ့သို့ပင် အဖြစ်အပျက်များမှာ တဖြည်းဖြည်းနှင့် လူတွေ မေ့သွားတတ်ပါသည်။
သင်သည် အန္တရာယ်တခုခုကို ကြုံရပြီ ဆိုပါစို့။ ၎င်းသည် တဖြည်းဖြည်း ကြာလာပြီး ရေရှည်အချိန်ဆွဲလာသောအခါ သင်ကိုယ်တိုင်က “ဘာမှမဟုတ်ပါ” ဆိုပြီး မေ့ပစ်လိုက်တတ်ပါသည်။
ဗလာဒီမီယာပူတင်နှင့် ပတ်သက်၍ သူ၏ ရုရှားပြည်နှင့်သတင်းများရေးရာ၌လည်း ဤသို့ပင် ဖြစ်ပါသည်။
အဖြစ် တခုသည် ချက်ချင်းဖြစ်စေ၊ အချိန်အကြာကြီးနေမှဖြစ်စေ ဖြစ်လိမ့်မည်ဟု ပြောနေကြပြီး ရုတ်တရက် ဖြစ်ချင်ဖြစ်လာပါသည်။
ဤသို့ ဖြစ်လာသောအခါ လူတိုင်း သိသော အကြောင်းအရာ ဖြစ်နေတတ်ပါသည်။
၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် ဂျော်ဂျီယာနှင့် စစ်ဖြစ်လိမ့်မည်ဟု ပြောနေကြပြီး ဂျော်ဂျီယာ စစ်ပွဲဖြစ်လာပါသည်။
ဂျော်ဂျီယာကို ဗုံးချ၍ ဗုံးသံများ မချုပ်ငြိမ်းမီ ယူကရိန်းကို သိမ်းလိမ့်ဦးမည်ဟု ပြောလာကြပြန်ပါသည်။
ပူတင်သည် ခရိုင်မီးယားကို မသိမ်းပိုက်မီ ရုရှားစစ်တပ်က ဂျာနယ်လစ်များကို ဖိတ်ခေါ်၍ ပြသခဲ့ပါသည်။ ထိုစဉ်က ခရိုင်မီးယားတွင် ရုရှားလူမျိုး အမြောက်အမြား သေဆုံးခဲ့ပါသည်။
( ၂ )
လူဂိုဗွိုင်သည် ကေ၊ ဂျီ၊ ဘီ ဘော်ဒီဂတ် တစ်ယောက် ဖြစ်ပါသည်။
အိမ်ဖြူတော်သို့လည်း ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် သူသည် အရေးကြီးပုဂ္ဂိုလ်များ၏ ခရီးစဉ်တွင် လိုက်ပါဖူးသည်။
ဘက်ပြောင်းသွားသူ ရုရှားလူမျိုး ထောက်လှမ်ရေးအရာရှိ လစ်ဗင်ကို (Alexander Litvenko) ကို လူသတ်မှုဖြင့် စွပ်စွဲခံရသူ ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းသည် လန်ဒန်ဟိုတယ် တစ်ခုတွင် ရေဒီယိုသတ္တိကြွ အဆိပ်ခတ်ထားသော လက်ဖက်ရည်ကို သောက်မိသောကြောင့် သေရသူ ဖြစ်ပါသည်။
ဗြိတိသျှတို့က သူ့ကို ဖမ်းဆီး၍ လန်ဒန်သို့ ပို့ဆောင်ပေးရန် တောင်းဆိုခြင်း ခံရသည်။ လူဂိုဗွိုင်သည် ရုရှားပြည်တွင် ဇိမ်ကျကျနေထိုင်ပြီး တရားစီရင်ရေးမှ ထွက်ပြေးသူ ဖြစ်ပါသည်။ သူသည် ထောက်ခံသူများနှင့် ဇိမ်ခံ ဟိုတယ်များတွင် ဓာတ်ပုံအရိုက်ခံပြီး ရုရှားလွှတ်တော်သို့ ရွေးချယ်တင်မြှောက်ခံခဲ့ရပါသည်။ လွှတ်တော်အမတ်အနေဖြင့် တရားစီရင်ခြင်းမှ လွတ်ကင်းနေပြီး ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် ပူတင်၏ နိုင်ငံတော်အတွက် အလုပ်လုပ်သူ (Service to the Nation) ဆုကို ချီးမြှင့်ခံခဲ့ရပါသည်။
ရုရှား ဆောင်းရာသီ၏ တစ်မနက်ခင်းတွင် လူဂိုဗွိုင်ကို အင်တာဗျူးခဲ့ပါသည်။
ကျွန်တော်က အဆိပ်ခတ်မှုကို မေးသောအခါ သူသည် အမှုဆင်ခံရခြင်းဖြစ်ကြောင်း သူ့တွင် အပြစ်မရှိကြောင်း ပြောပါသည်။ သူက ဆိုဗီယက်အင်ပါယာကြီးအကြောင်းလွမ်းဆွတ်စွာ
ပြောပြပြီး အမေရိကန်တို့က အင်္ဂလိပ်တို့ ပြောသည်ကို ယုံကြည်ကြကြောင်း၊ “စစ်အေးတိုက်ပွဲသည် ပြန်လည်ဖြစ်ပွားနေခြင်းမဟုတ်ဘဲ ဘယ်သောအခါကမှ ပြီးဆုံးသွားခြင်း မရှိကြောင်း” အမေရိကန်တို့သည် စစ်အေးတိုက်ပွဲကို သမိုင်း၏ အနိဋ္ဌာရုံတခုအဖြစ် မေ့ပစ်လိုက်ကြပြီး ရုရှားတို့က ဆိုဗီယက်အင်ပိုင်ယာကို လွမ်းဆွတ်ပုံနှင့် နေတိုး ကျယ်ပြန့်လာခြင်းကို လက်မခံနိုင်ပုံတို့ကို ပြောပြပါသည်။
သူတို့ အင်ပိုင်ယာသည် အသစ်တဖန် စည်ပင်တိုးတက်လာမည့်အပြင် အမေရိကန်တို့သည် ပျက်စီးရမည်ဟု ဆိုပါသည်။
သူသည် သမ္မာကျမ်းစာက “ပါးတစ်ဖက်ကို ရိုက်လျှင် ကျန်သည့်တစ်ဖက်ကို လှည့်ပေးရမည်” ဆိုခြင်းကို လက်မခံနိုင်ကြောင်း။ သင့်အနေဖြင့် ပြန်၍ ထိုးနှက်ရမည်ဟု ဆိုသည်။
လူဂိုဗွိုင်၏ အင်တာဗျူးမှာ သတင်းစာ၏ ရှေ့မျက်နှာဖုံးမှာ ပါလာပါသည်။ သူ့ရုံးက သတင်းစာကော်ပီများကို တောင်းခံပါသည်။
( ၃ )
တခြားအရေးကြီးပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက်ကို ကျွန်တော် အင်တာဗျူးရသည်မှာ နီမီဆော့ (Boris Nemtsov) ဖြစ်ပါသည်။
သူသည် ယဲ့ဆင် (Boris Yeltsin) ၏ တပည့်တစ်ယောက်ဖြစ်ပြီး ပူတင်ကို ဝေဖန်သူတစ်ဦး ဖြစ်ပါသည်။
သူက ပူတင်သည် ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်ရန် ကြိုးစားနေသူဖြစ်ကြောင်း ပြောပါသည်။ သူသည် ဗဟုသုတဖြင့်ပြည့်စုံသူ ဖြစ်ပြီး အကြောင်းအရာများစွာကို သိထားကာ သူနှင့်စကားပြောလျှင် စကားပြောခြင်းထက် သူ ပြောလိုရာများကို တတွတ်တွတ် ပြောပြနေသူတစ်ယောက် ဖြစ်ပါသည်။
ထိုအချိန်မှာ ရုရှားသည် အိုလံပစ်ပွဲတော်ကျင်းပရန် ပြင်ဆင်နေပြီး သူ၏ နေထိုင်ရာမြို့တော် ဆိုချီ (Sochi) မြို့တော်ဝန်ရာထူးအတွက် ဝင်ယှဉ်ပြိုင်မည် ဖြစ်ပါသည်။
လူဂိုဗွိုင်မှာ ပူတင် ပါတီမှ အရွေးခံရမည့် သူအတွက် မဲဆွယ်ပေးလျက်ရှိပါသည်။
မစ္စတာ နီမီဆော့က သူ့ကို ဒေသဆိုင်ရာ တီဗွီမှာ နေရာမပေးကြောင်း၊ ဒေသမှ ကပွဲခန်းမတစ်ခုတွင် မဲဆွယ်ပွဲကျင်းပနေခြင်းကို ရဲတို့က ဖြိုခွင်းကြောင်းကို ပြောပြသည်။ ကျွန်တော်က “မစ္စတာ လူဂိုဗွိုင် ယှဉ်ပြိုင်မည် ဆိုခြင်းအတွက် ဘယ်လိုထင်ပါသလဲ” ဟု မေးလိုက်သည်။
“သူက ကေ၊ ဂျီ၊ ဘီ ကပဲ။ သူ့ကို ပူတင်ကပဲ ရွေးတာဖြစ်မှာပေါ့” ဟုဆိုကာ ဤကဲ့သို့ လူသတ်သမားကို ရွေးချယ်ခြင်းအတွက် ကရင်မလင်ကို အပုပ်ချလိုက်ပြီး ရုရှားနိုင်ငံတော့ ပျက်စီးပါပြီဟု ညည်းညူသည်။
ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပူတင်၏ပါတီမှ လူပင်အနိုင်ရပြီး ဤအကြောင်းအရာများကိုသတင်းစာက ပြည့်ပြည့်စုံစုံ ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။
ရဲက ကျွန်တော်နှင့် မစ္စတာနီမီဆော့တို့ စကားပြောထားသည့် မှတ်တမ်းများကို တောင်းဆိုသည်။
ဗျူရိုသို့ ရဲမှ ဖုန်းဆက်ပြီး တောင်းဆိုသောအခါ ကျွန်တော်က ရယ်စရာတခုလိုသဘောထားပြီး မပေးနိုင်ကြောင်း ငြင်းဆိုလိုက်ပါသည်။ ရဲက ဖုန်း အကြိမ်ကြိမ်ဆက်ပြီး ဤအမှုသည် ရုံးတော်သို့ ရောက်သွားပါက ကျွန်တော်သည် သက်သေအဖြစ် ထွက်ဆိုရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ကျွန်တော်ကလည်း ငြင်းဆိုမြဲ ငြင်းဆိုခဲ့ပါသည်။
တဘက်ကလည်း ရဲတို့သည် ဗျူရိုရုံးကို ရုတ်တရက်ဝင်ရောက်ပြီး ကျွန်တော်၏ ကွန်ပျူတာနှင့် စာရွက်စာတမ်းများကို သိမ်းဆည်းနိုင်သည့် အန္တရာယ်ကို သတိထားမိပါသည်။
ကျွန်တော်သည် ရုရှားတို့ ပေးသည့် အဆောက်အဦထဲတွင် နေထိုင် အလုပ်လုပ်ရသူတစ်ဦး ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ရုရှားတို့မဖွင့်နိုင်သည့် တံခါးများရှိသည်ဟု တွေးထင်လျှင် ကျွန်တော်၏ မိုက်မဲမှုသာ ဖြစ်ပါလိမ့်မည်။
သို့နှင့် ခရစ္စမတ်မတိုင်မီ ရက်အနည်းငယ်အလိုတွင် ရဲက ခေါ်စာကို ကျွန်တော် ရရှိခဲ့ပါသည်။ သူတို့ရုံး တံဆိပ်ပါသည့် စာရွက်ပေါ်တွင် ကျွန်တော့်ကို သူတို့ရုံးသို့ လာရန်နှင့် မစ္စတာလူဂိုဗွိုင်က လူတစ်ယောက်ကို အဆိပ်ခတ်၍ သတ်သည်ဟု မစ္စတာနီမီဆော့သည် မဖွယ်မရာ စွပ်စွဲခဲ့ကြောင်း၊ ကျွန်တော်သည် ထိုကိစ္စကို သိရှိသူတစ်ယောက်အနေဖြင့် အစိုးရကို ကူညီစေလိုကြောင်း ရေးသားထားပါသည်။
ထိုအချိန်အထိ ကျွန်တော်သည် မိမိကိုယ်ကို ရုရှားတို့၏ အရှုပ်တော်ပုံတွင် ပါဝင်သူတစ်ယောက်ဟု မယူဆပါ။ ကျွန်တော်သည် မိမိကိုယ်ကို တိုက်ခိုက်ရန် ထိုက်တန်သည့် လူတစ်ယောက်ဟု မယူဆပါ။
ရဲစခန်းတွင် ရဲမေက ကျွန်တော်၏ အယ်ဒီတာများအကြောင်း၊ သူတို့ အင်တာဗျူးလုပ်ပုံ နည်းလမ်းများ အကြောင်းကို မေးပါသည်။
သူက ထပ်မံ၍ ကျွန်တော်၏ မှတ်တမ်းများကို တောင်းဆိုပါသည်။ ကျွန်တော်ကလည်း ပေးရန် ငြင်းဆိုလိုက်ပါသည်။
ရဲတို့၏ ရုံးခန်းမှာ (Butyrka) ထောင်ကြီးကို လှမ်းမြင်နေရပါသည်။
ထိုအကျဉ်းထောင်မှာ ဇာဘုရင်များလက်ထက်ကတည်းက နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများကို ချုပ်နှောင်ရာ ထောင်ကြီး ဖြစ်ပါသည်။
မကြာခင်က မက်နင်စကီ (Sergi Magnitsky) ခေါ် အကောက်ခွန်အရာရှိတစ်ယောက် ရဲတို့၏ မဖွယ်မရာ လုပ်ပုံများကို ပြောဆိုမိသဖြင့် ထောင်သွင်း အကျဉ်းချခံခဲ့ရာမှ ဤအကျဉ်းထောင်တွင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့ပါသည်။
သူ့ ပန်ကရိယကင်ဆာ ဖြစ်ရသည်ကို ဆေးမကုသနိုင်ခဲ့ပါ။
အမေရိကန်က သူ့နာမည်ကို အကြောင်းပြု၍ ရုရှားနိုင်ငံကို ဆန်ရှင်များ ချမှတ်ခဲ့ပါသည်။
ကျွန်တော်တို့ မက်နင်စကီး သေသွားသော အကျဉ်းထောင်ပေါ့ဟု ရဲအရာရှိက ပြောပါသည်။ ရဲတို့က မစ္စတာလူဂိုဗွိုင်နှင့် နီမီဆော့တို့ကို မေးမြန်းပြီးပါပြီဟု ပြောသည်။
“နီမီဆော့က သူ ပြောတာတွေကို ဝန်ခံသလား”
“ဒီမေးခွန်းကို မဖြေနိုင်ပါဘူး”
ရဲက “ခင်ဗျား သက်သေထွက်သင့်တယ်။ မထွက်ရင် ခင်များသတင်းစာမှာ ရေးသားထားတာတွေဟာ အမှန်တရားတွေ မဟုတ်ဘူးလို့ လူတွေက ပြောကြမှာပဲ” ဟု ပြောသည်။
( ၄ )
နှစ်အနည်းငယ်ကြာသောအခါ မစ္စတာ နီမီဆော့မှာ ကရင်မလင်နန်းတော်အတွင်း နောက်မှ သေနတ်ဖြင့် အပစ်ခံရပြီး သေဆုံးခဲ့ပါသည်။
သူသည် မိန်းကလေးသူငယ်ချင်းဖြစ်သူနှင့်အတူ ညစာစားရန် အပြင်ထွက်စဉ် အပစ်ခံရခြင်း ဖြစ်ပါသည်။
လွန်ခဲ့သော တနင်္ဂနွေမှာ သူ သေဆုံးခြင်း ၇ နှစ်မြောက်သောနေ့ ဖြစ်ပါသည်။
t.me@moemaka
#MoeMaKaMedia
#WhatsHappeningInMyanmar